Er wordt ontzettend veel geld mee verdiend: social influencers. Met name in Amsterdam is er een hele markt omheen ontstaan. Uit recent verschenen onderzoek van Newcom Research & Consultancy blijkt dat het social media gebruik onder Nederlanders maar blijft groeien, met name onder jongeren. Met de groei van het mediagebruik zien we steeds meer social influencers. Wat zijn social influencers precies? Hoe verdienen ze hun geld? En waar ligt de grens? NAP Nieuws zocht het uit.
DEEL 1 – HOE WORD JE SOCIAL INFLUENCER?
DEEL 2 – WAAR LIGT DE GRENS?
Steeds meer bedrijven schakelen social influencers in om hun merk of product te promoten op social media. Dit zijn jongeren met veel volgers op Youtube, Facebook of Instagram. Maar waar ligt de grens?
Eelkje Rommers en haar zus Anne hebben maar liefst 2500 volgers op Facebook. Met humor en een dosis zelfspot maken ze op hun pagina ‘Zusjes zonder zoet’ video’s waarin ze verschillende diëten testen. “Ik had het idee dat er een onrealistisch beeld bestond rondom al die ‘foodbloggers’. Dat zijn allemaal meiden die er hartstikke goed uitzien, maar je hebt geen idee hoeveel moeite ze daarvoor doen. Wij willen laten zien dat afvallen niet zo makkelijk is als het lijkt. Een soort tegenreactie dus.”
Sindsdien groeit het aantal volgers in rap tempo. Veel mensen herkennen zich in de boodschap van de zusjes. “Eten, voeding en er goed uitzien is altijd een hot item”, legt Eelkje uit. Toch wil ze hiermee geen geld verdienen. “Als wij dieetboeken testen en daarvoor betaald worden, zijn we totaal ongeloofwaardig voor onze volgers.
Wat geloof je nog van onze boodschap als die gesponsord is?”
'Wat geloof je nog van onze boodschap als die gesponsord is?”
Tot een paar jaar terug was er veel onduidelijkheid over reclame maken op sociale media. Sinds 2014 is de Reclamecode Social Media van kracht. Hierin staan duidelijkere regels over wat wel en niet mag op online platforms zoals Youtube, Facebook en Instagram. Reclame moet duidelijk herkenbaar zijn en de adverteerder is verantwoordelijk, niet de verspreider.
Toch worden er bij het niet naleven van de regels geen boetes opgelegd. “De Reclame Code Commissie is een zelfregulerend orgaan” legt Charlotte Meindersma uit. Zij is jurist en gespecialiseerd in media en communicatierecht. “De regels zijn vrijwillig opgesteld door de adverteerdersmarkt. Als het om verborgen reclame gaat, moet de boodschap worden aangepast. Het moet duidelijk zichtbaar zijn dat het een advertentie is. Weiger je dit,
dan kom je op de zwarte lijst. Die is te vinden op de website van de Stichting Reclame Code.”
Ondanks het gebrek aan boetes bij een overtreding is de regelgeving volgens Meindersma effectief. “Hoewel het financieel geen gevolgen heeft, zorgt een plek op de zwarte lijst voor imagoschade. Andere bedrijven willen dan niet snel meer met je samenwerken. In de praktijk betekent dit dus dat ongeveer 95 procent van de bedrijven en social influencers zich aan deze code houden.”
“Je kunt ze niet meer zo goed voor de gek houden.”
Eelkje Rommers merkt dat de mensen op social media slimmer worden. “Ze weten wanneer iets betaald is. Je kunt ze niet meer zo goed voor de gek houden.” Social media strateeg Menno Braakman is het hier mee eens. “Je moet niet denken: die arme consument.” De meeste tieners weten hartstikke goed dat dat bloggers en vloggers betaald worden om producten te adverteren. Zij hebben enorm veel bewondering voor deze social influencers, juist omdat ze zo ver zijn gekomen dat ze er geld mee verdienen.” Wel vindt hij dat er grenzen zijn aan wat de jongerenidolen kunnen promoten. “Op het moment dat een social influencer producten promoot die niet goed zijn voor de gezondheid, dan moet diegene goed nadenken waar die mee bezig is.”
Volgens Braakman schuilt het grootste gevaar echter niet in het misleiden van de consument. “Het gevaarlijkste is dat een social influencer zichzelf soms kwijtraakt. Iemand is dan het karakter geworden dat die voor de camera altijd speelt, dag in dag uit. Ze doen alleen nog maar dingen die de meeste ‘likes’ of kijkcijfers geven. Dat is wel een beetje link. Deze mensen worden nu door allerlei bureaus geholpen met trainingen in montage, filmtechnieken en ‘content’. Maar die bureaus zouden zich ook af moeten vragen: hoe zorgen we ervoor dat deze jongeren niet ontsporen?”
Tekst: Nevena Gajic – Video: Anna Pleijsier