Deze maand krijgt het Marie Heinekenplein een opknapbeurt. De troosteloze betoncirkel aan het begin van De Pijp verandert in een heus groenpark, inclusief fontein. Volgens de gemeente is naar alle wensen van de buurt geluisterd. Sommige bewoners denken daar anders over. Het plein is in de uitverkoop gezet – is er wel naar hen geluisterd?
DE PIJP – Op het rode cirkelvormige beton staan vier partytenten. Daaronder, een vijftigtal mensen. Sommigen houden protestborden vast met onder meer ‘Buurtbewoners De Pijp uit’ en ‘Leuke buurt, jammer dat er mensen wonen’. Anderen scheppen drank uit een limonadefontein. Een oude popcornmachine ratelt – Zwarte Riek schalt door speakers op de grond.
“We protesteren op een gezellige, leuke manier”, legt een vrouw van platform ‘Bewoners van De Pijp’ uit. Ondertussen geeft ze een flyer. Volgens haar krijgt het plein krijgt een toeristische functie. Ze wijst naar de achterkant van het Amsterdamse biermuseum. “Daar komt binnenkort de uitgang van de ‘Heineken Experience’ en in het midden van het plein komt een fontein, in de vorm van een groene ster.”
Heineken investeert een kwart van het zes ton tellende budget in de renovatie van het plein, en volgens de buurtbewoners worden zij totaal niet betrokken bij de besluitvorming.
Dat er geen kans is geweest om invloed uit te oefenen op het ontwerp, daar is Raymond van ’t Hooft het niet mee eens. Hij baat cafe Barça uit op het Marie Heinekenplein. “Het plein is een troosteloze plek ellende, iedereen wil een beter ingericht plein.”
Tien jaar geleden initieerde hij gesprekken met buurtbewoners, ondernemers en de gemeente. “We hadden samen schetsen gemaakt, iedereen was blij.” Maar het debacle van de Noord/Zuidlijn en de economische crisis zorgden voor vertraging. Van ’t Hooft: “Toen twee jaar geleden de plannen kwamen om de Ferdinand Bolstraat op te knappen, was dat voor ons het moment op het plein weer aan te pakken.” Hij riep buurtbewoners in een huis-aan-huisblad op mee te denken over het ontwerp. Aantal reacties: één.
Het opknappen van de Ferdinand Bol behoort tot het project ‘De Rode Loper’, om een stadsentree van het Damrak tot De Pijp te creëren. Er werd een klankbordgroep opgericht, bestaande uit bewoners en ondernemers uit De Pijp. Eerst was er een buurtbijeenkomst in januari 2014. Daarna vier gesloten bijeenkomsten. Tot slot weer een buurtbijeenkomst. Volgens de gemeente is de klankbordgroep gemiddeld door 12 personen bezocht.
Buurtvereniging ‘Bewoners van de Pijp’ denkt daar anders over. Gertrude van der Ven voert het woord namens de buurt: “Ik ga niet zeggen dat er nooit een inspraakavond is geweest, maar de gemeente heeft nooit haar best gedaan om ons te betrekken.” Ze wijst naar de klankbordgroep. “Daar zaten een paar ondernemers in, twee mensen van het plein en iemand van de Ferdinand Bolstraat. Wij wisten van niets.” Volgens haar is er weinig communicatie geweest.
Een woordvoerder van De Rode Loper: “De inspraak stond op de site van de Rode Loper en van stadsdeel Zuid, verspreid via een een bewonersbief in de Ferdinand Bolstraat en zijstraten, en het stond in Het Parool en de Gemeentekrant.”
Dat kan zo zijn, maar het gaat Van der Ven vooral om de ingrijpende verandering. “Kijk, er is een verschil tussen onderhoud en herinrichting. Voor het laatste moet bestuurscommissie Zuid toestemming vragen aan de raad, maar ze doen alsof het om het eerste gaat. Straks komt een miljoen bezoekers per jaar op het plein. Voor de buurt is dit – naast het Sarphatipark – een van de weinige openbare plekken.”
Volgens de gemeente is het budget beperkt. Er moest een externe financier gevraagd worden om het rond te krijgen. Nota bene de klankbordgroep adviseerde: “Laat Heineken mee-investeren.”
De demonstratie geeft een vertekend beeld, zegt ondernemer Van ’t Hooft. “Als ik pols bij buurtbewoners, is 90 procent blij met de renovatie.”
Deze maand starten de werkzaamheden. De gemeente laat weten dat er zoveel mogelijk is geluisterd naar de wensen – via de inspraakavonden, mailwisselingen en in de commissievergadering – van de buurtbewoners. De vergunningaanvraag loopt volgens hen de renovatie niet in de weg.