AMSTERDAM – Bewoners van een studentenflat aan de Lelylaan hebben in het afgelopen jaar meerdere keren een envelop met drugs in hun brievenbus gevonden. Hun adres werd als retouradres gebruikt.
Twintig pillen en een klein zakje wit poeder. Dat zat er in de brief die Anne (23)
Anne wilde niet met haar achternaam op NAP Nieuws verschijnen. Haar volledige naam is bij de redactie bekend. ongeveer een jaar geleden in haar brievenbus vond. De Pabo-student woont met zeshonderd anderen in studentenflat Little Manhattan, gelegen op een steenworp afstand van station Lelylaan.
In het studentencomplex is het afgelopen jaar al meerdere keren voorgekomen dat een bewoner een brief in de brievenbus vond waar drugs in zaten. Telkens stond hun adres als retouradres met een blauwe stempel op de envelop gedrukt. Health Store Amsterdam, Lelylaan 3, stond erboven.
Trump-pillen
‘Dat vond ik al vreemd’, zegt Anne. ‘Want wij hebben allemaal een toevoeging.’ Ze wachtte een paar weken in de hoop dat iemand het zou ophalen. ‘Ik dacht, misschien heeft iemand een eigen bedrijfje met supplementen. In de Whatsappgroep van mijn verdieping zeiden ze: kijk wat er in zit, dan kan je daaraan misschien herleiden van wie het is.’
Stan (25)
Stan is een gefingeerde naam. Zijn volledige naam is bij de redactie bekend. ontving niet één, maar twee keer een brief met drugs in zijn brievenbus. In april en november 2018. De eerste keer postte hij een foto van het pakketje in de Facebookgroep van het studentencomplex met de vraag of iemand het herkende. ‘Toen kreeg ik twee reacties van bewoners die me waarschuwden: dit is mij ook overkomen, daar zit drugs in.’
Ik kreeg twee reacties van bewoners die me waarschuwden: daar zit drugs in
Stan
Ongeveer dertig pillen vond hij, die hij na een zoekopdracht op Google herkende als zogeheten Trump-pillen, een bekende xtc-pil. De tweede keer trof hij een zakje met wit poeder aan. Hij liet het testen, het bleek cocaïne te zijn. Twee of drie gram, schatte hij. Dat is al snel 200 euro waard. Waar Anne na de vondst direct de politie belde, had Stan andere plannen. ‘Die pillen kreeg ik bijvoorbeeld vlak voor Koningsdag in de bus. Ik heb er toen veel plezier van gehad.’
Nieuwe niche
Het komt vaker voor dat een brief met illegale middelen retour wordt gestuurd naar een fictief adres, zegt Ed Kraszewski, woordvoerder van de politie. ‘Dat heeft er alles mee te maken dat de afzenders niet gepakt willen worden. Zover wij weten gebruiken ze willekeurige adressen. Soms zetten ze er een naam van een bedrijf op, om achterdocht weg te nemen’. Sinds drie jaar kent de politie een zogeheten ‘post interventieteam’. Zij werken samen met buitenlandse diensten en de post om de stroom pakjes naar het buitenland te controleren. ‘Vooral de pakketjes, daar zit het meeste in.’
Afzenders van dit soort brieven en pakjes verkopen de drugs vaak online, op het ‘dark web’.
Het dark web is een verborgen onderdeel van het wereldwijde web. Toegang tot het dark web gaat via de browser Tor, wat staat voor The Onion Router. Tor versleutelt al het dataverkeer, waardoor je anoniem blijft. Op het dark web wordt veel illegaal gehandeld in bijvoorbeeld drugs en wapens.
De online verkoop van drugs is de afgelopen jaren in populariteit toegenomen, zegt criminoloog Edward van der Torre. ‘Dat voelt vertrouwd, als het kopen van een paar schoenen.’
Dat voelt vertrouwd, als het kopen van een paar schoenen
Criminoloog Edward van der Torre
Je kan het volgens hem zien als een nieuwe niche binnen de drugswereld. ‘Het zijn, voor zover ik kan overzien, niet de grote jongens die dit doen. Het gaat vaak om kleine hoeveelheden in pakjes die niet moeten opvallen. Bij mijn weten is het een werkwijze van intelligente, jonge mensen, die vertrouwd zijn op het internet. Er komen namelijk wel digitale betalingen bij kijken, er worden digitale sporen achtergelaten. Klassieke drugscriminelen vinden dat geen prettig idee.’
Gerichte steekproef
De pakkans is de afgelopen jaren groter geworden, volgens Van der Torre. ‘De politie is fanatieker geworden in het controleren van pakketten, maar ook de aanwezigheid van politie op het dark web is toegenomen.’ Kraszewski kan dat bevestigen. ‘We doen met het post interventieteam elke week gerichte steekproeven in distributiecentra van de post. Dan leggen we de pakjes uit over de vloer en loopt er een drugshond langs.’
Niet openmaken, maar teruggeven aan de post. Dat is het advies van Kraszewski. Als je de brief opent, ben je formeel namelijk in overtreding voor het schenden van het briefgeheim.
Alle post van PostNL valt onder het briefgeheim, dat staat in de grondwet. Het briefgeheim staat de politie in de weg bij het controleren van pakketjes op illegale zaken als drugs. De politie moet namelijk eerst toestemming vragen van de officier van justitie om een pakje te openen. Dit kan tot een week duren, volgens woordvoerder van de politie Ed Kraszewski. ‘Dat vinden wij jammer, het principe is ooit bedoeld voor brieven. Dat pakjes er nu ook onder vallen, is voor ons een barrière. Het kost ons meer tijd en energie om daders op te sporen. Het is ook een beetje ongelijkheid, andere postbedrijven vallen niet onder het briefgeheim.’ Het Openbaar Ministerie pleitte in december 2018 nog voor een opheffing van het briefgeheim voor pakjes. Het lijkt er niet op dat Stan dit advies in de toekomst zal volgen. ‘Ik heb nog steeds een stuk of acht pillen in de keukenla liggen. En de grap is: ik heb zelf nog nooit drugs gekocht. Maar dat hoeft ook niet, als je ze om de zoveel tijd in de brievenbus vindt.’
