Het was ‘een week vol ongeloof’ voor Jeske van Diemen. De 25-jarige onderzoekster van het VU Medisch Centrum hoorde woensdag dat zij een prestigieuze Dekkerbeurs krijgt van de Hartstichting voor haar eigen onderzoek. ‘Ze hebben wel heel veel vertrouwen in mij en mijn onderzoek.’
De Dekkerbeurzen zijn persoonsgebonden beurzen en worden ieder jaar uitgereikt aan jonge onderzoekers naar hart- en vaatziekten. De beurzen werden afgelopen woensdag uitgereikt door vrijwilligers van de Hartstichting. Van Diemen: ‘Al die bijzondere verhalen van de collectanten hebben mij enorm aangemoedigd hier vól voor te gaan. Zij maken met hun vrijwilligerswerk mijn onderzoek mogelijk.’
Verwachtte je een goede kans te maken op de beurs?
Van Diemen: ‘Ik doe nu al vier jaar onderzoek om in aanmerking te komen voor de Dekkerbeurs, dus het kwam niet uit de lucht vallen. Ik heb niet zomaar even een onderzoeksvoorstel opgestuurd. Na mijn bachelor Geneeskunde ben ik op de interne geneeskunde terechtgekomen om meer te leren over onderzoek. Tijdens mijn coschappen ben ik doorgegaan met onderzoeken.
‘De Dekkerbeurs geeft mij de kans mij weer verder te verdiepen in een aantal onderzoeksvragen. Ik ben inmiddels arts-onderzoeker bij het VUmc, maar omdat ziekenhuizen beperkt budget hebben voor al deze activiteiten, moet onderzoeksgeld voor jonge onderzoekers vooral extern worden gezocht.’
Wat houdt de beurs precies in?
‘De beurs financiert één onderzoeksproject en is persoonsgebonden. In verband met mijn promotie ben ik al een paar jaar bezig met een onderzoek. Dit onderzoeksproject sluit erop aan, maar is wel net iets anders. We zijn nu aan het overleggen over hoe we het onderzoek het beste kunnen insteken. Daarnaast moeten we natuurlijk goedkeuring krijgen van de ethische commissie. Ik denk dat we daar wel een paar maanden mee bezig zullen zijn. Dan kan het onderzoek echt starten, ik verwacht dat het één tot twee jaar gaat duren.
‘Dat de beurs persoonsgebonden is, brengt wel wat extra druk met zich mee. Maar het toont vooral dat de Hartstichting heel veel vertrouwen heeft in mij en in mijn onderzoek. Dat voelt goed en motiveert mij om dit onderzoek tot een goed einde te brengen.’
Wat ga je precies onderzoeken?
‘We weten dat vrouwen tot aan de menopauze minder hart- en vaatziekten krijgen dan mannen. Na de menopauze trekt dat weer gelijk, dan krijgen vrouwen er ongeveer even vaak last van. Blijkbaar heeft het vrouwelijk geslachtshormoon, vooral oestrogeen, een positief effect tegen hart- en vaatziekten. Maar je kunt mannen geen oestrogeen toedienen, want dan veranderen ze langzaamaan in een vrouw.
‘Een bijzondere groep patiënten die in het VUmc wordt behandeld zijn mensen met genderdysforie, oftewel transgenders. Juist bij deze groep mensen kunnen we de effecten van geslachtshormonen op hart- en vaatziekten en de mechanismen die leiden tot deze ziekten goed bestuderen.
‘Mocht het voordeel inderdaad inwisselbaar zijn, dan kan er mogelijk een nieuw medicijn ontwikkeld worden dat het risico op hart- en vaatziekten vermindert voor zowel mannen als vrouwen. Dat zou maatschappelijk gezien het mooiste zijn.
‘Voor mij persoonlijk is het onderzoek al geslaagd als blijkt dat het risico meegaat van het ene geslacht naar het andere. Als we dat achterhalen, is dat heel belangrijk voor de mensen die onder behandeling zijn voor genderdysforie.’
Foto boven artikel: Google Streetview