WEST – “Ik had het touw, de pillen en de plek. Ik wachtte alleen nog tot de verjaardag van mijn zusje voorbij was.” Luc Schoot (32) staat maandagavond met een glas rode wijn in zijn handen in de foyer van het Theater Amsterdam, waar het eerste Depressiegala op het punt van beginnen staat.
Als je Schoot ziet staan in zijn nette bruine overhemd en met grote glimlach op zijn gezicht, zou je niet zeggen dat hij meer dan tien depressies te verduren kreeg, de eerste al in zijn tienerjaren. In maart zat hij voor het laatst diep in de put. “Bijna zes weken lag ik 23 uur per dag in bed. Ik stond alleen op om eten te halen”, vertelt Schoot. Hij dacht aan zelfmoord. Maar langzaam ging het beter en inmiddels, zo’n tien maanden later, kan Schoot voor het eerst goed over de periode praten waarin hij aan zelfmoord dacht.
Ruim één miljoen Nederlanders voelden zich in 2014 depressief, zo blijkt uit cijfers die het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) maandag publiceerde. Hoog tijd om het taboe rondom depressie voor eens en voor altijd te doorbreken, vonden initiatiefnemers Esther van Fenema, Mariëlle Horsting en Bram Bakker. Over wat een depressie inhoudt is niet iedereen het eens. De initiatiefnemers zien het als een psychische aandoening. Een ziekte, waar je levenslang aan vast kunt zitten. Schoot ziet dat anders. Hij gelooft niet dat zijn brein ziek is. “Ik geloof dat het speciale aandacht nodig heeft. Meditatie. Slaap. Liefde. Ik ben gevoelig voor energie, maar ik kan mezelf trainen om daarmee om te gaan.”
Schaamte
“Wie is er allemaal depressief?”, vraagt presentatrice Anita Witzier aan het publiek voordat de eerste optredens beginnen. Terwijl de lichten in de grote theaterzaal langzaam aangaan blijven de handen omlaag. “Niemand?”, zegt ze verbaasd. Enkele seconden later gaan twijfelend de eerste handen omhoog. Dan volgt al snel zo’n vijfde van de zaal.
“Trek je bek open”, is het advies van ervaringsdeskundige Marnix Pauwels aan alle mensen met een depressie op het gala. Dat doen ook de aanwezige bekende Nederlanders, die vertellen over hun eigen depressies. Zo geeft cabaretière en actrice Martine Sandifort toe dat ze zich lang schuldig voelde, en dat ze twijfelde of ze wel echt een depressie had. Schoot herkent dat. “Toen het goed ging dacht ik wel: was ik echt depressief?”
Het Depressiegala is een serieuze aangelegenheid, maar er is ook ruimte voor vermaak. Als cabaretier Mike Boddé, zelf ook ooit depressief, de zaal in loopt met de kreet “Zijn we allemaal lekker depri?!” klinkt er een hoop gegrinnik in de zaal. En als cabaretière Marjolijn van Kooten na de pauze vertelt over een cursus mindfulness (“Mijn buurvrouw viel in slaap. Daar betaal je dus 400 euro voor”) ligt het publiek dubbel.
Manisch
Net als Sandifort schaamde ook Schoot zich voor zijn depressies. Nu voelt Schoot zich goed. Hij heeft zijn depressies geaccepteerd. In november vertelde hij in het bijzijn van zijn familie voor het eerst zijn hele verhaal. “Uiteindelijk heb ik tweeënhalf uur gepraat. Ik heb alleen maar positieve reacties gehad.”
Sinds oktober is Schoot gestopt met zijn medicijnen. Zijn dokter is bang dat hij manisch wordt, maar zelf gelooft hij dat het goed komt. En mocht er wel een depressie komen, dan accepteert hij dat. En praat hij erover. “Ik verwelkom het met open armen. Ik weet dat Netflix mijn beste vriend zal zijn. En ik nodig al mijn vrienden uit om langs te komen.”