De gemeente Amsterdam wil in 2020 20 procent meer duurzame energie opwekken per inwoner, maar de vraag is of dat gaat lukken. 94.000 koopwoningen, ruim 75 procent van de particuliere woningvoorraad in Amsterdam, zijn verenigd in Verenigingen van Eigenaren (VvE’s) en juist daar liggen bijna geen zonnepanelen. Trage besluitvorming, vreemde financiële constructies en onwetendheid van bewoners bij de VvE’s remmen de groei van duurzame energie op daken.
AMSTERDAM Zet de satellietfunctie op Google Maps aan, en er verschijnt ruim 11 km2 aan lege daken die geschikt is voor zonne-energie. Maar van de 2.309 werkzame zonnesystemen in Amsterdam, liggen slechts 36 stuks op daken bij Verenigen van Eigenaren (VvE’s) – dat zijn huiseigenaren die een gezamenlijk gebouw delen, zoals een appartementencomplex. En het schiet niet op: de afgelopen vijf jaar kwamen er maar veertien installaties bij.
Trage besluitvorming
Roderick Barendse van VvE Beheer Amsterdam, een bedrijf waar iets meer dan 1.000 VvE’s onder vallen, herkent het probleem. “Veel verenigingen beginnen met het proces om zonnepanelen aan te schaffen, maar stuiten vervolgens op veel weerstand onder de bewoners – het dak van VvE’s is namelijk van iedereen. Als een paar bewoners liever een dakterras willen, dan bijt dat.”
Verzekeringen, de herrie van draaiende zonne-installaties – het zijn zaken waardoor bewoners afhaken. Toch is een meerderheid van de bewoners nodig, anders gaat het niet door. Daarbij duurt het proces vaak te lang. Instemmen op de vergadering, commissie oprichten, het dak onderzoeken, offerte opstellen, weer vergaderen, de zonnepanelen goedkeuren, weer stemmen, en ga zo maar door. Volgens Barendse werkt de trage besluitvorming ontmoedigend. “Als van mijn 1.000 VvE’s 10 verenigingen een zonne-installatie regelen, vind ik dat veel.”
Financiële constructies
Ook Frank Huizinga, adviseur bij Energiesprong Amsterdam, een bedrijf dat VvE’s actief ondersteunt bij verduurzaming, ziet trage besluitvorming als een probleem. Daarnaast vindt hij de investering een belemmering. Het is juridisch slecht geregeld. “Stel, de investering is 10.000 euro voor twintig mensen in het complex, dan is iedereen voor 500 euro aansprakelijk, zelfs als een buurman een paneel kapot maakt.”
Ook ziet Huizinga steeds meer jongeren naar VvE’s verhuizen, voor de ontwikkeling van zonnepanelen ongunstig. “Veel jongeren blijven maar een paar jaar en hebben geen zin om voor iets te betalen, waar ze toch niets aan terug verdienen.”
Onwetendheid
Johan Beijert, mede-oprichter van adviesbureau en leverancier van zonne-installaties Zon&Co, laat er geen twijfel over bestaan. Het plaatsen van zonnepanelen is eenvoudig, maar de VvE moet er wel tijd voor uittrekken – het is een lang proces. Zijn oplossing is voorlichting. “In het verleden zijn er subsidies geweest voor belastingvrije zonnepanelen, maar dat werkt niet. Subsidie moet naar voorlichting door de gemeente over zonne-energiegaan gaan in plaats van naar de panelen. Dan wordt het voor bewoners makkelijker om te regelen.”
Daarom gaat de gemeente Amsterdam het vanaf dit jaar over een andere boeg gooien, om de doelstelling van 20 procent meer energie te halen. Er komt 400.000 euro vrij om actief vanuit de gemeente advies te geven aan VvE’s over de verduurzaming van hun complex. Vincent Westzaan, woordvoerder van de gemeente: “Het is bij de VvE’s altijd een heel gedoe om zonnepanelen te plaatsen, op deze manier proberen wij effectiever en gerichter te werken.”
