AMSTERDAM – Volgens ombudsman Arre Zuurmond is het beperken van budgetvluchten naar Amsterdam een mogelijke oplossing voor overlast door massatoerisme. NAP Nieuws peilde deze stelling bij deskundigen.
De ombudsman deed zijn aanbeveling over de budgetvluchten afgelopen zondag in een rapport over de Amsterdamse binnenstad. De gemeente Amsterdam zou budgetvluchten kunnen terugdringen omdat zij aandeelhouder van Schiphol is. Schiphol heeft vier aandeelhouders, waarvan Amsterdam de nummer twee is. De gemeente bezit 20 procent van de aandelen. Alleen de Nederlandse staat bezit meer: die heeft 70 procent van de aandelen in handen.
Verdragen en systemen
Een aandeelhouder heeft alleen niet veel te zeggen over welke vluchten Schiphol aanbiedt, zegt hoogleraar ondernemingsrecht Harm Jan de Kluiver. ‘Dat is gekoppeld aan internationale verdragen en systemen, die je niet zomaar opzij kan zetten. Daarnaast is de invloed van de aandeelhouders beperkt. Zij mogen wel het bestuur en de raad van commissarissen benoemen en ontslaan, maar niet bepalen met wie Schiphol in zee gaat. Ze zouden bijvoorbeeld ook niet kunnen zeggen dat Schiphol niet een winkelpand mag verhuren aan een bepaald bedrijf.’
De gemeente kan wel in gesprek gaan met Schiphol. Dat zegt hoogleraar Daniel Mügge, werkzaam bij de afdeling politieke economie op de UvA. ‘Als aandeelhouder hebben ze inspraak. Maar indien de gemeente Schiphol zover krijgt om vluchten te gaan beperken, wordt de vraag hoe Schiphol dat moet gaan doen. Het lijkt me niet vanzelfsprekend dat ze maatschappijen zoals RyanAir buiten de deur kunnen gaan houden omdat zij budgetvluchten aanbieden.’
Dan zouden Schiphol en de gemeente tegen de mededingingswet aanlopen, zegt Mügge. Die wet, vastgelegd in 1997, verbiedt het misbruiken van economische machtsposities. ‘Wat eerder zou kunnen is inzetten op het beperken van vluchten vanuit een bepaalde bestemming.’
Inkomsten
Zou Amsterdam hierdoor inkomsten van toeristen mislopen? Mügge: ‘Ik ben geen expert op het gebied van lokaal toerisme, maar ik hoor dat low-budgettoeristen niet veel geld uitgeven. Tel daarbij op dat ze ook bijdragen aan waardeverlies voor bepaalde delen van de stad: sommige straten worden minder aantrekkelijk door misdragingen van deze groep toeristen.
‘Daarnaast is de vraag naar Amsterdam vanuit het buitenland zo groot dat als de budgettoeristen wegblijven, er altijd andere bezoekers in de plaats voor zouden komen. Economisch gezien zou de stad zichzelf dus niet in de vingers snijden. Er zit echter wel een politieke kanttekening aan. Vinden wij het gepast bij een stad als Amsterdam, die zich profileert als open en vrij, om specifiek te gaan selecteren wie hier het weekend mag doorbrengen en wie niet?’