Bureau Clara Wichmann mag de 60.000 gedupeerde vrouwen vertegenwoordigen die ruwe en getextureerde borstimplantaten van de Amerikaanse farmaceut Allergan hebben laten plaatsen. Afgelopen week oordeelde de rechtbank dat het bureau een collectieve actie mag instellen in de zaak.
Het bureau, dat opkomt voor vrouwenrechten en rechtszaken ondersteunt om de maatschappelijke en rechtspositie van vrouwen in Nederland te verbeteren, is hiervoor ontvankelijk verklaard. Volgens het bureau kunnen de implantaten tot ernstige ziekte of gezondheidsklachten leiden: BIA-ALCL, een zeldzame vorm van lymfeklierkanker, en ASIA, een auto-immuun-syndroom.
In de zaak wordt een schadevergoeding geëist voor de dragers van de implantaten. Hieronder vallen zowel materiële als immateriële schadevergoedingen. Het gaat bijvoorbeeld om vergoedingen voor de behandeling ter verwijdering van een implantaat en ter reconstructie van een borst, schrijft de rechtbank Amsterdam.
Gezondheidsklachten
De zaak komt niet uit de lucht vallen. ‘We hoorden al langer dat vrouwen onverklaarbare klachten kregen,’ vertelt Linde Bryk, Hoofd strategische rechtszaken en jurist bij het bureau. ‘In 2013 zijn we samen met het Meldpunt Klachten Siliconen een procedure gestart tegen de Staat over de veiligheid van de borstimplantaten. Daar is toen een landelijk register uit voortgekomen: vrouwen die klachten ervoeren, konden dat daarin melden.’
Sindsdien houdt het bureau de situatie goed in de gaten. ‘Toen uit onderzoek naar voren kwam dat siliconen borstimplantaten gezondheidsklachten konden veroorzaken, en Allergan haar implantaten van de markt moest halen wegens een kans op een zeldzame vorm van lymfeklierkanker, zijn we deze zaak gestart. We dachten: dit kan niet. Je hebt vrouwen een gebrekkig product verkocht, dan moet je opdraaien voor de kosten en het leed dat de implantaten hebben veroorzaakt.’
Media-aandacht
Het bureau is al sinds de aankondiging van de zaak tegen Allergan in 2022 op zoek naar de dragers die de siliconen implantaten van Allergan hebben laten plaatsen. Bij de aankondiging is een website opgezet en het bureau zocht media-aandacht om zo veel mogelijk mensen te bereiken. Voormalig directeur Anniek de Ruijter heeft interviews gegeven en ook de betrokken advocaat en andere aangesloten deelnemers bij de zaak hebben hun verhaal in de media gedaan. En dat blijft nodig, zo blijkt: bij ieder nieuw mediamoment bellen mensen die er nog niet eerder van hadden gehoord, aldus het bureau.
Naast Meldpunt Klachten Siliconen heeft het bureau banden met de Borstkankervereniging en Transgender Netwerk Nederland. Het is van belang dat alle dragers zich aangesproken voelen. ‘We proberen erop te letten dat we niet alleen over vrouwen spreken omdat het niet alleen vrouwen betreft; we hebben het over dragers van implantaten.’
Voor alle gedupeerden
Nog lang niet alle dragers hebben zich bij het bureau gemeld. Een klein halfjaar na de aankondiging van de zaak in december 2022 waren dat ongeveer 5 duizend personen. Eind 2023, rondom de zitting in december (die leidde tot het tussenvonnis van de rechtbank afgelopen week, red.), stond de teller op ruim 6 duizend. Clara Wichmann voert de zaak voor alle 60 duizend gedupeerden. Daarvoor hoeven zij zich niet te hebben aangemeld. ‘De rechtbank heeft geoordeeld dat Bureau Clara Wichmann als exclusieve belangenbehartiger mag optreden voor alle dragers,’ vertelt Bryk. ‘Mensen kunnen zich gedurende de hele looptijd van de zaak nog bij ons aansluiten. Hierdoor kunnen wij ervoor zorgen dat wij hen goed op de hoogte kunnen houden van de ontwikkelingen van de zaak.’
Clara Wichmann procedeert vaak voor algemeen belang, maar voor zo’n grote groep schadevergoeding eisen gebeurt voor het eerst. De wet die dat mogelijk maakt, is pas in 2020 ingegaan. ‘Als vrouw alleen kan je die fabrikant bijna niet aan. Dat is het mooie van de wetgeving in Nederland, dat je het met een hele grote groep kan doen.’