Geen grote vlaggen of opvallende borden, zelfs het vinden van de juiste ingang is een uitdaging. De buitenzijde van de Johan Cruijff Arena geeft geen enkele schijn dat binnen een ronde wordt gespeeld van het Tata Steel Schaaktoernooi. Pas bovenaan de roltrap op de vierde etage benadrukt een banner dat het hier om topsport gaat: ‘Normal people have to see Naples behore they die… but a Chess Grandmaster has to win Wijk aan Zee first.’
Het gerenommeerde Tata Steel Schaaktoernooi, het ‘Wimbledon van het schaken’, voltrekt zich elk jaar in Wijk aan Zee. Sinds 2014 regelt de organisatie één ronde op een unieke locatie in Nederland: Chess on Tour. Zo wil de organisatie het toernooi meer in trek brengen bij schaakliefhebbers buiten de kustplaats.
Aan het toernooi doet onder andere de mondiale nummer één Magnus Carlsen mee. Die ging dinsdag verrassend onderuit tegen de Nederlander Anish Giri, de huidige nummer tien van de wereld. De 28-jarige Nederlander staat eerste in het klassement en jaagt nog steeds op zijn eerste eindzege van het toernooi. 1400 schaakfanaten hebben een gratis kaartje bemachtigd om deze twee heren en nog twaalf andere spelers te aanschouwen. Voor wie niet in de muisstille zaal kon plaatsnemen wordt er in een aanliggende zaal live verslag gedaan.
De Kuip en het Philips Stadion
Bij Chess on Tour kunnen de bezoekers zelf ook achter een bord plaatsnemen. Er staan computers met schaakpuzzels, een levensgrote schaakset en geblokte borden op statafels waar iedereen het tegen elkaar kan opnemen. Rick Verbree, eventmanager bij het Tata Steel Schaaktoernooi, vertelt trots hoe Chess on Tour in 2014 is bedacht om het toernooi naar de fans toe te brengen.
‘Wijk aan Zeeërs hebben het toernooi echt omarmd, maar daarbuiten viel nog veel te winnen aan belangstelling. Door met het evenement door het land te gaan leg je de drempel lager,’ legt Verbree uit. ‘De eerste editie hielden we in het Rijksmuseum en Nieuwspoort in Den Haag. Daarna hebben we gespeeld in De Kuip en net voor corona was het Philips Stadion het decor. Dan kan de Arena natuurlijk niet uitblijven.’
Tweedjasjes
Comedian Tex de Wit kijkt even op richting de roltrap, de deuren zijn net een kwartier open. ‘Het is al best druk hier.’ Naast zijn talent voor cabaret is De Wit een verdienstelijke schaker, en zal hij vandaag live zeven wedstrijden aan elkaar praten. ‘Zo’n Magnus Carlsen of Giri, dat zorgt wel voor veel opkomst.’ Verbree is enthousiast dat De Wit het verslag doet: ‘Hij heeft veel humor en zorgt voor interactie met het publiek, dat maakt zo’n evenement aantrekkelijk.’
Verreweg de meeste belangstellenden die de roltrap op komen zijn mannen, van glunderende jongetjes tot in tweedjasjes gestoken oude heren. Fan van de sport zijn ze allemaal, en in iets bescheidenere mate van een speler. Mels de Ridder, een 21-jarige schaakfan uit Rotterdam: ‘Het is fijn dat Tex er is om alles toe te lichten. Hij snapt er veel van maar kan ook leuk vertellen, dan snap je soms beter waarom die spelers een bepaalde zet doen.’
Schaakliefhebber Robert van Dooren (60) is enthousiast over de laagdrempeligheid die Chess on Tour creëert, maar de schakers zelf mogen van hem ook wat meer aandacht tonen naar de fans. ‘Als de sporthelden benaderbaar worden, komt er ook meer aandacht voor het schaken. Roger Federer weet bijvoorbeeld dat hij handtekeningen moet geven. Carlsen, tsja… die zal het een worst wezen.’