Jong trouwen: waarom wel, waarom niet?

Nederlanders trouwen jaar in jaar uit minder met elkaar. En als ze het ja-woord aan elkaar geven, dan op steeds latere leeftijd. De gemiddelde leeftijd van trouwend Nederland is bij mannen ruim 37 en bij vrouwen ongeveer 35. Dat zeggen de cijfers van het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) uit 2017. Toch zijn er Amsterdammers die tegen de trend in jong trouwen. Aan hun de vraag: waarom? Het antwoord vaak (spoiler alert): ‘waarom niet?’ Vanaf 1970 is het aantal huwelijken per jaar vrijwel gehalveerd van 123.000 naar 65.000 stellen die het ja-woord geven. In 1976 was 85% al getrouwd op 30-jarige leeftijd. In 2016 was dat 31% van de bevolking. Het aantal scheidingen in Nederland loopt desondanks nog steeds op. In 2016 constateerde het CBS dat 54% van de huwelijken sneuvelden. Dat zijn meer dan 35.000 geregistreerde echtscheidingen in dat jaar.

Johnny en Johnny

‘Dit vinden wij zelf een hele leuke foto. Hier zijn we bijna één persoon.’ Johnny Mae Hauser (20, werkt in een vintagewinkel) zit op een verwarmd terras in de Pijp en laat de foto op haar telefoon zien. Naast haar zit verloofde Johnny Wiekhart (23, kunstenaar) een sigaretje te roken. ‘Als we straks getrouwd zijn nemen we ook dezelfde achternaam. Johnny en Johnny Wiekhart-Hauser zijn we dan.’ Ze giechelen.

De twee Johnny’s hebben elkaar ontmoet via de datingapp Tinder. Het klikte meteen. ‘Toen ineens na een week hoorde ik niks meer van haar. Ze had me overal geblockt’, zegt de mannelijke Johnny. ‘Ik was gewoon nog niet klaar voor zo’n intense relatie’, voegt zij toe. ‘Ik wist dat het goed zat. Dat vond ik eng.’ Een half jaar later zocht ze hem weer op. ‘Kutwijf’ had hij lachend tegen haar gezegd. Ze zijn nu een jaar samen.

In de film I Origins, een romantisch drama, trouwen de twee hoofdpersonages heel nonchalant. ‘We herkenden ons heel erg in de personages. Twee mensen die alles op het gevoel doen.’

In hun omgeving werd het nieuws heel goed opgevangen. ‘Omdat iedereen van ons gewend is dat we rare dingen doen – alles tegen de stroom in – hadden de meesten dit ook wel verwacht’, zegt Johnny. ‘Alleen mijn vader vroeg wel even of we niet nog even moesten wachten’, voegt Johnny Mae toe. Omdat ze allebei geen vaste baan hebben en geen eigen huis, legt ze uit. ‘We wonen anti-kraak met huisgenoten en we moeten er binnenkort uit. Dan gaan we tijdelijk in een caravan gaan wonen in Amsterdam Noord.’

Wat een bruiloft kost? In het geval van deze twee jonge Amsterdammers niet veel. ‘We hebben helemaal geen geld, joh.’ De bruiloft zelf kost 160 euro in het stadhuis. De trouwringen hebben ze net laten maken – met de tweede voor de helft van de prijs – en kosten in totaal 600 euro. De jurk maakt Johnny Mae zelf en het pak van Johnny krijgt hij van zijn vader. ‘Later in de zomer gaan we nog een feest geven voor vrienden. In het vondelpark ofzo, als het lekker weer is.’

Een Indiase bruiloft

‘Het is eigenlijk een heel apart verhaal’, zegt Yasmeen van Essen (22, student officemanagement) vrijwel direct aan de telefoon. ‘Ik ben christelijk opgevoed. Mijn ouders trouwden toen zij 21 en 23 jaar oud waren. Maar twee jaar geleden heb ik mij bekeerd tot de islam.’

