Klanken | De afvalgrijper in Bos en Lommer

In Klanken van Amsterdam gaan redacteuren van NAP Nieuws op zoek naar geluiden die typisch zijn voor de stad. Deze keer: de afvalgrijper in Bos en Lommer.

Prikploeg Bos en Lommer voor hun voorraadhok naast de Albert Heijn onder het Bos en Lommerplein

In Amsterdam-West neemt het aantal buurtinitiatieven om zwerfafval van de straat op te ruimen snel toe. De omgevingswet verplicht winkeliers om het zwerfafval binnen een straal van 25 meter op te ruimen. In de praktijk gebeurd dit zelden. Donderdagochtend heeft het college negatief gereageerd op het initiatiefwetsvoorstel van de Partij voor de Dieren om het gebied uit te breiden naar 150 meter. 

Het meest bijzondere dat hij in zes jaar tijd van straat heeft gehaald, was de huls van een 9 mm-kogel. Charles van der Meulen (53), lid van de prikploeg Bos en Lommer, vond de huls vlak na de jaarwisseling op straat. Al meer dan zes jaar maakt hij samen Michael Jardin (73) twee keer per week de straten schoon rond het Bos en Lommerplein. Vroeger telde de prikploeg Bos en Lommer zes leden, nu zijn ze nog maar met zijn tweeën en zoeken ze naar versterking.

Op woensdagochtend waait er een harde windkracht zes over de Bos en Lommerweg in Amsterdam West. Bijna was de prikploeg daarom niet op pad gegaan. ‘Het is nog net een werkbare dag, maar als het stormt dan kunnen we niks doen’, vertelt de gepensioneerde Jardin. Jarenlang werkte hij als portier op de Zeedijk, maar vandaag hangt een grote lichtroze boodschappentas over zijn schouder om plastic statiegeldflessen in te verzamelen. Tijdens zijn prikronde begroet hij buurtbewoners enthousiast. ‘In het begin dachten mensen wel eens dat we een taakstraf hadden’, zegt hij lachend. 

‘In het begin dachten mensen wel eens dat we een taakstraf hadden’,

Michael Jardin

Buurtbelangen

Alleen al in Amsterdam-West zijn er achttien bewonersinitiatieven gericht op het schoonhouden van straten, pleinen, buurten en parken. De meeste initiatieven zijn geheel vrijwillig, anderen krijgen net zoals deze prikploeg een kleine vergoeding. Het stadsdeel Bos en Lommer heeft hiervoor dit jaar 150.000 euro beschikbaar gesteld. Maandelijks zijn Van der Meulen en Jardin ongeveer 24 uur aan het prikken, voor omgerekend drie euro per uur.

De prikploeg doet het niet voor het geld: ‘Je moet het met plezier doen, anders doe je het niet’, stelt Jardin. Maar hoewel het initiatief helpt om de buurt schoner te maken, voelt het soms als een eindeloze klus. ‘Als we klaar zijn met onze ronde, ligt er alweer nieuw afval’. Jardin weet ook dat de omgevingswet winkeliers verplicht om hun eigen stoep op te ruimen, maar die regel bestaat volgens hem alleen in theorie.

Kort daarna loopt Jardin langs een groenteman die een rookpauze houdt tegenover zijn winkel. Na een vluchtige begroeting, drukt de man zijn peuk uit in de plantenbak en laat zijn kartonnen koffiebeker staan. Zonder iets te zeggen ruimt Jardin het op: ‘Ik ben geen gemeenteambtenaar, dus ik ga de discussie ook niet aan. Dat zorgt alleen maar voor problemen.’

Veel mensen uit de buurt gebruiken de plantenbakken als prullenbak.

Gedeelde verantwoordelijkheid

Een initiatiefvoorstel van de Partij voor de Dieren (PvdD) moet ervoor zorgen dat bedrijven binnen een straal van 150 meter, hun verantwoordelijk nemen voor het opruimen van afval. Het college heeft negatief op het voorstel gereageerd, omdat het lastig te handhaven zou zijn. Volgens initiatiefnemer Johnas van Lammeren (PvdD) is dat onzin: ‘Verpakkingen van grote ketens zoals McDonalds zijn juist makkelijk te herkennen.’

Daarbij hoopt hij dat de wet ervoor zorgt dat partijen creatief worden met hun verpakkingen, zodat het verpakkingsmateriaal niet meer als zwerfvuil eindigt. Bij de volgende raadsvergadering wordt definitief over het initiatiefwetsvoorstel gestemd. Naar alle waarschijnlijkheid neemt de raad daarbij de negatieve reactie van het college over.

De prikploeg in Bos en Lommer is ook van mening dat er op dit moment te weinig toezicht is, om zelfs de huidige 25-meter-regel te handhaven. Toch zijn de mannen erg tevreden met het handelen van de gemeente. Op vrijwel elke hoek van de straat zijn prullenbakken geplaatst. Zoveel dat Jardin en Van der Meulen tegenwoordig niet eens meer hun eigen vuilnisbak mee hoeven te nemen tijdens opruimen. ‘Kijk, deze zijn nieuw.’ Jardin wijst vol trots naar zijn nieuwe zwarte werkschoenen. ‘Ook van de gemeente gekregen.’