De Pegida-demonstratie in Amsterdam is zatermiddag – niet geheel onverwacht – uitgelopen op een confrontatie tussen Pegida en de Anti-Fascistische Actie (AFA). 21 mensen werden opgepakt, niemand raakte gewond. NAP Nieuws was erbij.
CENTRUM – Het Jonas Daniël Meijerplein wordt omringd door volle ME-busjes. Een politiehelikopter vliegt rondjes boven het centrum. Aan de overkant rijden zes agenten te paard langs, tegelijkertijd vaart er een politieboot onder de brug door. Op het plein staan ongeveer vierhonderd linkse activisten van onder meer de SP en FNV Bondgenoten te demonstreren tegen Pegida, de van oorsprong Duitse volksbeweging die zich uitspreekt tegen vluchtelingen en de islam. De demonstratie van Pegida zelf begint over twee uur voor de Stopera. De activisten luisteren rustig naar de sprekers, roken een sigaretje en roepen af en toe dat Pegida-aanhangers ‘racisten’ en ‘nazi’s’ zijn.
Een straat verderop vliegt een vuilcontainer in de fik. De Pegida-demonstratie is begonnen.
Vreedzame demonstratie?
Voor de Stopera is een verdacht pakketje gevonden, waardoor de Pegida-demonstratie verplaatst moet worden. Pegida wil naar de Dam, de gemeente naar het Spinoza Monument achter de Stopera. Gedwongen compromis: de Blauwbrug en het stuk straat langs de Stopera. Op een paar honderd meter van de linkse activisten begint een groepje Pegida-aanhangers te scanderen: ‘azc, weg ermee’. Tegendemonstranten van het links-radicale Anti-Fascistische Actie (AFA), die vooraf al hadden aangekondigd de demonstratie te zullen verstoren, komen toegesneld. Een haag van politie te paard en agenten vormt zich tussen de twee groepen. Het aantal antifascisten groeit. Alle toegangswegen worden afgesloten.
De vreedzame demonstratie die Pegida zei te willen was van korte duur.
‘Nazi’s raus’, scanderen de antifascisten. Een oudere man is volgens de politie te fel en wordt aangesproken op zijn gedrag. “Ik zal je wat vertellen! Daar verderop staan al die kankerverraders van de SP en GroenLinks. Die zijn net zo erg als die nazi’s. Mijn hart is bloedrood!” De agent geeft het op en stapt terug in de linie.
‘Antifa, hahaha’, roepen de Pegida-aanhangers terug. De grote kale man die tijdens een eerdere demonstratie in Utrecht een hoofdrol speelde is er ook. Hij schreeuwt verwensingen naar de tegenpartij, agressief zwaaiend met zijn lange armen. Hij wordt uitgejoeld, achter hem klinkt juist applaus. De agenten die er tussen staan kijken zenuwachtig toe.
Dan barst de bom.
Vuurwerk
Een paar antifascisten breken door de barrière en rennen richting Pegida-aanhangers. Chaos. Geduw, getrek. Oranje en gele jasjes rennen door elkaar heen om de radicalen uit elkaar te halen. Iemand is gek van woede en moet worden tegengehouden door een groepje mannen. Het lijken zijn vrienden te zijn, maar even later dragen de mannen hem behendig een ME-busje in. Politie in burger is massaal aanwezig deze middag.
Een knal. Vanaf de overkant van de straat wordt vuurwerk gegooid. Een van de politiepaarden steigert. De agent herstelt en rijdt met het paard naar waar het vuurwerk vandaan kwam. “Kanker op, niet filmen”, schreeuwt een brede man met pet en bomberjack naar een nietsvermoedende omstander. De bomberjack kijkt om zich heen en gooit in een oogwenk een glazen fles naar een paard.
De ME vindt het genoeg geweest.
(De-)escalatie
Pegida wordt onder luid applaus van de antifascisten achteruit gedreven, maar vervolgens zijn ze zelf aan de beurt. Een demonstrant loopt niet snel genoeg achteruit. Een agent te paard rijdt hem omver. Alle zes de agenten te paard halen hun wapenstok te voorschijn en slaan hard in het rond. Een rookbom hult het tafereel in een rode waas. Een meisje dat vooraan staat raakt ingesloten tussen twee paarden en krijgt meerdere tikken. Lijkbleek weet ze te ontsnappen. Iedereen begint te rennen. Journalisten op de verhoging van een parkeergarage springen snel op de grond en maken dat ze wegkomen.
Sommige mensen lopen terug. ‘Antifascisme!’ Maar de agenten sporen hun paarden opnieuw aan.
“Wat roepen we eigenlijk?”, vraagt een studentenmeisje aan haar mededemonstrant. “Geen idee”, zegt de ander, terwijl ze wegrent om niet onder de hoeven van de politiepaarden terecht te komen.
En dan wordt het stil, op het geblaf van politiehonden na. Er zit zo’n honderd meter tussen beide groepen. De politiehelikopter overziet de situatie hoog in de lucht. Na een uur komen drie GVB-bussen aanrijden om de Pegida-demonstranten op te halen. “Afvoeren, afvoeren!”, scanderen de antifascisten. “Jongens, we hebben gewonnen!”