WEESP – Over vijf maanden gaat Weesp op in de gemeente Amsterdam. Gaat dat economische groei opleveren in het kleine stadje aan de Vecht? NAP Nieuws doet een rondvraag onder Weesper ondernemers.
Weesp is voorgoed aan het veranderen, vindt iedereen die we spreken. Toeristen weten het pittoreske stadje aan de oevers van de Vecht steeds beter te vinden. En in de Weespse polder verrijzen 2.500 nieuwe woningen. Driekwart van die woningen zijn bedoeld voor Amsterdamse yuppen, vertellen de Weespers ons.
Dat gegeven beangstigt hen niet. Ze hadden altijd al een sterke verbinding met de hoofdstad, zeggen veel van hen. Straks is die verbinding compleet – op 1 juni fuseert Weesp met Amsterdam.
Al vanaf 2005 bestaan er plannen om Weesp te fuseren met een andere gemeente, blijkt uit documenten van de provincie Noord-Holland. In 2012 strandde een poging om een nieuwe gemeente te creeëren met Weesp, Naarden, Bussum en Muiden. Bij de gemeenteraasdsverkiezingen in 2018 kregen de Weespers een referendum voorgelegd: wilden zij fuseren met westbuur Amsterdam, of oostbuur Gooise Meren? Amsterdam won met 57.4% van de stemmen.
Rond het middaguur zijn de brandschone straatjes van het Weesper centrum druk. Vooral ouderen zijn op de been, met hier en daar een toerist. Bij de slager, de groenteboer en de kaaswinkel staan lange rijen. Jonge ouders met buggy’s, zonder uitzondering lang, slank en wit, staan hier zij aan zij met tachtigers.
‘Je hoort alleen nog maar rolkoffers in de straat’
Het is rustiger in ‘Hel’s Kitchen’, een winkel voor keukenwaar gerund door ondernemer Helma de Boer. Zij ziet haar omzet stijgen de laatste jaren, zegt ze, ‘maar dat komt niet door de fusie. Weesp is aan het groeien – Amsterdam is te druk en Amsterdammers kopen hier huizen.’
Toeristen ziet ze ook veel meer. ‘Het aantal Airbnb’s is geëxplodeerd hier in Weesp. Je hoort alleen nog maar rolkoffers in de straat.’ Ze pakt een potje ambachtelijke pindakaas van haar toonbank. ‘Kijk, dit kopen de toeristen het meest. Ken je dit niet?’
Is ze bang dat de dorpssfeer straks verloren gaat na de samenvoeging met Amsterdam? ‘Ik ben nooit bang,’ zegt Helma uitdagend. ‘We zijn daar te dorps voor. Weesp blijft Weesp.’
‘Het aantal Airbnb’s is geëxplodeerd hier in Weesp.’
Helma de Boer
Wat niet Weesps blijft, is het gemeentebestuur. Maar die verandering verwelkomt Helma met open armen. ‘De gemeente is hier log en traag. Mensen rommelen maar wat aan.’ Ze geeft een amusant voorbeeld: een feestje dat ze wilde organiseren in haar winkel, kon niet doorgaan omdat de ambtenaar die haar de vergunning moest geven ziek was. ‘En niemand nam de taak van die ambtenaar over. Dit is ook waarom ik wilde fuseren met Amsterdam, en niet met gemeente Gooise Meren. Daar zijn ze net zo incompetent als hier.’
‘Het is net een klein Haarlem geworden’
Niet iedereen deelt haar enthousiasme voor Amsterdamse bestuurders. In de winkelstraat treffen we de statige Rob Lodewijk, al dertig jaar eigenaar van luxe modezaak Ongers Herenmode. ‘Die groene mensen uit Amsterdam,’ moppert hij, ‘die hebben naar mijn smaak wat utopische gedachten over het milieu en asielzoekers.’
Of hij meer geld gaat verdienen, dat laat hem koud. ‘Ik ga toch bijna met pensioen,’ zegt hij. Wel volgt hij aandachtig de stijging van huizenprijzen in Weesp.
Op 31 januari 2019 kostte een koopwoning in Weesp gemiddeld €584.000. Dat berekende NAP Nieuws met data van makelaarssite Funda. Hij wijst ons op een straatje dat vroeger een achterbuurt was (‘Daar kwam je niet’), waar elk huis nu onbetaalbaar is. ‘Het is prachtig opgeknapt hoor, Weesp,’ zegt hij. ‘Het is net een klein Haarlem. Maar ook met de prijzen van Haarlem. Amsterdammers komen hier omdat ze het nog betaalbaar vinden. Besef alleen, voor Weespers is het echt heel duur geworden.’
‘Die groene mensen uit Amsterdam hebben wat utopistische gedachten over het milieu en asielzoekers.’
Rob Lodewijk
Rob, die nu nog boven zijn winkelpand woont, kijkt op tegen een mogelijke verhuizing later. ‘Als ik ooit weg wil, moet ik concessies gaan doen in mijn woongenot,’ zegt hij. ‘Met deze prijzen ga ik nooit groter kunnen wonen dan ik nu doe. Ja, of ik moet naar Groningen vertrekken. Maar dat lijkt me niet echt een optie.’ Hij lacht: ‘Jullie ook niet, toch?’
‘In Amsterdam zit meer knowhow’
Dat wonen in Weesp duurder wordt, daar kan barman Edwin Kors zich in vinden. Hij staat achter de bar in de driehonderd jaar oude bar Het Helletje, waar een groep oude mannen koffie zit te drinken. ‘Weesp wordt onbetaalbaar,’ verzucht hij. ‘Jonge mensen, zoals mijn kinderen, moeten naar Almere als ze een koophuis willen. Tja, daar ontkom je niet aan.’
Toch staat hij positief tegenover de groei van Weesp, en de fusie met Amsterdam. ‘Ik heb voor Amsterdam gestemd in het referendum,’ zegt hij. ‘Daar zit meer knowhow.’ Net zoals Helma van de kookwinkel, die zijn nicht is (‘Het blijft een dorp, he!’) heeft hij aanvaringen gehad met de gemeente: een steiger die hij heeft aangelegd voor toeristen wacht nog steeds op een vergunning. ‘Het is al drie jaar aan de gang en niemand weet wie de vergunning moet afgeven,’ lacht hij.
Hij hoopt op meer inkomsten van toeristen in de komende jaren. ‘Ze lopen vanaf het station zo langs mijn café. Hopelijk blijven ze dan plakken voor een kopje koffie.’
‘Jonge Weespers moeten naar Almere als ze een koophuis willen.’
Edwin Kors
‘Er waren hier te weinig bewuste consumenten’
Voor supermarkteigenaar Jeroen Moen komt de groei van Weesp te laat. Zijn biologische supermarkt gaat de deuren sluiten. ‘Er waren hier blijkbaar te weinig bewuste consumenten,’ vertelt hij bescheiden. ‘De nieuwe Weespers die in de polder komen wonen, die gaan misschien nog naar hun oude biologische winkels in Amsterdam. Ze zijn gewend aan een buitengewoon uitgebreid assortiment, dat kunnen wij niet bieden. We zijn er te klein voor als bedrijf.’
Hoofdbeeld: Bert Knot (cc, via Flickr)
Overige foto’s: Rémy Baurichter