‘Kijk, die heb ik een paar maanden geleden nog een nieuw likje verf gegeven.’ De winkelier (47) wijst naar een lilakleurige muur. ‘In mijn vrije tijd nog wel.’ De halflege vitrines aan weerszijden van de muur spreken boekdelen. Het versleten grijze tapijt is bedolven onder stof en viezigheid. Het is het einde van winkelketen Kijkshop.
‘Alle winkels zijn dicht, hè?’, vraagt een goedgemutste klant. ‘Nou, we moeten voorlopig nog open zijn’, antwoordt de medewerker. Het is de tweede dag van de executieverkoop bij de Kijkshop. De medewerker wil niet met zijn naam in het artikel verschijnen. ‘Eerst maar afwachten hoe dit allemaal af gaat lopen. En mijn salaris veiligstellen.’ Zes jaar werkte hij voor de Kijkshop, vorige week viel het doek.
'Een collega zei: 'Met die app graven we ons eigen graf!''
‘Ik voelde wel dat er iets aan zat te komen.’ Eerder die week meldde een leverancier zich onverhoopt bij zijn filiaal. ‘Die haalde nog snel zijn producten uit het magazijn en de vitrines. Toen dacht ik, dit zit niet goed.’ Een collega (48) uit een ander filiaal legt uit dat de Zweedse investeerder achter Kijkshop, Björn Serving, al twintig dagen niets meer van zich liet horen. Zij werkte dertig jaar voor het bedrijf. ‘Geen leveringen meer, geen antwoorden op klachten, niets meer.’
Crowdfunding
In maart 2015 kocht Servings bedrijf Listérus het merk Kijkshop van de Zweedse horlogegroothandel Klockgrossisten. Noodgedwongen werden in de maanden die volgden een aantal winkels gesloten. Directeur Serving wilde iets anders met het bedrijf en richtte het platform Tone op. Daar konden consumenten aankopen van onder meer Kijkshop beoordelen en zo andere klanten adviseren iets wel of niet te kopen.
Serving haalde eind september 2017 één miljoen euro op middels crowdfunding, vooral door de hulp van medewerkers van Kijkshop en Zweedse BV’s. ‘Het personeel mocht mee investeren. Sommigen hebben dat nog gedaan ook.’ Van het geld wordt onder meer de applicatie Kijk Bij Mij gelanceerd. ‘Die moesten wij in de winkel aan de man gaan brengen. Een collega zei nog: ‘Met die app graven we ons eigen graf’, zegt de vrouwelijke medewerker.
‘In één Engelse zin werden vierhonderd mensen ontslagen'
Een aantal maanden later blijkt die observatie waarheid. ‘Op maandagavond 22 januari kregen wij uit het niets een bericht: ‘Als je in de buurt van het hoofdkantoor in Zaltbommel bent, mag je langskomen, voor de andere medewerkers start een Facebook Live-sessie om 18.oo uur.” De Kijkshop winkels sluiten op hetzelfde tijdstip. ‘Ik ben met mijn collega’s achter de computer gaan zitten. In één Engelse zin werden vierhonderd mensen ontslagen. Dan kijk je elkaar wel even vreemd aan.’
Leegverkoop
Hoelang de winkels nog open zullen blijven, weten de medewerkers niet. ‘Het is vreemd dat ik hier nu niet meer sta namens Kijkshop’, wijst de mannelijke medewerker naar zijn kleding. Het kenmerkende rood-zwarte overhemd ontbreekt. ‘Wij werken nu voor een curator. Drie dagen voor de salarisuitbetaling is het bedrijf failliet verklaard, slim hè. Wij weten niet wanneer we ons salaris krijgen.’
De winkels moeten leeg. ‘Maar een deel van de spullen is juist duurder geworden’, zegt de vrouwelijke collega. Ze ziet een groot verschil in de klanten die op de executieverkoop afkomen. ‘Het stond bij mij zaterdag rijendik. De winkel kon voor sommigen niet snel genoeg opengaan. Aasgieren zijn het.’ Maar andere klanten zijn juist heel meelevend. ‘Die steunen je, dat helpt wel. Maar ik weet niet of ik dit tot het einde toe vol ga houden.’
Twee klanten van op het oog minimaal zestig jaar lopen met lege handen de winkel uit. ‘Jammer he?’, zegt de een. ‘Maar het was eigenlijk al een tijd niet zoals vroeger. Maar ja, wat nog wel?’ De ander haalt de schouders op. ‘Dan maar weer op internet kijken.’
Twee Kijkshop-vestigingen in Amsterdam (Buikslotermeerplein en Osdorpplein) zijn permanent gesloten en gaan niet meer open voor de opheffingsverkoop.