Eén op de vijf jonge vrouwen gebruikt geen anticonceptie, zo blijkt uit een groot nationaal onderzoek van Rutgers en Soa Aids Nederland. Voornamelijk het pilgebruik onder jonge vrouwen is sterk afgenomen. Een groot deel geeft aan geen hormonen te willen slikken. De GGD Amsterdam vindt dat vrouwen serieus moeten worden genomen in hun zorgen over hormonen.
‘Zo bizar om te bedenken dat ik anderhalf jaar geleden nog aan de pil zat.’ Deze uitspraak van bekende TikTokker Joelle Denice past in een bredere trend op sociale media waarin vaker negatieve ervaringen met de anticonceptiepil gedeeld worden. Vrouwen bespreken onder andere de bijwerkingen die ze krijgen bij het gebruik van de pil, zoals gewichtstoename of somberheid. Joelle is niet de enige die gestopt is met de pil: uit onderzoek van Rutgers en Soa Aids Nederland komt naar voren dat het pilgebruik onder jonge vrouwen tussen de 17 en 24 jaar in de afgelopen tien jaar behoorlijk afnam: van 76 procent naar 46 procent.
Eén op de vijf vrouwen van deze groep geeft aan helemaal geen anticonceptie te gebruiken. De vaakst genoemde reden door deze groep vrouwen is dat zij geen hormonen willen gebruiken.
Toch geeft het merendeel van de jonge vrouwen, ruim 80 procent, aan bij de laatste keer seks een vorm van anticonceptie te hebben gebruikt. Ondanks de afname in het gebruik van de anticonceptiepil is er volgens het rapport geen toename van ongewenste zwangerschappen.
Elske Hoornenborg, arts en hoofd Centrum seksuele gezondheid van de GGD Amsterdam vindt dat deze cijfers niet onderschat moeten worden. “Wij vinden het als GGD Amsterdam belangrijk dat vrouwen serieus genomen worden in hun zorgen over hormonen en daar ook goede voorlichting in krijgen.’
De seksuele voorlichting die nu op scholen gegeven wordt, gaat volgens de jongeren in het onderzoek voornamelijk over anticonceptie, voortplanting en soa’s. Opvallend is dat een meerderheid van de jongeren aangeeft dat de informatie die ze krijgen onvoldoende is.
In de lesmethodes die gebruikt worden, is er nu nog niet veel aandacht voor hormoonvrije anticonceptiemethoden. Volgens Chamid Sulchan, die namens de GGD Amsterdam seksuele voorlichting faciliteert op Amsterdamse scholen, wordt daaraan gewerkt: ‘De populariteit daarvan is een vrij recente ontwikkeling en daarom is het voor ons nog even zoeken. Er is nog niet veel wetenschappelijke informatie beschikbaar, maar we proberen de laatste onderzoeken wel mee te nemen. Anticonceptie is natuurlijk een belangrijk onderdeel van seksuele vorming. Daar moet wel in brede zin over gepraat kunnen worden.’
Uit het onderzoek van Rutgers en Soa Aids Nederland blijkt dat driekwart van de jongeren zelf online op zoek gaat naar informatie. Op social media-platforms zoals TikTok circuleren veel negatieve verhalen over de anticonceptiepil. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) wees eerder al op de hoeveelheid misinformatie die daar ook bij zit. Daarom adviseert het CBG jonge vrouwen om niet alles te geloven wat op TikTok staat, maar betrouwbare bronnen te zoeken of naar de huisarts te gaan om meer informatie te krijgen.
Ook Sulchan merkt dat de rol van sociale media, bijvoorbeeld tijdens de jaarlijkse trainingen aan docenten in het onderwijs en de voorlichting aan studenten op het MBO, steeds vaker naar voren komt: ‘Op TikTok gaat het veel over natuurlijke anticonceptie. Wij vinden het belangrijk om daar een eerlijk gesprek in de klas over te hebben en te bespreken wat er allemaal is, zodat er in ieder geval betrouwbare informatie kan worden gegeven aan de leerlingen.’
Sulchan vindt het belangrijk dat vrouwen de vrijheid hebben om zelf een keuze te kunnen maken die bij hun past: ‘Elk lichaam is anders en wij vinden het belangrijk dat iemand iets kiest dat betrouwbaar is, maar wat ook dat bij diegene past.’