In mei wordt de nieuwe nachtburgemeester van Amsterdam verkozen. Sinds 2018 zijn de verkiezingen niet gehouden. Volgens vertrekkend nachtburgemeester Ramon de Lima is het tijd om plaats te maken voor een nieuw geluid.
Voor de liefhebber van het nachtleven waren de afgelopen twee jaar een lange deceptie. De clubs waren deze zomer twee weken open, maar verder bleef het doodstil op de Amsterdamse dansvloeren. Bij uitstek een probleem voor de nachtburgemeester. Hij is de gesprekspartner van iedereen die iets te maken heeft met het nachtleven in de stad, vertelt nachtburgemeester van Amsterdam Ramon de Lima (29).
In 2002 werd de onbetaalde positie opgericht om ‘de vertrutting van de Amsterdamse binnenstad’ tegen te gaan. Voorgaande nachtburgemeesters hebben onder meer bijgedragen aan de invoering van 24-uursvergunningen en anti-discriminatieregels voor uitsmijters. Maar tijdens de coronapandemie is het niet gelukt om het Amsterdamse nachtleven een stem te geven in het landelijke beleid. De Lima: ‘We hebben van ons laten horen, maar er is niet geluisterd.’
Met het ambt van nachtburgemeester ging het voor de coronapandemie toesloeg slecht. Shamiro van der Geld, de voorganger van De Lima, vertrok in 2020 na onrust binnen het bestuur. De stichting achter het nachtburgemeesterschap wees vervolgens De Lima aan als waarnemer om de termijn van Van der Geld vol te maken. Toen de lockdown begon, durfde de stichting verkiezingen niet aan. Dat zou voor instabiliteit zorgen, was de gedachte. Maar volgens Marco de Goede, de voorzitter van de raad van toezicht, zorgt de tweejaarlijkse verkiezing er juist voor dat de nachtburgemeester legitimiteit heeft binnen de grote verscheidenheid aan karakters die het Amsterdamse nachtleven sieren. Toch hebben hij en De Lima gekozen voor stabiliteit boven legitimiteit: in de twee jaar sinds de pandemie is De Lima twee jaar onverkozen blijven zitten.
Moeilijke tijd
Die uitgestelde verkiezingen komen in mei wel, maar De Lima, die al veel langer bij de stichting achter het nachtburgermeesterschap betrokken is, staat dan niet op het stembiljet. ‘Ik heb voor de coronacrisis al aangekondigd dat ik niet meer door wil. In april word ik dertig, dan wil ik ook werken aan andere projecten.’ De afgelopen twee jaar vielen hem zwaar. ‘Het nachtleven is belangrijk voor mij. Doordat de clubs zo lang dicht zijn geweest, was het geen makkelijke tijd. Zowel voor mij als voor het ambt.’
Zijn lobbypogingen om nachtclubs te openen, of in ieder geval perspectief te bieden, maakten niets los: ‘Hoe hard ik ook schreeuwde, met wie ik ook sprak, er gebeurde niets.’ Hij heeft daardoor gezien hoe het nachtburgemeesterschap in de toekomst anders ingevuld moet worden. ‘De vertegenwoordiging van het nachtleven is in elke stad afzonderlijk geregeld. Maar een pandemie wordt landelijk bestreden. Samenwerking is dus nodig.’ Volgens De Lima is het belangrijk dat zijn opvolger zich hierop focust.
Afgebrokkelde relevantie
De kandidaten zijn doorgaans prominenten uit de Amsterdamse cultuursector. Tijdens een debatavond kiezen een vakjury en het publiek de nieuwe nachtburgemeester. Voormalig nachtburgemeester Mirik Milan betreurt dat er geen verkiezingen zijn geweest. ‘Ik hoor ook van bezoekers, horecaondernemers en festivalorganisatoren dat ze balen dat er geen nachtburgemeester is verkozen.’ Wie deze kritiek hebben geuit wil Milan niet delen.
Volgens Milan zijn verkiezingen belangrijk voor de zichtbaarheid van het ambt. Zelf is hij ingehuldigd in 2012 door toenmalig burgemeester Eberhard van der Laan. Sindsdien zijn de populariteit en de relevantie van het ambt afgebrokkeld, zegt hij. ‘De nachtburgemeester is niet zo zichtbaar geweest. Voor het nachtleven, maar ook niet in de politiek. De nachtburgemeester moet zich laten horen in de gemeenteraad, maar dat gebeurde de afgelopen jaren weinig.’ In zijn tijd sprak hij ‘een keer of veertig’ voor de gemeenteraad. Door het gebrek aan zichtbaarheid is de nachtburgemeester niet het eerste aanspreekpunt voor de nachtsector en de gemeente, vreest Milan.
De Amsterdamse organisatie gaat zich hervormen, vertelt de voorzitter van de raad van toezicht. De Goede: ‘Er komt een nieuw model met meer organisatorische ondersteuning, waardoor minder druk op de nachtburgemeester zelf staat.’ Vertegenwoordigers uit verschillende sectoren moeten samen een Nachtraad gaan vormen. Uit hun midden zou dan een voorzitter gekozen worden die het nachtburgemeesterschap op zich neemt. Zo hopen De Goede en De Lima het ambt in de toekomst effectiever en minder belastend te maken.