AMSTERDAM – Amsterdamse groep 8-leerlingen met een havo- of vwo-advies moeten maar liefst twaalf schoolvoorkeuren opgeven om zeker te weten dat ze naar de middelbare school van hun keuze kunnen. Met hun ouders bezoeken ze de komende weken open dagen.
‘Jullie mogen er wel bij komen staan, hoor’, zegt Nisrine (13) tegen een verlegen jongen die met zijn vader langs de kraampjes in de aula van De nieuwe Havo wandelt. ‘Willen jullie iets horen over de leerlingactiviteiten?’ De tweedeklasser staat vandaag samen met haar vriendin Jeneya (14) voor een met foto’s beplakt scherm. ‘Dit was vorig jaar toen we een glow in the dark-schoolfeest hadden georganiseerd.’ Zegt Jeneya. ‘En dit zijn foto’s van de ondernemersweek waar je in de brugklas aan meedoet’, wijst Nisrine. ‘Dan moet je zelf een bedrijf oprichten.’
Het is weer januari en dat betekent dat de Amsterdamse middelbare scholen hun deuren openen voor potentiële nieuwe leerlingen. Voor de achtstegroepers en hun ouders een drukke tijd, want alle Amsterdamse scholen doen mee aan een lotingsysteem.
In Amsterdam doen alle middelbare scholen mee met het lotingssysteem van de OSVO, De vereniging van schoolbesturen in het Amsterdamse voortgezet onderwijs. Leerlingen schrijven zich begin maart in bij de school van hun eerste keus en leveren daarnaast een lijst met alternatieve opties in. Leerlingen met een vmbo-basis- of vmbo-kaderadvies moeten in totaal vier keuzes opgeven, leerlingen met een vmbo-t of vmbo-t/havo-advies zes en kinderen met een havo-, havo-vwo- of vwo-advies twaalf. Elke leerling krijgt in het bijzijn van een notaris een lotnummer toegewezen. In volgorde van lotnummers worden de leerlingen een voor een geplaatst. Is er geen plek meer op de school die de leerling op de eerste plaats had gezet? Dan wordt gekeken naar de tweede, derde of latere keuze. Leerlingen die niet het aanbevolen aantal scholen opgeven lopen het risico dat ze nog geen plaats toegewezen krijgen. Zij kunnen dan in april meedoen met een tweede loting waaraan alleen scholen meedoen die nog plaats hebben. Andere grote steden zoals Den Haag, Rotterdam en Utrecht hebben een ander systeem. Daar geven leerlingen maximaal vijf voorkeuren op en wordt alleen geloot op de scholen die meer aanmeldingen hebben dan plaatsen. ‘Er komt zo meer plek, hoor’, zegt directeur Rob van Bever verontschuldigend tegen de ouders die zich verdringen rond de ingang voor het lokaal waar het voorlichtingspraatje gehouden wordt. ‘Ach’, zegt een moeder glimlachend. ‘We zijn het inmiddels wel gewend om met z’n allen in een klein hokje te zitten. Hier valt het nog best mee.’
Tekst gaat door onder de afbeelding
Voorkeuren
De nieuwe Havo is bedoeld voor leerlingen met een havo- of havo/vwo-advies. Leerlingen die dat advies meekrijgen van de basisschool moeten maar liefst twaalf voorkeuren opgeven om zeker te zijn van een plaats op een school naar keuze. ‘Ik weet nog niet welke school ik op één ga zetten’, zegt Evi (11) met een frons. Met haar moeder slentert ze door het Nederlandslokaal. Op de tafels liggen romans uitgestald. Het diner, van Herman Koch, Het gouden ei, van Tim Krabbé, Hersenschimmen, van J. Bernlef. Dit is de vijfde school die Evi bezoekt. ‘Er zijn er vijftien die we even willen zien’, zegt haar moeder Ella. ‘Eigenlijk zijn we nog maar net begonnen.’ Op de koelkast hebben Evi en Ella een matrix gehangen met verschillende categorieën, zoals ‘sfeer’, ‘leraren’ en ‘leerlingen’. Bij thuiskomst geeft Evi de school voor elke categorie een cijfer. ‘Want anders is het allemaal echt niet te onthouden.’
Noord-Zuidlijn
‘Ik wil het liefst naar het Damstede’, zegt Malyar (11). ‘Maar ik weet niet zeker of ik ingeloot word.’ Vandaag bekijken hij en zijn vader of De nieuwe Havo wellicht een geschikte tweede keuze is. De gymzaal is hun eerste stop. Vanuit de deuropening kijkt Malyar naar een groepje jongens dat trampoline springt. ‘Dit is niet zo’n grote school, dat vind ik wel fijn.’
Vorig jaar was er op De nieuwe Havo genoeg plek voor leerlingen die op de school van hun eerste keus buiten de boot vielen. Slechts 47 kinderen hadden de school als eerste voorkeur opgegeven. De overgebleven 88 plekken werden opgevuld door kinderen die De nieuwe Havo lager op hun lijst hadden staan. Maar volgens teamleider Elwin Varkevisser, zou de situatie dit jaar weleens anders kunnen zijn. ‘Vorig jaar rond deze tijd was de Noord-Zuidlijn nog niet af. Nu zit het station Noorderpark op een paar minuten lopen van onze school. Daarmee is onze school ineens een optie geworden voor kinderen die in de buurt van andere stations van de metrolijn wonen.’
Experts
Hoe druk het soms ook is, Varkevisser raadt ouders en kinderen aan om niet alleen de websites te bekijken, maar ook bij scholen langs te gaan. ‘De echte experts zijn natuurlijk de leerlingen’, zegt hij. ‘Vraag hen vooral wat ze leuk vinden aan de school, maar ook wat ze zouden willen verbeteren.’
Tot eind februari kunnen leerlingen nog open dagen bezoeken. Begin maart moeten ze hun definitieve keuzes voor middelbare scholen inleveren.
