Het Amsterdam Museum en het Frans Hals Museum lanceren op 5 februari de multimediale portretwedstrijd Gezichten van Noord-Holland om de diversiteit van de provincie in de collectie te weergeven. Met het project kunnen inwoners van Noord-Holland meer herkenning vinden in het museumaanbod.
Het Amsterdam Museum en het Frans Hals Museum zoeken met deze portretwedstrijd naar verhalen en portretten die een representatieve afspiegeling van de samenleving weergeven. ‘Daar horen portretten bij die niet alleen het verhaal van de rijke, veelal witte mannen laten zien’, vertelt projectleider Lisa Vlug (32). Bekende historische portretten tonen vooral verhalen van de elite uit de zestiende en zeventiende eeuw, omdat zij het geld hadden om zichzelf te laten vereeuwigen. Veel mensen die door musea lopen, herkennen zichzelf daardoor niet in de kunstwereld. ‘Daar willen wij verandering in brengen.’
Deze portretwedstrijd is deel van het project Gezichten van Noord-Holland: een samenwerking gericht op gemeenschappen die weinig naar musea komen. Binnen dit project wordt van 2021 tot 2025 met ondergerepresenteerde groepen gewerkt zodat zij herkenning kunnen vinden in een museumbezoek en daarom met meer plezier naar het museum gaan. De groepen worden betrokken in het creëren, ontwikkelen en presenteren van tentoonstellingen. Ook met jongeren kijkt de organisatie naar wat zij graag in musea zouden willen zien en doen. Zo worden zij gestimuleerd een bezoek te brengen uit interesse en niet ‘omdat het moet’.
Meerdere musea zijn bezig hun aanbod en publiek te diversifiëren en inclusiever te maken. Het Rijksmuseum organiseert van 2021 tot 2026 bijvoorbeeld een project waar een completer verhaal van de geschiedenis wordt nagestreefd door verhalen van vrouwen meer aandacht te geven. Ook het Scheepvaartmuseum verwijderde onlangs vlaggen met het VOC-logo op de replica van het schip ‘de Amsterdam’, omdat het onnodig zou doen herinneren aan het koloniale tijdperk.
Voor deze wedstrijd worden kunstenaars aangemoedigd zo veel mogelijk verschillende soorten verhalen in te sturen om ‘de gezichten van nu’ vast te leggen. Met of zonder ervaring, iedereen uit Noord-Holland kan mee doen. De vorm van hun portret staat hen vrij. Vlug: ‘Het is een multimediale wedstrijd. Vroeger werden veel verhalen verteld aan de hand van schilderijen. Maar je kan ook een portret maken door middel van fotografie, een gedicht of een verhaal.’
Het Amsterdam Museum en het Frans Hals Museum willen met de wedstrijd hun collectie verrijken met nieuwe perspectieven. Naast de winnende portretten worden enkele andere inzendingen ook uitgelicht, maar niet alle werken worden onderdeel van de collecties. Gezichten van Noord-Holland ziet de beste portretten als aanvulling op de klassieke historische werken. ‘Door een nieuw, modern werk te zien, leer je ook anders naar de oudere portretten te kijken.’
De portretwedstrijd loopt tot 12 mei. Winnaars worden bekendgemaakt in juli en worden bepaald door een vakjury en een online publieksstemming. De winnende portretten krijgen een ereplek in de Gezichten van Noord-Holland tentoonstellingen. Deze zijn in 2024 in het Amsterdam Museum, en in 2025 in het Frans Hals Museum in Haarlem te zien.