Extra begeleiding nodig bij je scriptie? Tegen betaling is alles mogelijk. Commerciële bedrijven richten zich op de scriptiebegeleidingsmarkt.”Maar wij zullen nooit meeschrijven aan het eindresultaat.”
Veel Amsterdamse studenten hebben behoefte aan extra begeleiding bij hun scriptie. Bedrijven spelen daar handig op in en bieden die begeleiding tegen betaling aan. In Amsterdam zijn er al enkele tientallen van dit soort bedrijven actief en online is het aanbod nog groter. Er wordt begeleiding aangeboden via internet, in groepsverband, of in privélessen. Tarieven variëren van 35 tot 80 euro per uur. 
De scriptiebegeleiders doen goede zaken. Website snelafstuderen.nl begeleidt momenteel 400 studenten. In het totaal studeerden meer dan 2300 studenten met hun hulp af. Het kleinere bedrijf afstudeerbegeleider.nl heeft ongeveer honderd actieve studenten. Studielab.nl spreekt van een verdubbeling in het aantal klanten in het laatste jaar, en heeft in totaal “enkele honderden” studenten begeleid. Alle bedrijven geven aan te pieken rond april en mei: de maanden waarin de meeste scripties worden ingeleverd.
Hogescholen
Het klantenbestand van de scriptiebedrijven bestaat voor het grootste deel uit leerlingen van hogescholen. “De scriptiebegeleiding is daar over het algemeen minder goed dan op universiteiten”, zegt Jorrit Mulder, eigenaar van Studielab.nl. Ongeveer twee derde van zijn klantenbestand is hogeschoolstudent. “Bij een universitaire studie worden er elk jaar wetenschappelijke papers geschreven, maar bij het hbo zijn er zelfs studenten die nog nooit een online bibliotheek hebben geraadpleegd.”
De Hogeschool van Amsterdam (HvA) herkent zich niet in dit beeld. “Studenten worden gedurende de hele opleiding voorbereid op het schrijven van een afstudeerscriptie”, laat een woordvoerder weten. “Wanneer ze eenmaal aan hun scriptie beginnen, hebben ze de kennis en vaardigheden om ook daadwerkelijk een scriptie te kunnen schrijven.”
Motivatieprobleem
Volgens Pepijn Trietsch, eigenaar van Snelafstuderen.nl, is ook de feedback op tussenresultaten een probleem. In december onderzocht zijn bedrijf de gemiddelde reactietijd van scriptiebegeleiders. 63 procent van de ondervraagde studenten gaf aan langer dan twee weken te moeten wachten op een reactie. De gemiddelde wachttijd was achttien dagen.
“Opleidingen hebben geen regels voor die reactietijd”, licht Trietsch toe. “Er zijn regels voor de termijn waarop het eindresultaat moet zijn nagekeken, maar er bestaan geen regels voor de tussenresultaten. Scripties zijn vaak een extra taak in de al drukke planning van de begeleidend docent.”
Toch ligt het probleem niet alleen bij de hogescholen, vindt zowel Jorrit Mulder als Pepijn Trietsch. “Studenten die bij ons aankloppen hebben meestal motivatie- of concentratieproblemen. Dat zijn zaken waar een opleiding weinig aan kan doen”, aldus Mulder. Trietsch: “Sommige studenten hebben zich van tevoren niet goed afgevraagd wat een scriptie inhoudt, en lopen vast als ze met het onderzoek moeten beginnen.”
Plagiaat
Externe scriptiebegeleiding is een gevoelig punt. Meeschrijven is niet toegestaan, maar daarbuiten is de grens met plagiaat moeilijker aan te geven. De HvA laat in een schriftelijke reactie weten externe scriptiehulp niet toe te staan. “Het begeleiden naar het eindniveau is volgens ons de essentie van het docentschap.”
“Taalverbetering vinden wij acceptabel, maar inhoudelijk is die grens inderdaad een stuk vager”, zegt Pepijn Trietsch. “Wij proberen de student met gerichte vragen verder te helpen, en zorgen dat een student altijd zelf kan uitleggen waarom hij of zij bepaalde keuzes heeft gemaakt.”
“Wij zien een scriptie als een leerproces, waarbij onze begeleiding juist een extra toevoeging is”, zegt Jorrit Mulder. “Bovendien zullen wij nooit meeschrijven aan het eindresultaat”, voegt hij er aan toe. Om misverstanden te voorkomen stelde zijn bedrijf een gedragscode op, waarin duidelijk staat uitgelegd waar de grenzen van de begeleiding liggen.
Hogeschool InHolland verbiedt externe begeleiding niet. “Een student heeft bij ons recht op een bepaald aantal uren begeleiding vanuit de opleiding. Het is aan de student zelf of hij daarnaast nog extra begeleiding zoekt. Het maakt niet uit of dat bij ouder, oom of tante, of bij een commercieel bedrijf is.”