“Jij gelooft misschien niet in god, maar jij praktiseert wel alle goede geloven, zoals dat in vriendschap” zegt Mustapha Slaby (75) tegen vriend Gert-Jan Wijnands (66). Ze zijn twee van de ‘bewakers’ die zich vandaag in de zon voor de Blauwe Moskee in Nieuw-West hebben verzameld. De deuren staan wagenwijd open.
Een halfuur eerder was dat echter nog niet denkbaar geweest. Naar aanleiding van de aanslag op een moskee in Quebec zondagavond werden in vier Amsterdamse moskeeën, waaronder de Blauwe Moskee, extra veiligheidsmaatregelen getroffen. Eén daarvan was het preventief sluiten van de deuren tijdens het gebed.
Een twintigtal bewakers staat er nu symbolisch, zodat de deuren voor het gebed voor één dag niet gesloten hoeven te worden. Ze zijn geen officiële bewakers, ondanks het veiligheidsvestje met ‘Service en Toezicht’ op de rug. Er staat nog steeds een agent bij voor de veiligheid.
De verzameling is een spontaan initiatief van het Veiligheidspact voor Democratie, een pact dat volgens woordvoerder Roemer van Oordt is gesloten om ‘elkaar’ – de leden van het pact – te verdedigen tegen fysiek en verbaal geweld. Die leden zijn moslims, joden, christenen en humanisten, kortom iedereen die zich aansluit. Telkens wanneer de situatie erom vraagt komen ze bij elkaar en organiseren ze een actie om publiekelijk voor elkaars rechten op te komen.
Deze bewakingsactie maakt dus deel uit van een groter plaatje. Van Oordt is blij met de media-aandacht die de actie heeft gekregen. Niet onlogisch, omdat er bijna evenveel media als zogenoemde ‘bewakers’ aanwezig waren. In dat opzicht is de actie geslaagd, maar, zo stelt Van Oordt: “het belangrijkste waren natuurlijk de positieve reacties die we vanuit de gemeenschap zelf hebben gekregen.”
Mustapha is moslim, Gert-Jan atheïst. De laatstgenoemde gelóóft wel, maar dan in “waarden als vriendschap en democratie”. Mustapha, woordvoerder van de Al Kabir Moskee in het Amsterdamse Centrum, grapt dat hij Gert-Jan nog steeds probeert te bekeren. “Dat lukt niet, helaas. Misschien schuif ik straks wel meer zijn kant op”. De open discussie is hun bindende waarde. Daarvoor zijn ze allebei hier, net als gepensioneerd protestants prediker Eddy Reefhuis. “Het is verschrikkelijk wanneer mensen moeten bidden met gesloten deuren.”
Als moslim, atheïst en protestant, geloven ze er alle drie sterk in dat ze elkaars meningen kunnen verrijken. Reefhuis: “Ik herken in de traditie van de islam dat er veel geweld centraal staat in de teksten, net als in onze Bijbel. Daarom kunnen we elkaar daar ook in helpen. We zoeken samen naar geweldloze oplossingen voor die bijbel- en koranteksten.” “We moeten voor elkaar klaarstaan”, voegt Mustapha toe, “zeker op het moment dat er haatdragende acties worden uitgevoerd.”
Zou Mustapha hetzelfde doen als het om geweld tegen een kerk zou gaan? “Meteen”, zegt hij vastberaden. “We moeten elkaar beschermen.”
