In een oud kraakpand nabij Artis, dat maandagavond tot de nok gevuld is met bezoekers, vindt de lancering plaats van gemeenteraadsfractie De Vonk. Aan de gevel wappert een spandoek met de tekst ‘Free Palestina’. Binnen draagt een groot deel van het publiek een keffiyeh, als symbool van Palestijns verzet. Op de muren prijken leuzen als ‘Burn fascists, not forests’. Hoewel concrete beleidsvoorstellen uitblijven, zit de avond vol maatschappijkritiek. ‘Wij willen het activisme terugbrengen naar de stad!’
De Amsterdamse raadsleden Jazie Veldhuyzen en Nilab Ahmadi presenteren vanavond hun nieuwe gemeenteraadsfractie. Beide raadsleden splitsten zich in 2023 na een turbulente periode af van BIJ1. Tijdens de presentatieavond is de kritiek op de voormalige partij voelbaar bij de raadsleden. Veldhuyzen prijst De Vonk aan als een partij die zijn personeelszaken goed op orde heeft, in tegenstelling tot zijn eerdere werkgever: ‘Bij BIJ1 heb ik jarenlang gewerkt voor een loon wat lager was dan in ons eigen partijprogramma stond.’
Voorafgaand aan de presentatie ontstond er ophef over een van de gastsprekers, de Palestijnse activist Mohammed Khatib. Het kabinet gaf hem een inreisverbod vanwege zijn vermeende rechtvaardiging van terrorisme. Mede daardoor zijn er vanavond veel media aanwezig om verslag te doen van de avond. Khatib was vanwege de opgelegde restricties online aanwezig en nam samen met de andere gastsprekers deel aan een paneldiscussie met een internationaal karakter. Thema’s als kolonialisme, de genocide in Congo en het conflict tussen Israël en Palestina passeren de revue. Het publiek applaudisseert zo nu en dan instemmend.
Protest en activisme
Halverwege de avond nemen raadsleden Veldhuyzen en Ahmadi het woord om te vertellen waar de partij voor staat. ‘Niemand, of je nu wel of geen papieren hebt, zou in onze stad op straat moeten slapen’, zegt Veldhuyzen. ‘De helft van de Amsterdammers voelt zich niet meer vertegenwoordigd door de politiek. De Vonk wil deze mensen een stem geven in de gemeenteraad. Te veel raadsleden gebruiken de raad als springplank naar Den Haag. Wij willen het activisme terugbrengen in de raad.’
‘Als je protesteert tegen genocide, word je in elkaar geslagen door coke-snuivende agenten’
De Vonk presenteert zich als een idealistische beweging waarin protest en activisme centraal staan. Veldhuyzen uit stevige kritiek op het politieoptreden bij de pro-Palestina-protesten van het afgelopen jaar: ‘Als je protesteert tegen genocide, word je in elkaar geslagen door coke-snuivende agenten.’ Gevraagd naar bewijs voor deze uitspraak, zegt hij dat dit ‘algemeen bekend’ is.
Raadslid Nilab Ahmadi weet in de tweede helft van de avond het publiek te raken met haar speech over ontmenselijking, maar Amsterdam komt weinig aan bod. ‘Het zijn altijd mensen van kleur uit het mondiale zuiden die tot slaaf worden gemaakt en uitgebuit,’ zegt ze. ‘Onze strijd moet gaan over het opkomen voor deze minderheden.’ Haar woorden worden beloond met een staande ovatie.
Voor veel aanwezigen lijken de idealistische visies belangrijker dan concrete plannen. Als een bezoeker vanuit het publiek vraagt wanneer De Vonk een landelijke partij wordt, tempert Veldhuyzen de verwachtingen. ‘We willen echt onderaan beginnen. We moeten een solide basis in Amsterdam opbouwen voordat we uitbreiden naar andere steden.’ Hij benadrukt dat BIJ1 in Amsterdam nooit een stabiele afdeling wist op te bouwen, wat volgens hem ook een zwakke basis in Den Haag veroorzaakte. Veldhuyzen besluit met: ‘Let’s start local, maar geloof me: we eindigen met een internationale revolutie!’