Porem, kapsones, nakketikker en smib. Het Amsterdamse dialect verwondert. Waar komen de woorden vandaan? Hoe gebruik je een knoedeltje? En hoeveel vliegende ratten kun je vinden op de Dam? Je leest, ziet of hoort het in de rubriek Mokums dialect. Vandaag: asociale huur.
‘Ratten, schimmel en lekkages zijn in de gevangenis schendingen van mensenrechten, maar in Noord betaal je er ook nog huur voor.’ Voor het kantoor van Red Amsterdam Noord staan Thomas Bayer en Kamiel Smit hun dag te bespreken. Beiden zijn vrijwilligers voor de actiegroep. De mannen ontfermen zich over de sociale woningbouw in Amsterdam Noord. ‘Er gaat zo veel mis, eigenlijk moeten we het asociale huur noemen,’ grapt Bayer.
Red Amsterdam Noord is in 2021 in het leven geroepen om de bewonersparticipatie van stadsdeel Noord te vergroten. De actiegroep zit regelmatig met de gemeente en betrokken bedrijven aan tafel om verwaarlozing van het stadsdeel terug te draaien, verkoop van sociale huurwoningen te stoppen en verdichting door nieuwbouw in Noord te verminderen. ‘Wonen’ is de portefeuille van Bayer en Smit: zij zien de sociale huursector steeds ‘asocialer’ worden, en mensen in Noord meer tegenwerken dan bijstaan. Naast opkomen voor de belangen van de bewoners, verrijkt de Noordse actiegroep zo ook het Mokumse vocabulaire.
Smit zette een brief op met de meest voorkomende problemen, zodat buurtbewoners simpelweg konden aanvinken waar ze last van hadden. Zo hoefden ze zelf geen uitgebreide beschrijving van de problemen te geven. ‘Handtekening eronder en inleveren, zo makkelijk was het.’ Hij vertelt: ‘mensen zeiden mij dat ze de taal niet goed spreken, of niet goed zijn met computers, en daarom nooit een klacht bij hun verhuurder konden indienen. Ik had daar zelf nog nooit zo over nagedacht.’
Naast ‘asociale huur’ gebruiken de actievoerders ook regelmatig de woorden als ‘systeemfouten’, en ‘perverse prikkels’. Systeemfouten zijn vooral logistieke onhandigheden, en maken het voor huurders moeilijker om bijvoorbeeld een klacht in te dienen over hun woonsituatie. Veel schadelijker zijn de perverse prikkels, vinden de vrijwilligers. Achtergestelde huurders worden met een perverse prikkel voor de gek gehouden, vertelt Smit. Bewoners van sociale huurwoningen worden met mooie beloftes geprikkeld om mee te werken aan nieuwe plannen, maar hebben zelf geen profijt van de getroffen maatregelen, vinden de actievoerders. ‘Mensen worden verteld dat hun huizen worden gerenoveerd, maar dan worden er maar 100 van de 1500 woningen aangepakt. En dan moeten al die andere mensen nog wel tien jaar wachten,’ legt Bayer uit.
De gemeente Amsterdam maakt dezelfde dag bekend ongeveer 30.000 corporatiewoningen te verbeteren en te verduurzamen, en om jaarlijks 1900 tot 2500 nieuwe sociale huurwoningen te bouwen. De Noordse actievoerders zien niets liever dan dat bestaande sociale huurwoningen in Noord aan een leefbare standaard gaan voldoen. ‘Woningcorporaties zijn ontstaan zodat iedereen een fatsoenlijk dak boven hun hoofd heeft, maar zo langzamerhand lijkt het alsof dat het enige criterium is’, concludeert Smit. ‘Best asociaal.’
In deze rubriek zullen de komende weken typisch Amsterdamse woorden de revue passeren. Van pikketanussie tot berenlul: niets is te gek. Heb je een tip voor de redactie? Mail naar napnieuws@gmail.com