De beelden van de demonstratie op het Museumplein roepen de vraag op of regionale zenders zulke demonstraties eigenlijk wel moeten uitzenden. ‘De kijker verdient beter dan spanning en sensatie.’
Hoe doe je verslag van een uit de hand gelopen demonstratie? Het is een vraag die afgelopen zondag opnieuw relevant werd nadat de mobiele eenheid een einde moest maken aan de verboden betoging tegen de coronamaatregelen op het Museumplein, die uitmondde in rellen. Vooral de rechtstreekse beelden van stadszender AT5 en NH Nieuws trokken de aandacht.
Op beide zenders kwam onder meer een man in beeld – een arts, zoals later werd bevestigd – die valselijk beweerde dat corona geen enkele probleem vormt. ‘In maart hadden we corona’, zei de man. ‘Nu niet. De artsen faken alles. Er ligt niemand op de ic.’ De verslaggever sputterde nog even tegen, maar de bewering over vaccins – ‘er worden hier mensen vermoord met vaccins’ – bleef onweersproken.
Publiciteit
‘Je kunt van tevoren verwachten dat iemand gekke dingen zegt in een live-uitzending van een verboden demonstratie’, zegt media-ethicus Huub Evers aan de telefoon. ‘Als je besluit om zoiets uit te zenden, moet je wel kritische vragen stellen. Dat gebeurde te weinig.’
Evers, jarenlang als docent verbonden aan de Fontys Hogeschool en ombudsman van het regionale dagblad De Limburger, stelt ook vraagtekens bij de live-registratie van de vechtpartijen op het Museumplein. ‘Je loopt het risico dat je juist door rechtstreeks een camera op de menigte te richten die relschoppers ertoe uitnodigt om er eens een stevige voorstelling van te maken’, aldus Evers. ‘Mensen die publiciteit zoeken, worden zo op hun wenken bediend. Dan verwordt iets tot nieuws omdat er journalisten aanwezig zijn. Dat zou voor mij een argument zijn om niet live te gaan.’
Hoe het dan wel moet? Volgens Evers zou een reportage in het nieuwsbulletin later op de dag afdoende zijn geweest. ‘Je moet het niet groter maken dan het is.’
Opruiend?
Menko Arends, eindredacteur van dienst bij AT5, nam afgelopen zondag de beslissing om de demonstratie live uit te zenden. ‘Als stadsomroep hebben wij de taak om te laten zien wat er aan de hand is in Amsterdam’, luidt Arends’ verweer. Hij twijfelde geen moment over de uitzending, legt hij uit. ‘Er stonden tweeduizend boze mensen op het Museumplein, dat gebeurt haast nooit. Dat moet je laten zien.’
De camera’s hebben volgens Arends niet opruiend gewerkt. ‘Die mensen waren toch al kwaad, of ze nou gefilmd werden of niet.’ Hij kan zich niet vinden in de kritiek op zijn keuze. ‘Ik zou het pas echt erg vinden als we demonstraties niet meer live zouden uitzenden omdat we de situatie dan zouden verergeren.’
Media-ethicus Huub Evers pleit er niet voor de demonstratie stil te zwijgen, benadrukt hij. ‘Absoluut niet. Het publiek verdient het te weten wat er in hun stad gebeurt, maar juist daarom pleit ik voor meer terughoudendheid. De kijker verdient beter dan spanning en sensatie of ongefundeerde uitspraken door een of andere arts.’
NH Nieuws was dinsdagmiddag niet bereikbaar voor commentaar.