Nederlandse Eredivisie clubs doen al veel met video analyse, maar het gebruik van data staat nog in de kinderschoenen. Vanuit het Science Park in Amsterdam levert Ruben Saavedra van Metrica Sports data aan onder andere FC Barcelona en Villareal. De start up wilt ‘een revolutie beginnen in het conservatieve voetbal’. Wat is de toegevoegde waarde van bedrijven als Metrica Sports voor de Nederlandse voetbalclubs?
Het gebruik van data maakt wedstrijden, trainingen en spelsituaties inzichtelijker. De start up Metrica Sports biedt een tool aan voor zowel trainers en spelers. Het bedrijf combineert GPS met verzamelde data uit wedstrijden. “Data is niet dé oplossing, maar het helpt wel de oplossing te vinden”, zegt Ruben Saavedra, een van de oprichters van Metrica Sports. Zijn bedrijf stuit op een conservatieve houding. Langzaam oriënteren Nederlandse clubs zich op een breder gebruik van data. Maar momenteel gebruiken zij vooral nog gegevens die iets zeggen over de fysieke prestaties van spelers.
Vergroot
Een voorbeeld is ADO Den Haag. De Hagenezen combineren sinds kort data met videobeelden. Dat zegt Kevin Keij, video analist in de jeugdopleiding van ADO. “Wij kunnen zien wanneer sprintsnelheid afneemt en spelers extra kracht- of conditietraining nodig hebben. Vervolgens leggen we data zoals doelpogingen of balcontacten per speler naast de beelden. Data bevestigt de patronen die we vinden.’’
Bij Vitesse is video analist Kevin Balvers sinds twee jaar bezig met ontwikkeling in het gebruik van data. Het gaat vooral om data die iets zegt over fysieke prestaties van spelers. Balvers over de positie van Vitesse in Nederland: “Wij zijn zeker niet de besten, maar wij geven vaker informatie dan andersom. Kijkend naar het buitenland, Chelsea bijvoorbeeld, dan lopen we achter. Het eerste team telt daar vijftien video analisten. Bij Vitesse doen mijn collega van de jeugdopleiding en ik alles zelf.”
Vergroot
Het voetbal staat sceptisch tegenover data. Deskundige Nikos Overheul beweert dat data vooral effectief is voor het scouten van spelers. Gegarandeerd een wedstrijd winnen met het gebruik van data? Die kans is volgens Overheul nog klein. “Voorstanders worden soms weggezet als cijferfetisjisten. Onterecht want niemand staart zich stuk op data. Maar met data kun je wel beter onderbouwde beslissingen nemen.”
Televisie analist Pierre van Hooijdonk is voorstander van innovatie in het voetbal. Toch is hij tot op zekere hoogte sceptisch over het gebruik van data. Hij vraagt zich af wat aankomt bij spelers zelf. “De spanningsboog van voetballers is niet heel breed en veel gaat aan hen voorbij. Toeval speelt een grote rol tijdens een wedstrijd. Voetballers letten soms niet op, ze maken fouten. Ook beslissen ze veel op inzicht en intuïtie. Daarom zijn met name conclusies uit data belangrijk.”
Stapsgewijs vernieuwen is het beste volgens Van Hooijdonk. “Data is een mooie extra tool, maar je kan er niet blind op varen. Het is met name nuttig voor dode spelmomenten en het meten van fysieke aspecten. De rest is soms wat ver gezocht.”
Vergroot
Deskundige Nikos Overheul is voorstander van datagebruik in het voetbal maar hij spreekt niet van een revolutie. “Het is nog niet duidelijk of elke club baat heeft bij wat wordt aangeboden. Voor bedrijven als Metrica Sports kan het vooral een revolutie op de bankrekening betekenen.” Deskundige Sander IJtsma sluit zich hierbij aan, volgens hem wordt de markt voor aanbieders ondoorzichtig. “Bedrijven claimen onrealistische voordelen te kunnen halen uit data. Het lijken af en toe bijna datadealers, die aankloppen bij clubs en zeggen het nieuwste van het nieuwste te hebben uitgevonden.” Volgens IJtsma kunnen clubs deze bedrijven lastig peilen. Dat komt volgens hem doordat mensen bij voetbalclubs een achtergrond in voetbal hebben, waardoor zij minder weten van data dan de aanbieder.
Of de revolutie die Metrica Sports voor ogen heeft zal slagen, is nog maar de vraag. Balvers weet dat uit eigen ervaring: “Bij Vitesse probeerde ik de afgelopen twee jaar alles stapje voor stapje te laten verlopen wat betreft ontwikkeling van data. In het voetbal moet iets 200 % goed werken anders wordt het bij wijze van spreken na twee keer al niet meer gebruikt. Dan is alles voor niets geweest.”
Info:
Pierre van Hooijdonk
– Oud-speler van o.a. Feyenoord, NAC en Oranje
– Oud- (assistent-) trainer van Jong Feyenoord en Nederland -21
– Voetbalanalist bij verschillende televisieprogramma’s
Nikos Overheul
– Oud-teamanalist Brentford en FC Midtjylland
– Voetbalconsultant voor verschillende voetbalclubs
– Redacteur Catenaccio.nl
Sander IJtsma
– Fulltime chirurg
– Oud-blogger voor de Volkskrant: De Zestien
– Oprichter en blogger 11tegen11.net
– Co-auteur bij de Correspondent (samen met Michiel de Hoog)