AMSTERDAM – Buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) schrijven vandaag geen bonnen uit in de hoofdstad. Ze voeren actie omdat ze met een wapenstok, pepperspray en een bodycam de straat op willen. NAP Nieuws beantwoordt vijf vragen over de actie.
1. Wie zijn de actievoerende boa’s precies?
Amsterdam telt zo’n 450 buitengewoon opsporingsambtenaren, beter bekend als boa’s. Boa’s zijn niet in dienst bij de politie, maar bij de gemeente. Ze mogen verdachten aanhouden en boetes uitschrijven, maar ze mogen geen geweld gebruiken. De boa’s die donderdag actievoeren in Amsterdam zijn handhavers, parkeercontroleurs en boa’s die op stations werken.
2. Waarom staken ze?
Boa’s hebben in Amsterdam veel te maken met agressie.
In 2017 waren er 465 meldingen van agressie tegenover boa’s, dat staat in een rapport van de gemeente Amsterdam. In bijna de helft van de gevallen ging het om fysieke agressie. In het rapport staat ook dat lang niet alle incidenten worden gemeld. Bijvoorbeeld omdat boa’s het nut er niet van inzien of omdat ze vinden dat de agressie inherent is aan de functie. Tijdens interviews gaf ongeveer negen op de tien boa’s aan in 2017 te maken hebben gehad met agressie of geweld. ‘Boa’s worden gestoken met een mes, met kapot glas bedreigd, omsingeld, geduwd, geschopt en uitgescholden. Eigenlijk alles’, zegt Eric Lakenman van de Nederlandse Boa Bond (NBB). Als boa’s te maken krijgen met geweld, mogen ze niet zelf handelen. Ze moeten dan de hulp van politie oproepen, maar dat kan soms lang duren.
‘Wij staan in de frontlinie, maar met een lege riem’, staat op het pamflet van de actievoerders. De vakbonden NBB en BOA ACP, die voor de gelegenheid samenwerken, eisen daarom dat boa’s op straat mogen met een wapenstok, pepperspray en een bodycam.
Boa’s worden gestoken met een mes, met kapot glas bedreigd, omsingeld, geduwd, geschopt en uitgescholden
Eric Lakenman (Nederlandse Boa Bond)
3. Wat houdt de actie precies in?
De boa’s gaan donderdag wel gewoon aan het werk, maar zullen tot vrijdagochtend 7.00 geen boetes uitschrijven voor ‘klein overlast’. Enkel in gevaarlijke situaties zullen boa’s boetes uitdelen. ‘We kunnen die taken niet volledig laten liggen’, zegt Lakenman. Er zijn gedurende de dag ongeveer 250 boa’s werkzaam in Amsterdam. Iedereen is volgens Lakenman loyaal aan de actie.
4. Wat vindt de gemeente ervan?
De gemeente steunt de actie niet, maar accepteert deze wel. ‘We hebben goede gesprekken gevoerd met de bonden over hoe de actie kan worden uitgevoerd zonder dat de stad er last van heeft’, zegt woordvoerder Sebastiaan Meijer namens de gemeente. Ook benadrukt Meijer dat niet alle boa’s een wapenstok of pepperspray willen. ‘Dat de boa’s loyaal zijn aan de actie, wil nog niet zeggen dat ze allemaal voor meer geweldsmiddelen zijn’, zegt Meijer. ‘Ze willen allemaal een oplossing voor het probleem van agressie.’
Dat de boa’s loyaal zijn aan de actie, wil nog niet zeggen dat ze allemaal voor meer geweldsmiddelen zijn
Woordvoerder gemeente Amsterdam
Het standpunt van de driehoek (de samenwerking tussen de burgemeester, politie en het Openbaar Ministerie) is dat extra geweldsmiddelen niet de oplossing zijn voor het probleem. ‘Wij zoeken de oplossing in een betere samenwerking tussen boa’s en politie, al hebben die ook te maken met een personeelstekort.’
De driehoek is van mening dat het geweldsmonopolie bij de politie en de staat hoort. ‘Handhavers zijn er voor de leefbaarheid, politie is er voor de veiligheid. Er zijn ook situaties denkbaar waarin wapens juist leiden tot escalatie van een conflict’, aldus Meijer.
5. Wanneer zijn de boa’s tevreden?
Volgens Lakenman zijn de boa’s en de bonden tevreden als de veiligheid van de boa gewaarborgd is. ‘Dit is als de boa zichzelf beter kan beschermen, maar ook als de politie weer op sterkte is.’ Op 6 februari gaan de boa’s en de bonden in gesprek met burgemeester Halsema. Ook wordt er donderdag in de raadscommissie Algemene Zaken over de kwestie gesproken. De bonden lijken in ieder geval bereid door te gaan met actievoeren. Lakenman: ‘Als dit niet gaat helpen, dan zullen de acties in zwaarte toenemen.’
Foto: Gerard Stolk