Voetbalclub Nieuw Sloten staat op de rand van de afgrond nadat de KNVB onlangs alle teams uit de competitie heeft gehaald wegens langdurige betalingsachterstanden. Bovendien besloot de gemeente Amsterdam in november de huurovereenkomst met de club te beëindigen. Volgens een woordvoerder, die dinsdag sprak met Het Parool, speelde de invloed van commerciële voetbalscholen hierbij een rol.
Het amateurvoetbal ziet al jaren een sterke opkomst van commerciële voetbalscholen. Deze sportaanbieders bieden, naast de reguliere trainingen van voetbalverenigingen, extra trainingen aan waarvoor klanten vaak flink betalen. Uit onderzoek van de Universiteit Utrecht, Sportraad Amsterdam en de gemeente Amsterdam blijkt dat er in 2022 in de regio Amsterdam 79 voetbalscholen actief waren, tegenover 58 amateurverenigingen.
Hoewel deze voetbalscholen vaak worden gepromoot als een middel om talent te ontwikkelen en nieuwe kansen te bieden, brengen ze in de praktijk vaak nadelige gevolgen mee voor traditionele amateurverenigingen, aldus het onderzoek. Jonge spelers kunnen aanvullende trainingen volgen, vaak met beloftes van professionele begeleiding en wedstrijden tegen betaaldvoetbalorganisaties. Tegelijkertijd creëren de voetbalscholen een omgeving waarin de nadruk steeds meer ligt op prestaties in plaats van op sportiviteit en gemeenschapsbinding.
“Wanneer een jonge sporter al op jonge leeftijd in een prestatieklimaat terechtkomt, neemt de externe motivatie – zoals beloning of trots van trainers en ouders – vaak de overhand,”legt sportpsycholoog Lex Ligtenberg uit. Hierdoor verliezen kinderen de focus op wat binnen hun eigen macht ligt. In zulke situaties verdwijnt de intrinsieke motivatie.” Ligtenberg waarschuwt voor de gevolgen. “Kinderen vinden het sporten minder leuk en stoppen ermee of proberen vals te spelen als winnen niet lukt.”
Kansenongelijkheid
De groei van commerciële voetbalscholen heeft invloed op de toegankelijkheid van de sport. Terwijl amateurclubs traditioneel een laagdrempelige toegang tot voetbal bieden voor kinderen van alle achtergronden, dreigt dit model te worden verstoord door de hoge kosten die commerciële voetbalscholen hanteren. Een training bij een voetbalschool kost gemiddeld €13,16 per sessie, terwijl een training bij een vereniging slechts €1,88 kost. Hierdoor wordt voetbal minder toegankelijk voor gezinnen met een lager inkomen. Bovendien “stellen commerciële voetbalscholen spelers alleen op als zij deelnemen aan hun programma’s,” volgens wethouder Sofyan Mbarki (Sport en Bewegen).
“In georganiseerd verband is de voetbalvereniging wat ons betreft de meest optimale omgeving om kinderen met plezier steeds beter te leren voetballen,” zegt een persvoorlichter van de KNVB. De vereniging is volgens de bond daarnaast als sociale ontmoetingsplaats de basis van vriendschappen.
Handhaving
Sinds november 2024 heeft de gemeente Amsterdam besloten dat commerciële voetbalscholen niet langer welkom zijn op Amsterdamse voetbalvelden. Dit besluit maakt deel uit van de Amsterdamse Voetbal Agenda, een aanpak om de voetbalverenigingen in de stad te beschermen. “De vereniging is dé plek waar jonge Amsterdammers veilig en laagdrempelig kunnen sporten. Als we zien dat voetbalscholen de clubs ondermijnen, dan treden we op,” aldus Mbarki. Sportpsycholoog Ligtenberg begrijpt de beslissing van de gemeente. “Het is veel beter om in je eigen omgeving zo lang mogelijk te spelen als kind. Pas op latere leeftijd, rond je 15e, kun je altijd nog een beslissing nemen voor extra begeleiding.”
In november verklaarde Mbarki dat de gemeente het huurcontract van twee Amsterdamse verenigingen zou opzeggen, omdat ze op papier een vereniging lijken, maar in de praktijk een commerciële voetbalschool zijn. Destijds werd niet bekendgemaakt om welke verenigingen het ging. Dinsdag bleek dat één daarvan Nieuw Sloten is, en dat de gemeente in november al het huurcontract met de club had opgezegd. Een woordvoerder van de gemeente Amsterdam verklaarde tegenover Het Parool dat er ‘essentiële controlemechanismen’ ontbraken, zoals een verklaring omtrent gedrag (VOG).
De voetbalclub Nieuw Sloten was niet bereikbaar voor vragen.