Vier jaar terug ontmoette Yasmeen haar Indiase verloofde Ibraheem (24) in de sportschool in Amsterdam. Hij is moslim, zij niet. ‘Zijn ouders wisten het niet van ons. De eerste twee jaar en zes maanden van onze relatie stelde hij mij altijd voor als ‘gewoon een vriendin’. Het was ook de bedoeling dat hij met iemand uit India zou trouwen.’

Toen ze een paar maanden een relatie met elkaar hadden, bracht Yasmeen het nieuws dat zij zich wilde bekeren tot de islam. ‘Hij schrok daarvan. Hij drong aan dat ik ermee zou wachten. Bekeren tot de islam moet je altijd voor jezelf doen. Anders mag het niet. Maar hij wist niet dat ik mij al veel langer hierin had verdiept.’

Een jaar lieten de geliefden passeren voordat Yasmeen naar de moskee ging om zich dan toch te bekeren. ‘Ook mijn ouders snapten na zo’n lange tijd dat ik het echt voor mijzelf deed. Ze waren erbij in de moskee die dag.’ Dat betekende alleen wel dat het stel zou moeten trouwen om een rechtvaardige relatie te hebben.

‘Ik ben nooit iemand geweest die vroeger al mijn volledige bruiloft had gepland. Maar als je moslim bent, mag je geen relatie hebben met elkaar.’ De Indiase bruiloft in Bangalore gaat vier dagen duren aanstaande zomer. Vier verschillende feesten en voor iedere dag een andere jurk. ‘Ik mag het zelf niet plannen, want ik heb tentamens nu in Amsterdam. Ik wilde het graag zo klein mogelijk houden. Vanuit het geloof wordt gezegd: hoe kleiner een bruiloft is, hoe meer gezegend het huwelijk. Nou, klein wordt totaal niet. Maar ze hebben beloofd een beetje rekening met me te houden’, lacht Yasmeen aan de andere kant van de lijn.

Noura Yasmeen van Essen gaat ze heten na de bruiloft. Haar Nederlandse naam is Iris van Essen. Noura Yasmeen is de islamitische naam die ze twee jaar geleden heeft aangenomen toen ze zich bekeerde. Van Essen blijft hetzelfde. ‘In de islam is het niet gebruikelijk de achternaam van je man aan te nemen, maar die van je vader te houden. Ik voel me nog steeds wel Iris, maar sommigen noemen mij Yasmeen of Noura. Dat vind ik ook goed.’

Romantische kansberekening

Andrea Speijer Beek (30, filosoof en schrijft een boek) was negen maanden samen met Wouter (34, Postdoc computerwetenschappen aan de VU) toen zij een paar jaar geleden in het huwelijksbootje stapten. ‘Dat valt nog mee. Na twee maanden woonden we al samen’, vertelt Andrea.

‘Op mijn 24^e verjaardag vroeg hij ineens of ik met hem wilde trouwen. Ik zei geschrokken dat hij daarover geen grappen moest maken. Dat deed hij niet. Hij is computerwetenschapper en is heel exact ingesteld. De kans dat hij iemand tegenkomt als ik is heel klein, zei hij. Dus die kans moest hij pakken.’

De twee konden maar weinig redenen bedenken om niet te trouwen. ‘Simpel he? Ik dacht hetzelfde over hem. Wouter is iemand die ik serieus kan nemen. Ik was alleen maar onzekere lamzakken van jongetjes gewend. De mate van onvolwassenheid was ik spuugzat. Deze man, dacht ik, is iemand die weet wat hij wilt.’

Dat het stiekem heel romantisch is ziet Andrea nu pas in. ‘Destijds was het eigenlijk allemaal heel logisch.’ De twee wonen nu nog steeds in hetzelfde huis in Amsterdam. ‘Ik weet niet of we straks aan kinderen moeten denken. De wereld ligt nog voor ons open. We hebben sowieso altijd schijt gehad aan doen wat gebruikelijk is.’