AMSTERDAM- Voor een paar minuten in de schoenen staan van een andere Amsterdammer. Het project ‘Met andere ogen’ organiseert virtual reality-tours in alle Openbare Bibliotheken van Amsterdam. Je stapt in het leven van iemand die eenzaam is of juist iemand die benadeeld wordt vanwege zijn huidskleur. Het doel: het gesprek over ongelijkheid, racisme en sociale uitsluiting openen.
In een klein zaaltje in de centrale Openbare Bibliotheek Amsterdam hebben deelnemers van de tour zich verzameld. Ze zetten allen een groot grijs blok op hun hoofd. Een virtual reality-bril. Een oudere vrouw met een olijke uitstraling vraagt nog: ‘Kan ik mijn kopje koffie erbij drinken?’ Nee, dat kan dan niet. Eerst kijken en dan koffie.
Michael Ghebreab (27) leidt vanavond de gesprekken, nadat de VR-brillen zijn afgedaan. Hij is projectleider bij Critical Mass, een organisatie die met interactieve multimediale installaties de ogen van mensen wil openen. Het doel is een inclusieve samenleving. ‘Ik ga met het project ‘Met andere ogen’ niet de wereld veranderen, maar het is een stap in de goede richting.’
‘Sommige deelnemers gaan weg met een ander perspectief op de samenleving.’
Voor even een oude Amsterdammer
De hoofden van de deelnemers bewegen van links naar rechts. Meebewegend met de beelden van de VR-bril. Ze staan vanavond in de schoenen van een oudere, eenzame man. Hij stelt zich eerst voor. ‘Amsterdam verandert veel te snel voor me. Het is mijn Amsterdam niet meer. Er komt steeds meer Islam bij. En die krijgen ook allemaal winkeltjes. En dan ook nog al die bakfietsen. Het gaat te snel.’
Ondertussen lopen de deelnemers de virtuele stamkroeg van de man binnen. Een blonde barvrouw met een tijgershirtje verwelkomt je. ‘Moet je niet eens een praatje gaan maken met iemand?’, zegt de barvrouw. Nee, dat wil je niet. Je gaat naar huis en kijkt naar een groepje jongens voor je raam. ‘Ook irritant.’
Dialoog
De brillen gaan weer af. We verplaatsen ons naar de banken die in een halve kring staan opgesteld. Ghebreab leidt met veel enthousiasme en energie het gesprek. ‘Kun je je voorstellen hoe de oude man zich voelt?’, vraagt hij.
Raiza Alimahomed (35) kan niet veel begrip tonen voor dit geklaag. ‘Niet omdat het over andere culturen gaat, maar meer om zijn houding. Dingen veranderen. Zo is het leven.’ Een andere jonge vrouw kan zich de irritatie van de man ergens wel voorstellen. ‘Ik vind het ook irritant dat er zoveel expats en toeristen in Amsterdam zijn. Een beetje zoals in Londen. In die zin snap ik hem.’ Alimahomed zou ondanks zijn geklaag wel naar de man luisteren. ‘Je moet met elkaar in gesprek blijven.’
Brengt de VR-tour een gesprek tussen Amsterdammers op gang? Ghebreab denkt van wel. ‘Sommige deelnemers gaan weg met een ander perspectief op de samenleving of hebben een ingeving.’ Hij noemt een voorbeeld van een andere avond. Medewerkers van verschillende OBA’s deden voor een keer ook de VR-brillen op. Ze stonden in de schoenen van iemand die werd gediscrimineerd. ‘Na afloop gaf iemand aan dat ze ook gediscrimineerd is. Op hun werkvloer.’ De andere OBA-collega’s reageerden geschokt. ‘Door de brillen komt discriminatie zo dichtbij, dan het wel gaat raken.’
Aankomende weken is het project ‘Met andere ogen’ te vinden in de Openbare Bibliotheken de Pijp, Javaplein en Banne.