Zaterdagmorgen kwam om kwart over negen een melding binnen bij brandweer Amsterdam-Amstelland. Zij trof vijftig bouwvakkers aan uit Polen, Roemenië en Duitsland die de nacht op matjes en slaapzakken hadden doorgebracht. Volgens Bert Meijer van Amsterdam-Amstelland was het gasstel in een van de ‘geïmproviseerde keukens’ de oorzaak van de brand. De twee bouwvakkers die de brand met ‘handdoeken en pannetjes water’ hadden proberen te blussen, liepen geen ernstige verwondingen op.
In het gebouw waren geen brandblussers of vluchtwegen, zegt Meijer, zodat het niet aan de brandveiligheidsvoorschriften voldeed. Dat de bouwvakkers er toch overnachtten, noemt het stadsdeel ‘onacceptabel’. Er is daarom een klacht ingediend bij de arbeidsinspectie.
De bouwlieden zijn gehuisvest in 35 containers aan de Oude Haagseweg, aldus aannemer Truschkowski. Hij zegt ‘onaangenaam verrast’ te zijn door de opstelling van het stadsdeel. ‘In Duitsland en Tsjechië laat ik mijn werknemers altijd slapen op de werkvloer. De brandweer is daar flexibel. Op die flexibiliteit rekende ik in Nederland ook.’ Volgens Truschkowski was niet een gasstelletje de oorzaak van de brand, maar een T-shirt dat lag te drogen op een radiator.
Volgens het CBS woonden er in 2011 ruim 12.000 Oost-Europeanen in Amsterdam. In werkelijkheid ligt dat aantal vermoedelijk hoger, omdat veel van hen niet geregistreerd zijn. Het Expertisecentrum Flexwonen voor Arbeidsmigranten, in 2012 ontstaan na een gezamenlijke verklaring van onder meer het Rijk, werkgevers en vakbonden, schat dat er op dit moment tussen de 40.000 en 50.000 Oost-Europeanen in de stadsregio Amsterdam verblijven.
Directielid Johan van der Craats van het expertisecentrum noemt de ontdekking van de brandweer ‘bizar’ en ‘schokkend’. Volgens hem is er een tekort aan snelle, toegankelijke huisvesting. ‘Dat leidt tot dit soort excessen waarvan er helaas meer zijn.’ In september 2014 trof een preventiespecialist van de brandweer in Rotterdam vijf Oost-Europeanen aan die in een kantoorpand sliepen, waar ze de toiletten renoveerden.
Het kantoor op de Hogehilweg wordt omgeturnd tot een hostel van de Duitse keten A&O. De verbouwing moet in april gereed zijn. Wethouder Bouwen en Wonen Laurens Ivens (SP) kon niet tijdig reageren.