In de rubriek Allemaal Amsterdam zoomen we dagelijks in op bijzondere mensen en plekken in de stad. Vandaag: acteurs en filmmakers op blind date in Oud-West.
AMSTERDAM – Filmmakers die het script van hun nieuwste project à la minute en zonder voorbereiding laten voordragen door acteurs. In Hollywood zijn zulke zogeheten cold reading sessies de normaalste zaak van de wereld, maar in Nederland is het fenomeen nog onontdekt onder beginnende acteurs en cineasten.
Scène 1. Interieur: de kelder van filmhuis Lab 111. Een publiek van twintig personen luistert aandachtig naar een dialoog tussen drie mannelijke acteurs. Ze zitten aan een lange tafel en lezen voor uit een filmscript dat ze nooit eerder gelezen hebben. De schrijver van het script zit in de hoek. Hij knikt goedkeurend wanneer de hoofdrolspeler op het juiste moment zijn stem verheft.
Cold reading
De man in de hoek is Erik Ros (42), de organisator van het Cold Reading Extravaganza.
Niet te verwarren met de andere betekenis van cold reading: een truc die paragnosten en mentalisten gebruiken om het zo te laten lijken dat zij in contact staan met overleden personen. Ros werkte eerst als fotograaf, maar maakte in 2017 de switch naar film. Hij woonde een jaar in Los Angeles en maakte daar kennis met cold readingsessies: beginnende regisseurs en scriptschrijvers spreken af met acteurs om hen de eerste versies van hun scripts te laten voorlezen.
Op die manier horen de makers van een tekst meteen of hun dialogen natuurlijk en overtuigend klinken uit de monden van de acteurs. Als de aanwezige acteurs het script goed vinden, kunnen zij vervolgens aangeven of zij wel of geen interesse hebben in een rol in de bijbehorende film.
‘Het is moeilijk om er als nieuweling tussen te komen.’
Actrice Eline Havenaar
Toen Ros terug verhuisde naar Nederland, kon hij nergens terecht voor dit soort openbare voorlees- en netwerkavonden. Daarnaast kende hij niemand uit de filmbranche van ons land, mede doordat hij geen film- of kunstopleiding heeft gevolgd. ‘Het maken van films heb ik mezelf aangeleerd. Daardoor kende ik de Nederlandse scene ook niet.’
Daarom begon hij vorig jaar oktober zelf met het organiseren van cold readingavonden. Zo kwam hij gelijk in contact met acteurs en andere filmmakers. Ros: ‘Mijn doel was dat er een aparte scene ontstond voor filmmakers zoals ik, waarin zij kunnen netwerken en mensen uit het vak leren kennen.’ Ros is vooralsnog tevreden: er zijn tot nu toe twee nieuwe projecten ontstaan tijdens de sessies van het Extravaganza. Beide lopen nog.
Vriendjespolitiek
Actrice en zangeres Eline Havenaar is hier, net als Ros zelf, gekomen voor het opbouwen van een netwerk. Ze heeft op het toneel gestaan en speelde in bedrijfstrainingsvideo’s, maar richt zich nu op film. Havenaar: ‘In de Nederlandse filmcultuur vindt veel vriendjespolitiek plaats. Het is lastig om er als nieuweling tussen te komen. Daarom is het goed dat dit soort avonden worden georganiseerd, waarbij je nieuwe mensen en projecten leert kennen.’
Scène 2. Havenaar en drie andere actrices nemen plaats aan de voorleestafel. Ze spelen een Engelstalige scène uit een horrorverhaal dat zich afspeelt op een boerderij in het zuiden van de Verenigde Staten.
Emotie
Havenaar is nog niet helemaal gewend aan cold reading: ‘Deze manier van spelen is lastig voor acteurs, want je kunt niet fysiek acteren. Het liefst zou ik opstaan en al mijn emotie erin gooien, maar je moet het alleen met je stem doen.’ Voordat ze hier kwam had ze überhaupt geen ervaring met cold reading. ‘Het komt natuurlijk wel voor dat je samen met andere acteurs een script doorneemt, maar nooit onvoorbereid en altijd pas nadat je bent geaccepteerd voor een rol.’
Het script dat de vier vrouwen voorlazen is geschreven door regisseur Frank Hartman. Hij maakt korte films die hij gratis verspreidt via internet. Hartman: ‘Cold reading is nuttig voor mij als scriptschrijver. Zo kan ik zien of de acteurs mijn personages begrijpen. Als ze puur op basis van tekst iets nieuws aan een rol toevoegen, weet ik dat ik een goed karakter heb geschapen.’
Beelden: Richard Borgman