AMSTERDAM – In de vier grootste gemeenten van Nederland is het illegaal om woningen te verhuren aan toeristen op platforms als Airbnb en Booking. Dat blijkt uit onderzoek van NAP Nieuws.
Woensdag oordeelde de Raad van State dat voor het verhuren van een woning aan toeristen een vergunning nodig is in steden met woningschaarste, want dan gelden er strengere regels. In Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht, bestaat zo’n vergunningsysteem niet, terwijl die daar wel verplicht is. Dat maakt vakantieverhuur van woningen op dit moment illegaal.
Eerder leek de uitspraak van de Raad van State alleen betrekking op de gemeente Amsterdam te hebben. Andere grote gemeenten als Groningen, Tilburg, Breda, Almere en Nijmegen hebben ook geen vergunningssysteem voor vakantieverhuur. Of vakantieverhuur daar ook illegaal is, is nog niet duidelijk. Zo laat de gemeente Groningen weten: ‘De uitspraak ligt er net. We zijn het beleid aan het bestuderen.’
Woningschaarste
Voor gemeenten met woningschaarste gelden strengere regels om het aantal woningen te behouden. Die staan in de lokale huisvestingsverordening. In gemeenten zonder zo’n verordening kan sowieso zonder vergunning verhuurd worden aan toeristen. Het verhuurverbod geldt dus niet in iedere Nederlandse stad.
In Rotterdam is zelfs geen sprake van een meldplicht voor vakantieverhuur, terwijl een vergunning nodig is. ‘Dat laten wij voorlopig zo’, zegt een woordvoerder van de gemeente Rotterdam. ‘Er is hier niet de onrust die in Amsterdam speelt.’
Utrecht bekijkt het anders. ‘Zoals het er nu uitziet, moet er in Utrecht altijd een vergunning aangevraagd worden voor vakantieverhuur’, zegt een woordvoerder van de gemeente. ‘Dat is momenteel nog niet het geval.’ De gemeente Utrecht bekijkt op dit moment samen met de drie andere grote steden de consequenties van de uitspraak van de Raad van State.
Vooralsnog lijken de grote gemeenten niet van plan boetes uit te delen aan verhuurders die door de uitspraak de wet overtreden. ‘Tot de nieuwe wet houden we vast aan ons oude beleid’, zegt de gemeente Rotterdam.
Nieuwe kansen
Jan van der Borg, hoogleraar Toerisme aan de Universiteit Leuven, denkt dat de uitspraak leidt tot verschuiving op de markt van vakantieverhuur. ‘Er zullen wat verhuurders stoppen, omdat ze niet aan de eisen van een vergunning voldoen. Maar misschien komen er ook nieuwe partijen, die zich niet wilde conformeren aan de specifieke regeltjes van een stad zoals Amsterdam. Hen biedt de uitspraak nieuwe kansen.’ Voor Airbnb zal de uitspraak geen grote gevolgen hebben, denkt hij. ‘Die overleven deze verschuiving wel.’
Een woordvoerder van wethouder Ivens (SP, Wonen) geeft aan nog ‘volop aan het werk te zijn om alle gevolgen van deze uitspraak in kaart te brengen.’ De gemeente hoopt snel meer duidelijkheid te kunnen geven.
Bij de Tweede Kamer ligt momenteel een nieuw wetsvoorstel over vakantieverhuur. Die wet zou het mogelijk maken om in de grote steden woningen aan toeristen te verhuren zonder vergunning. Dan moeten verhuurders zich wel melden en registreren. ‘We verwachten dat die wet later dit jaar in werking treedt’, zegt een woordvoerder van de gemeente Utrecht. Maar tot het zover is, zijn gemeenten wettelijk verplicht wél zo’n vergunning te eisen.
Met dank aan Daan Pinxter, AKD Advocaten.