AMSTERDAM – De VoorleesExpress Amsterdam heeft wat te vieren: van een handjevol naar 750 gezinnen in tien jaar tijd. Toch is het grootste vrijwilligersproject van de stad nog altijd dringend op zoek naar voorlezers.
Tien jaar geleden stonden de vrijwilligers nog in de rij voor een gezin. Nu kan het tot wel zes maanden duren voordat er een voorlezer is gevonden. ‘Voor gezinnen in het Centrum en Zuid hebben we vaak zo een vrijwilliger gevonden, want daar komen de meeste voorlezers vandaan’, vertelt Sjoerd Sosef van de VoorleesExpress Amsterdam. Gezinnen die in Noord, Nieuw-West en Zuidoost wonen, moeten meer geduld hebben. ‘Voorlezers zijn niet snel geneigd om een half uur te reizen.’ Vandaar de oproep aan Amsterdammers om zich aan te melden als voorlezer van kinderen met een taal- of leesachterstand.
650 voorlezers gingen hen voor, van studenten tot gepensioneerde bejaarden. Na een kennismakingsgesprek bij de VoorleesExpress en een training ‘interactief lezen’ bij de OBA kunnen ze aan de slag. Het gezin betaalt een symbolisch bedrag van tien euro waarna een vrijwilliger twintig weken lang een uurtje langskomt.
Eerste keer theater
Hoe ze dat uur invullen, mogen de vrijwilligers zelf weten. ‘Het ligt aan het niveau, karakter en de leeftijd van een kind. Een enthousiaste achtjarige kan je gerust een uur lang voorlezen. Maar bij een kind van twee ligt dat anders. We geven natuurlijk tips, maar vragen ook veel creativiteit van onze vrijwilligers’, zegt Sosef.
Zo worden er taalspelletjes gespeeld en educatieve televisieprogramma’s zoals Klokhuis gekeken. Maar ook een wandeling naar de bibliotheek om een lidmaatschap aan te schaffen behoort tot de mogelijkheden, vertelt Eva (43). Zij is al vijf jaar vrijwilliger bij de VoorleesExpress. ‘Veel kinderen en hun ouders zijn nog nooit in de bibliotheek geweest. Hetzelfde geldt voor het theater, dat is voor veel deelnemende gezinnen een hele nieuwe ervaring. Ik vind het fantastisch om een kind voor het eerst mee te nemen naar de schouwburg.’
De VoorleesExpress gaat dus niet alleen om voorlezen. ‘Een traject is dan ook niet per se geslaagd als een kind na twintig keer sneller of beter leest’, zegt Sosef. ‘Het is allesbehalve een gedwongen les. Het gaat er om dat het gezin ervaart hoe leuk het is om bezig te zijn met boeken en taal. Wat we willen bereiken is dat een ouder, broer of zus het na die twintig weken zelf oppakt.’
Een traject is niet per se geslaagd als een kind na twintig keer sneller of beter leest
Sjoerd Sosef, VoorleesExpress Amsterdam
De GGD, scholen, pedagogen en logopedisten melden kinderen met een taalachterstand aan. Daardoor zijn gezinnen met verschillende achtergronden vertegenwoordigd. ‘Door het voorlezen kom ik in contact met andere culturen, gebruiken en gewoonten. Ik kom zelf uit Oud-Zuid en vind het heel verrijkend om gezinnen uit een ander stadsdeel beter te leren kennen. Het verbreedt mijn blik op Amsterdam’, vertelt Eva. ‘Het is mooi dat beide partijen er op hun eigen manier plezier uit kunnen halen. Ik haal voldoening uit het enthousiasme van de kinderen. Als je aanbelt, vliegen ze al naar de deur. Ze hebben er altijd zo veel zin in. Dat is hartverwarmend.’
650 voorlezers gaan wekelijks bij een Amsterdams gezin langs.