Sinds vorig jaar december is de horeca in Nederland verplicht te melden aan hun gasten welke allergenen er in hun gerechten zitten. Een verademing voor mensen met allergieën, of juist niet? “Er bleek twee weken geleden tóch melk in het gerecht te zitten.”
“Ik heb een pinda- en notenallergie. Als ik dat eet, zwelt mijn lichaam op, met uiteindelijk de kans op verstikking tot gevolg.” Machteld Vos (24) komt uit Amsterdam en is geboren met verschillende allergieën, waaronder groentes, fruit en dus ook noten en pinda’s.
Wetswijziging
Sinds 13 december 2014 is de horeca in Nederland verplicht om duidelijke informatie te verschaffen over eventuele allergenen in hun producten. Dit mag zowel mondeling als schriftelijk, zolang de medewerkers maar aan de gasten kunnen uitleggen waar de gerechten van zijn gemaakt. Aangeven dat de herkomst van het product onduidelijk is, mag ook. Oftewel, de horeca-ondernemer wordt nu verantwoordelijk gesteld voor het voorzien van informatie aan de gasten.
“Een goede zaak, mits goed nageleefd”, noemt Erna Botjes, woordvoerder van de Stichting Voedselallergie, de nieuwe wet. “De meeste ongelukjes gebeuren toch in de horeca.” Botjes maakte dit zelf enkele weken geleden nog mee, toen zij en een vrijwilliger van de stichting uit eten gingen. De vrijwilliger heeft een melkallergie en had dit doorgegeven aan de keuken. Toch ging het mis en de vrijwilliger belandde in het ziekenhuis. “De kok blufte”, zegt Botjes. “Hij had gewoon moeten zeggen: ‘Ik weet het niet zeker, ik kan niks garanderen’.”
Confronterend
Over de nieuwe wetgeving heeft Machteld Vos een dubbel gevoel. “Het is goed dat er strenger gekeken wordt, maar anderzijds ook vervelender.” Vorige week merkte ze op haar werk tijdens de lunchpauze dat er bij etenswaren overal bordjes stonden met de tekst ‘kan sporen van noten bevatten’. “Het stond bij brood dat ik normaal gesproken ook altijd eet. Het kan bijna niet dat er nu plots noten inzitten. Dat voelt confronterend: kan ik het nu wel of niet eten?”
“Misbruik van de organisatie”, vindt Botjes dit voorval. Hierover heeft de stichting al enkele malen aan de bel getrokken bij de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA), maar helaas zonder succes. “Zo’n juridische escape is soms heel lachwekkend. Op de verpakking van sla staat bijvoorbeeld ‘kan sporen van noten bevatten’. Dat is natuurlijk onzin. Het risico moet wel reëel zijn.”
De NVWA “heeft geen mening” over deze eventuele tekortkoming van de wet. “Wij zijn slechts toezichthouders. Over civielrechtelijke zaken doen we geen uitspraken.” In de tweede helft van 2015 gaat de NVWA kijken of de wet wel goed gehandhaafd wordt. Horecazaken die hun gasten niet duidelijk kunnen informeren, krijgen na een eerste waarschuwing een boete vanaf 525,- euro.
Raar
Michiel Smit (39), eigenaar van Café Stevens aan de Nieuwmarkt, heeft weinig op met de nieuwe regelgeving omtrent allergenen. “We doen niets anders dan voorheen. We overleggen met zowel de gast als de keuken wat er mogelijk is bij eventuele beperkingen.” Bovendien vindt hij het “raar” dat de verantwoordelijkheid nu bij de ondernemer ligt. “Zelfs als de keuken volledig steriel wordt gemaakt, kan ik niet garanderen dat er geen allergenen in het eten zitten. Het is al moeilijk om aan de wensen van één gast te voldoen. Dat gaat ten koste van de andere mensen die ook in de zaak op hun eten zitten te wachten.”
Ondanks haar allergieën houdt Vos zelf erg van koken en gaat ze graag uit eten. “In gebieden als Azië is het een heel ander verhaal. Daar durf ik bijna niks te eten. Hier in Nederland voel ik me toch altijd nog erg veilig.”