Het zaaltje in het debatcentrum De Balie zat afgelopen maandag niet eens goed vol, maar de aanwezigen hebben met hun uitspraken wel de Amsterdamse gemeenteraad bereikt. Tijdens het debat over moslimextremisme getiteld: Waarom haten ze ons eigenlijk?, naar de gelijknamige essaybundel, zei panellid en islamcriticus Wim de Rooy dat “oplossingen” voor het islamprobleem nooit binnen de internationale verdragen geïmplementeerd kunnen worden. “Ik denk daarbij aan discrimineren”, aldus de Rooy.
De Amsterdamse wethouder Kajsa Ollongren noemt het tijdens een raadsvergadering “voorstelbaar” dat zulke uitspraken strafbaar zijn. Is dit ook zo?
fWoensdag kwam het debat in de gemeenteraad aan bod. Rutger Groot Wassink, fractievoorzitter van GroenLinks, noemde het “een nieuw dieptepunt” en overweegt nu om aangifte te doen. “Ik weet wel dat zo’n aangifte niets verandert in de hoofden van de mensen die zulke dingen zeggen, maar we kunnen zo wel kijken waar de grens ligt”, zegt het raadslid tegen NAP Nieuws. Er moet een tegengeluid komen, vindt Groot Wassink.
Amsterdamse stadsbestuur is ook geschrokken van uitspraken in de Balie maar kan vooralsnog niets doen. Ik overweeg dus aangifte te doen.
— Rutger Groot Wassink (@RutgerGW) January 25, 2017
Dit gaat niet over VvMU maar om de vraag of je racistische drek die in strijd is met de grondwet onweersproken laat of niet. https://t.co/urqwdCzUrr
— Rutger Groot Wassink (@RutgerGW) January 25, 2017
Vrijheid van meningsuiting
Volgens een woordvoerder van de politie zijn er nog geen aangiftes omtrent het debat binnengekomen en ook het OM kan nog niet zeggen of ze stappen gaat ondernemen. Balie-directeur Yoeri Albrecht beriep zich na kritiek op het debat op de vrijheid van meningsuiting en Paul Cliteur, die bijdroeg aan de essaybundel, schreef een open brief aan de gemeente waarin hij stelde dat het hem verbaasde dat de raadsleden commentaar uitte op het debat, maar zelf niet aanwezig waren.
Bernadette de Wit, eindredacteur en vertaler, deed vanuit het publiek de suggestie om te beginnen met het uitzetten van “beroepsmoslims” en maakt zich om een mogelijke aangifte niet druk. “Met beroepsmoslims bedoel ik de islamgeleerden zoals imams, en mensen die werken in organisaties onder gezag van de islam en betaald worden om te indoctrineren”, zegt De Wit. “In een vrij land kun je in een politiek debat praten over het immigratiebeleid voor moslims. Als ik het publiek nou zou oproepen om een brandbom in een moskee te gooien, is dat strafbaar. ”
> 3) ik maak nog steeds onderscheid tussen soorten moslims: fanatieke en beroepsmoslims moeten naar dar al-islam, gematigden mogen blijven. https://t.co/fe2JvYTszQ
— Bernadette de Wit (@WitdeBerna) January 26, 2017
Oproepen tot geweld is inderdaad strafbaar, maar het is niet daartoe beperkt, zegt Christien Wildeman, advocate bij Kennedy van der Laan. “Op het eerste gehoor roepen deze uitspraken vragen op. De vrijheid van meningsuiting schrijft aan de andere kant voor dat er gediscussieerd mag worden over maatschappelijke thema’s zegt Wildeman. “En om aandacht te trekken, mag je felle bewoordingen kiezen.”
Wilders
Wildeman zegt dat we bij de uitspraken zoals die in De Balie het proces tegen PVV-leider Geert Wilders in het achterhoofd moeten houden. Dat liet goed zien dat het niet eenvoudig is iets als racistisch te bestempelen. Of er uiteindelijk aangiften over de uitlatingen worden gedaan, speelt ook een rol.
Wildeman: “Het OM heeft de aangiften niet nodig om stappen te zetten, maar zo wordt het incident wel actief onder de aandacht gebracht bij justitie en politie. In het proces tegen Wilders werden aangiften meegenomen bij de beoordeling van de zaak.”