Porem, kapsones, nakketikker en bims. Het Amsterdamse dialect verwondert. Waar komen de woorden vandaan? Hoe gebruik je een knoedeltje? En hoeveel vliegende ratten kan je vinden op de Dam? Je leest, ziet of hoort het in de rubriek Mokums dialect. Vandaag: bossie bonjedempers.
Voor vele woorden heeft de stad haar eigen synoniemen, zo is een bossie bonjedempers het Amsterdamse alternatief voor een bos bloemen. Van een liefdesverklaring tot een steunbetuiging: met bonjedempers zit je altijd goed. Toch is het belangrijk om te erkennen dat ook bloemen een nadelige impact op het klimaat kunnen hebben. Bloementeelt kan milieubelastend zijn vanwege energie-intensieve kassen, het gebruik van bestrijdingsmiddelen en de transportgerelateerde CO2-uitstoot.
Gelukkig hoeven bloemenliefhebbers niet te treuren. Daniëlle Rossenaar, eigenaresse van The Flowery in Amsterdam, is een duurzame bloemist en volgens haar zijn er genoeg manieren om op een verantwoorde manier bloemen in huis te halen. En dat is belangrijk, want ‘je wilt je huis toch gezellig maken.’
Gouden rating
De hoeveelheid water die bloemen nodig hebben om te groeien, de gevaren van pesticiden, de mogelijkheid van oneerlijke arbeidsomstandigheden en de afstand die bloemen afleggen: het zijn allemaal punten waar een duurzame bloemist rekening mee houdt. Ook verpakkingsmateriaal, energieverbruik, milieuvriendelijke schoonmaak, zorg voor medewerkers en transport zijn van cruciaal belang.
The Flowery heeft als enige bloemist in Amsterdam een gouden certificaat voor duurzaamheid – wat betekent dat ze op deze punten goed scoren. ‘Met dat certificaat zijn we niet echt bezig’, zegt Daniëlle bescheiden. ‘Nou, je hebt toch niets voor niets dat certificaat.’ onderbreekt haar collega vriendelijk, ‘je vindt duurzaamheid wel belangrijk.’
Klimaatvriendelijke bonjedempers
Hoeveel energie nodig is voor de teelt van bloemen hangt van het seizoen af. In de winter is er meer energie nodig en komen bloemen meestal uit de verwarmde kas of uit Afrika. ‘In de winter zijn allerlei producten niet verkrijgbaar, dus we ontkomen er soms niet aan om bloemen, planten en snijgroen te importeren. Maar toch hebben we voornamelijk Nederlandse kwekers. Die worden getest op bestrijdingsmiddelen, energieverbruik en CO2-uitstoot. Kwekers uit het buitenland hebben andere voorwaarden waaraan ze moeten voldoen, en mogen bestrijdingsmiddelen gebruiken waardoor ik echt last krijg van de huid op mijn handen,’ licht Daniëlle toe.
The Flowery probeert klanten te motiveren om seizoensbloemen uit Nederland te kopen. ‘Het is echt niet zo dat je nooit meer bloemen mag kopen. Als je kiest voor verantwoordelijk gekweekte bloemen blijft de schade beperkt.’ Bonjedempers die het ‘s winters goed doen op Hollandse grond zijn onder andere tulpen, lisianthus en een dieprode roos genaamd Red Naomi. Die laatste is volgens Daniëlle de mooiste rode roos die er is en maakt een ‘goed cadeau voor Valentijnsdag’. Kwaliteit kent zijn prijs, want voor deze bonjedempers betaal je €3,50 per roos. ‘Soms zeggen mensen dat bloemen bij de supermarkt veel goedkoper zijn, maar dat zijn ook lang niet allemaal gekeurde producten. Onze bloemen hebben wel een prijskaartje, maar klanten vinden kwaliteit en duurzaamheid het geld waard.’
En nog een tip om zelf duurzamer met je bossie bonjedempers om te gaan: Wie langer met bloemen doet, hoeft minder snel nieuwe te kopen. En dat is voordelig voor het milieu. Maar hoe blijven je bloemen nou zo lang mogelijk mooi? ‘Dat is heel simpel: schuin afsnijden met een mes, zet ze altijd in een glazen vaas en houd het water goed schoon.’ Een kind kan de was doen.
In deze rubriek zullen de komende weken typisch Amsterdamse woorden de revue passeren. Van pikketanussie tot berenlul: niets is te gek. Heb je een tip voor de redactie? Mail naar napnieuws@gmail.com.