Als de lokale voorzitter van werkgeversorganisatie VNO-NCW werkt Hans Bakker samen met de gemeente en vakbonden om de economie draaiende te houden. ‘Dat het OMT uit virologen bestaat, betekent niet dat economen of ondernemers geen invloed hebben op het beleid.’
‘Als de hemel naar beneden komt, heeft iedereen een blauwe hoed’, citeert Hans Bakker (69) een oud Nederlands gezegde. Wat hij maar wil aangeven: tegen een crisis van deze omvang kun je je vooraf als ondernemer niet wapenen. ‘Dat heeft de coronacrisis nog maar eens bewezen.’
Het is de eerste grote crisis die Bakker als voorzitter van de Amsterdamse VNO-NCW-tak meemaakt. Hiervoor was hij jarenlang bestuursvoorzitter van onder meer reisorganisatie Tui en de Amsterdamse RAI. Na zijn pensionering begon hij aan zijn termijn als voorman van de Amsterdamse werkgevers. Een paar jaar later brak de coronapandemie uit. Een crisis die de economische groei – die in Amsterdam de laatste jaren consequent hoger lag dan het Nederlandse gemiddelde – veranderde in forse krimp, met grote gevolgen voor ondernemers in de stad.
Had u gedacht ooit een crisis als deze mee te maken?
‘Deze is van een totaal andere omvang dan de crises die ik eerder heb meegemaakt. Mijn oude bedrijf, de RAI, heeft op dit moment bijvoorbeeld totaal geen omzet. Ze stonden er financieel sterk voor, maar de crisis kan natuurlijk niet jaren zo doorgaan. Op een gegeven moment gaat een onderneming gewoon failliet, hoe goed je er aanvankelijk ook voor staat.’
U bent als regiovoorzitter van VNO misschien best machteloos, aangezien de grootste regelingen landelijk tot stand komen.
‘VNO is een landelijke organisatie, maar voor lokale ondernemers kunnen we hier in Amsterdam ook veel betekenen. Uitstel van belastingen is bijvoorbeeld iets dat op gemeenteniveau wordt besloten. Vervolgens proberen we er samen met de gemeente voor te zorgen dat belastinguitstel niet leidt tot een veel te grote schuldenberg als deze crisis ten einde is. Daarover gaan we dan met de gemeente in gesprek. En let wel: voor ondernemers maakt zo’n lokale regeling echt het verschil.’
Het Nederlandse polderlandschap kan ook voor trage besluitvorming zorgen. Dat lijkt hier niet het geval.
‘In een crisis moet je vooral snel tot besluiten komen om de meeste pijn voor de grootste groep weg te nemen. Dat vraagt om een andere aanpak dan we gewend zijn. Normaal overleggen we een hele tijd voor we iets besluiten en willen we iedereen in het besluit meenemen. Daar is nu nauwelijks of geen tijd voor.’
Iets waar Bakker zich het afgelopen jaar aan stoorde: de ‘zeventien miljoen virologen’ die ‘het beter denken te weten’. Een oorlog los je ook niet op door voortdurend te discussiëren over de te gebruiken munitie en tactieken, is de overtuiging van werkgeversvoorman Bakker. ‘De mensen die aan het roer staan moeten de besluiten nemen.’
Een veelgehoord kritiekpunt is dat het economische belang in het beleid weinig voet aan de grond krijgt. Deelt u die zorg niet?
‘Dat het OMT uit virologen bestaat, betekent niet dat economen of ondernemers geen invloed hebben op het beleid. Het OMT is een formele instantie, maar via VNO-NCW komt dat ondernemersperspectief echt wel over het voetlicht.’
Denkt u dat de voorzichtige heropening van de winkels in de vorm van een afhaalpunt – click and collect – vanaf aanstaande maandag verschil kan maken voor Amsterdamse ondernemers?
‘Click and collect is toch vooral een kopie van online winkelen. Mensen kopen normaal gesproken juist bij de detaillist omdat ze de winkelbeleving waarderen. Die ontbreekt natuurlijk nog steeds in dit afhaalsysteem. Het is slechts een begin.’
De maatregelen gaan in ieder geval tot begin maart gelden, maar waarschijnlijk nog veel langer. Ziet u perspectief voor uw achterban?
‘Het perspectief staat of valt bij het slagen van de test- en vaccinatiecampagne. Als we dat vaccin hebben uitgerold, kunnen Amsterdamse ondernemers weer aan de slag.’