Met haar historische ‘juicekanaal’ op Instagram en TikTok is Faye Feller (28) de koningin van grappige, maar ook gruwelijke en creepy feitjes over haar stad Amsterdam. Het account van de voormalige geschiedenis- en aardrijkskunde docent groeit snel. ‘Ik wil een bepaalde twist geven aan een vet verhaal.’
Ik kan me goed de kenmerkende aspecten van geschiedenis op de middelbare school herinneren. Gebruik jij die ook in je video’s?
‘De kenmerkende aspecten vind ik een goede kapstok om de geschiedenis behapbaar te maken. In mijn ogen worden ze alleen te vaak op een verkeerde manier ingezet. In de praktijk moeten leerlingen zinnen in hun kop stampen. Leerlingen moeten ze vaak letterlijk kennen, maar dan kunnen woorden hun betekenis verliezen. Terwijl de focus juist moet liggen op het begrip en de betekenis achter de zinnen. Die zinnen moeten een hulpmiddel zijn, maar nu zijn ze voor veel leerlingen het tegenovergestelde. De causaliteit van gebeurtenissen kunnen herkennen en verklaren vind ik bijvoorbeeld veel belangrijker.’
Begon je daarom met deze video’s te maken?
‘Ik wilde mijn leerlingen meer verhalen geven buiten de vaste schoolboeken om. In het klaslokaal moet je altijd het boek volgen, waardoor je ieder jaar dezelfde stof vertelt. Op een gegeven wordt die verwondering met de lesstof minder. Door alle herhaling miste ik het om geprikkeld te raken met nieuwe onderwerpen en me te verdiepen in nieuwe verhalen. Dat vind ik juist zo leuk!’
‘Er is ook enorm veel historisch aanbod voor ouderen, maar niet voor jongere generaties. Er zijn zo veel documentaires en tv programma’s met historische onderwerpen. Onze generatie kijkt al weinig tv, en het gaat ook nog eens allemaal heel langzaam. Ik wil geschiedenis leuk en toegankelijk maken voor een jong publiek.’
Wat vind je de leukste verhalen om te vertellen?
‘Van die kleine dingetjes die niemand opvalt, maar als je het weet, dat je het dan in één keer ziet. Zoals het luikje op de Dam waar een kerstboom in verstopt staat. Normaal kijken mensen altijd naar het paleis of het monument, maar dit detail kennen ze nog niet.’
Hoe kom je er zelf dan achter?
‘Ik ben veel bezig met onderzoek doen. Soms duurt dat anderhalve dag, en andere keren vijf dagen. Vaak kom ik iets tegen in een boek. Uit een boek van Geert Mak heb ik bijvoorbeeld wel vier of vijf pagina’s met aantekeningen. En soms valt iets me op en ga ik het online onderzoeken. De gemeente Amsterdam, historische verenigingen en archieven hebben ook veel informatie beschikbaar waar veel tussen zit dat mensen nog niet weten.’
Eigenlijk zijn de geheimen die jij vertelt dus heel openbaar te vinden.
‘Ja, inderdaad. Als je het wil weten kan je alles terugvinden. Ik bewaar mijn bronnen ook altijd goed zodat ik kan laten zien waar ik een verhaal vandaan heb gehaald.’
Doe je dit naast je werk als docent?
‘Ik ben gestopt met lesgeven en ben nu aan het freelancen. Voor NH-Nieuws heb ik bijvoorbeeld historische video’s gemaakt. Ik werk ook vaak samen met culturele instellingen of ik geef historische presentaties bij scholen en productiehuizen. Het zit nog allemaal erg in de opstartfase, maar het is wel heel leuk. En ik merk dat ik veel meer klussen heb nu ik op Instagram gegroeid ben.’
Hoe komt dat dan?
‘Ik begon op TikTok, maar ben pas sinds een paar maanden ook erg actief op Instagram. Toen mijn Instagram-account begon te lopen kwamen de klussen binnen. Veel mensen die ergens over gaan gebruiken TikTok niet echt. Bedrijven laten hun TikTok accounts bijvoorbeeld vaker runnen door stagiairs. Dat is ook logisch, want zij snappen de doelgroep en weten hoe TikTok werkt. Maar daardoor kan het wel zo zijn dat je daar minder opvalt.’
Wanneer is een verhaal spannend genoeg om er een video over te maken?
‘Iets moet me vastgrijpen. Ik wil een bepaalde twist geven aan een vet verhaal en er de punten uit belichten waar mensen op aanslaan. Ik kies er voor om me niet te focussen op de jaartallen, de architect of bouwstijl, maar leg meer nadruk op het verhaal achter een locatie. Ik maakte bijvoorbeeld een filmpje over een verdwenen gevangenistoren in Amsterdam bij de Torensluis. De toren en de gevangenis bestonden al in de middeleeuwen, maar zijn later aangepast naar de vorm die wij kennen uit afbeeldingen. Daar had ik kunnen vertellen dat de toren waarschijnlijk is verbouwd door de Amsterdamse architect Hendrik de Keyser in 1617, dat er gevangen zaten en dat de toren gesloopt is.’
‘Maar ik zoek een soort wow-factor. In dit geval werd ik geïntrigeerd door de historie van de toren als gevangenis, dus vertelde ik het hele verhaal achter de locatie: de gevangenen werden zo bruut behandeld, dat de bewoners de toren bestormden en de gevangenen bevrijdden, met alle gevolgen van dien. Dat is veel leuker!’
Op Instagram en TikTok is Faye Feller te vinden onder de naam @fayes.boek