Het kabinet maakte vorige week bekend dat het aantal gasten op uitvaarten wordt teruggebracht van honderd naar vijftig. Hoe gaan uitvaartondernemers om met die verandering? ‘Het is een uitdaging om in moeilijke omstandigheden creatief te zijn.’
‘Het is heel hectisch op dit moment’, zegt Wilma den Uijl, uitvaartondernemer van het Amsterdamse Zielhuis Uitvaart. Ze had net nog iemand aan de lijn, een nabestaande. Of Den Uijl haar kan helpen. ‘Daar moet je de tijd voor nemen’, zegt Den Uijl als ze haar aandacht weer op het gesprek richt. ‘Je kunt denken: vandaag doe ik de administratie en heb ik tijd over. Maar de dood valt vaak niet te voorspellen.’
Vorige week bracht het kabinet het aantal gasten op een uitvaart terug van honderd naar vijftig, zoals het maximale aantal aanwezigen vorig jaar ook meer dan eens aan verandering onderhevig was. Om de verspreiding van het coronavirus te beteugelen – en om ervoor te zorgen dat uitvaartondernemers als Den Uijl het uiteindelijk niet té druk krijgen.
Persoonlijk
Wat dat betreft valt het bij Zielhuis Uitvaart nog mee, legt Den Uijl, ondernemer met twee personeelsleden, uit. ‘We zien in de coronacrisis een lichte stijging in het aantal klanten, maar geen verdubbeling, zoals je soms van grotere ondernemingen hoort. Bij mij zit het extra werk vooral in de op te volgen regels, om binnen de coronamaatregelen toch een persoonlijke uitvaart te realiseren.’
Maximaal vijftig gasten op anderhalve meter afstand, dat is nog best een klus voor Den Uijl, die in normale tijden wel driehonderd bezoekers ontvangt. Toch lukt het altijd, zegt ze, ook als de ruimte beperkt is. ‘Het is juist een uitdaging om in moeilijke omstandigheden creatief te zijn, bijvoorbeeld door audioboodschappen of livestreams.’
Afstand houden
Dat vindt ook Arianne van Dorth, zelfstandig uitvaartondernemer verbonden aan Onyx. ‘De uitvaarten zijn kleinschaliger, met minder opsmuk. Veel nabestaanden ervaren dat als prettig. Dat horen we heel vaak terug.’
Eigenlijk vindt Van Dorth het zelf wel fijn dat er nu weer wat strengere regels zijn. ‘Honderd mensen bij een crematie in een smalle ruimte was soms te veel. Nu kunnen we beter afstand houden.’
Vorig jaar, tijdens de eerste coronagolf, lag het maximale aantal personen dat aanwezig mocht zijn nog op dertig. Grote families zitten daar al gauw op. Of het ooit gedoe aan de deur heeft opgeleverd? ‘Ik geef de nabestaanden mee: bedenk vooraf wie je binnen wil hebben, want na het maximale aantal gaat de deur dicht. Dat begrijpen ze heel goed. Ik heb nooit problemen gehad.’
Voldaan gevoel
Eén uitvaart van het afgelopen jaar zal ze nooit vergeten. Zowel de vader als de moeder van een familie kreeg corona. Terwijl de vader nog op de ic lag te vechten voor zijn leven, overleed zijn vrouw.
‘Dat komt wel binnen’, verzucht Van Dorth. ‘Ik heb de kinderen op het hart gedrukt om een fotograaf te nemen, zodat hun vader later alsnog een beetje bij de uitvaart zou kunnen zijn. Dat hebben ze gedaan. We zijn met de rouwauto naar het ziekenhuis gereden, om de vader er nog bij te kunnen betrekken. Toen hij was hersteld en de foto’s zag, vond hij het heel mooi. Ik hoop op zo’n moment dat ik iets goeds heb gedaan. Daar doe je het voor.’
Gelukkig, zegt Van Dorth, komen dit soort verhalen niet al te vaak voor. ‘Dit gaat je niet in de koude kleren zitten.’
Collega-uitvaartondernemer Den Uijl kent ook zulke verhalen. Het is de kunst om samen met de nabestaanden de juiste toon te vinden, legt ze uit. ‘Je wil iemands leven vieren, ongeacht de omstandigheden. Een koopman die altijd op de Dappermarkt heeft gestaan verdient een bombastische uitvaart. Die uitvaart toch mogelijk maken, met een boottocht over de grachten, zodat er toch publiek bij kan zijn – dat levert een voldaan gevoel op.’