Amsterdammers met een Bed & Breakfast (B&B) vrezen dat ze disproportioneel hard zullen worden aangepakt door de gemeente. Die kondigde eind 2022 nieuwe maatregelen aan om de groei van toerisme te beperken, waaronder een mogelijke aanscherping van het quotum voor B&B’s. Tot onvrede van B&B-belangenvereniging Amsterdam Gastvrij. ‘Volstrekt disproportioneel.’
‘Ik heb mijn eerste meme gemaakt,’ klinkt de stem van Maarten Bruinsma door de Nassaukerk. Bijna zeventig leden van Amsterdam Gastvrij, de Amsterdamse belangenvereniging voor B&B’s en vakantieverhuur, hebben zich hier op dinsdag 17 januari verzameld voor de eerste bijeenkomst van het jaar. Op een groot scherm toont voorzitter Bruinsma een foto van een ladder die door een man op een auto is geplaatst en tegen een hoog stoplicht leunt. Bovenaan de ladder staat een tweede man naar het rode stoplicht te kijken.
Inspiratie voor de meme was de ‘escalatieladder’ die de gemeente eind vorig jaar introduceerde om toerisme in de hoofdstad in balans te houden. Elke trede vertegenwoordigt een mogelijke maatregel die kan worden ingezet bij toenemende overlast. De maatregelen zijn nog niet definitief, maar een verdere aanscherping van quota voor B&B’s (toeristische verhuur waarbij een permanente bewoner toezicht houdt) en regelgeving voor vakantieverhuur (toeristische verhuur zonder toezicht van een permanente bewoner) behoort tot de mogelijkheden.
Het zijn dus de B&B’s die op de wankele escalatieladder zijn gezet en tot halt worden geroepen, stelt Bruinsma, terwijl de hotelsector – die in 2021 toch bijna 87% van het aantal toeristenovernachtingen verzorgde – door rood kan blijven scheuren.
Mild
De gemeente ziet dat anders. Voor hotels geldt al langere tijd een aangescherpt overnachtingsbeleid, laat de woordvoerder van wethouder Sofyan Mbarki (Aanpak Binnenstad) later in een reactie weten. En ook in het nieuwe pakket aan maatregelen komt deze sector aan de orde.
Maar voor de hotelsector zijn de voorgestelde maatregelen volgens Bruinsma een stuk milder: met hoteliers wil de gemeente in gesprek om hotels te transformeren tot woon- of kantoorplekken en hotelkamers samen te voegen.
‘Dan zegt de hotelsector: “Nee”, en is het gesprek snel klaar’, voorspelt toerismedeskundige Stephen Hodes, aanwezig als spreker bij de bijeenkomst. Uit frustratie dat zijn inmenging al jaren ‘helemaal niets’ oplevert, bemoeit de zeventiger zich naar eigen zeggen niet meer met de discussie rond toerisme in Amsterdam. Maar voor de B&B-houders in de Nassaukerk maakt hij een uitzondering: ‘Jullie zijn heel nauw betrokken bij deze hele economie’.
Zondebok
‘Volstrekt disproportioneel’, noemt Hodes het verschil tussen de aangekondigde maatregelen voor B&B’s enerzijds en voor hotels anderzijds. ‘Als ik dertig jaar jonger was, zou ik op de barricade gaan staan.’ ‘Ze maken ons tot zondebok’, roept een van de aanwezigen. De zaal vult zich met instemmend geroezemoes.
De strijdlustige sfeer in de zaal is niet nieuw. Amsterdam Gastvrij verzet zich sinds haar oprichting in 2017 al tegen het gemeentelijk beleid rond B&B’s en vakantieverhuur. Vooral de quota zijn de leden een doorn in het oog: sinds 2020 is voor het houden van een B&B een vergunning vereist en geldt per wijk een maximum aantal vergunningen dat verstrekt wordt. Ook voor vakantieverhuur is een vergunning nodig, en in sommige wijken wil de gemeente daarvoor liefst een totaalverbod invoeren.
Hoger beroep
De onvrede bij Amsterdam Gastvrij is zo groot dat de vereniging twee rechtszaken tegen de gemeente aanspande. Op 22 februari dient het hoger beroep over de plaatselijke verboden op vakantieverhuur, later dit jaar dient het hoger beroep over de quota voor B&B’s.
Voor die tijd zit de vereniging niet stil. Anderhalve week na de bijeenkomst is er alweer een gesprek aangevraagd met wethouder Mbarki, zegt Bruinsma. ‘Dan kunnen we meer input geven over onze rol in het Amsterdamse ecosysteem.’