Het idee komt van zijn voorganger, maar rector Kees Buijtelaar van het Comenius Lyceum in Amsterdam Nieuw-West slaat nu officieel een duurzame leerweg in. Alle eerstejaars beginnen volgende week met het Econasium, de eerste in zijn soort.
Waarom komt het Comenius met een Econasium?
Buijtelaar: “Wij willen als school duurzamer worden. Duurzaamheid gaat in de toekomst een steeds grotere rol spelen. De vorige rector Berend Meijer gaf mij anderhalf jaar geleden de uitdaging mee om een Econasium op te zetten dat de aandacht vestigt op de ecologische problematiek.”
Het Econasium zal in de bovenbouw bestaan uit duurzaamheidsmodules die zich toespitsen per profiel. “Dus denk niet alleen aan natuur en gezondheid, maar ook duurzame economie.” Leerlingen kunnen solliciteren voor dit extra lessenpakket. Om ze te helpen bij die keuze begint het Comenius Lyceum dit jaar in de eerste klas met het ‘preconasium’, waarin verschillende activiteiten ‘duurzame’ competenties, zoals zelfstandigheid, creativiteit, bronnenwijsheid en gezondheidskennis testen. “Deze vaardigheden sluiten goed aan bij de universiteit”, aldus rector Buitelaar.
“We hebben als school een duidelijke taak. Natuurlijk moeten we goed lesgeven, maar we zijn daarnaast een school in Nieuw-West. Veel van onze leerlingen komen uit achterstandsgezinnen. Sommigen hebben een taalachterstand of een sociale achterstand. Die leerlingen kunnen we goed begeleiden, maar we moeten het talent op onze school niet vergeten.”
Hoe merkt u die sociale achterstand?
“Onze leerlingen zijn vooral van Turks-Marokkaanse afkomst en ervaren scheve sociale verhoudingen. De recente aanslag in Parijs doet me daar weer aan denken. Wij willen laten zien dat iemand niet ‘zomaar een Marokkaan’ is, maar een persoon die een bijdrage kan leveren. Maar daar wil ik het niet over hebben. Deze leerlingen hebben juist fantastisch veel talent dat we nu vanaf jaar één kunnen aanboren. Zeker met hun diverse culturele achtergrond.”
Bedoelt u dat een diverse culturele achtergrond positief uitpakt?
“Ja. Het wordt steeds makkelijker om naar het buitenland te gaan. Culturen vermengen. Daar haakt het Econasium op in. Voor internationale problemen zijn mensen nodig die bruggen slaan tussen meerdere culturen.”
Hoopt u met het Econasium te kunnen concurreren met andere scholen?
“Het zou prachtig zijn als onze leerlingen door het Econasium voorrang krijgen bij toegang tot vervolgstudies of bedrijven. Er zijn technasia, bètascholen, kunst- en mediacolleges, tweetalig onderwijs. De ene keer is dat vanwege ideële redenen, de andere keer door lijfsbehoud. Bij ons geldt het eerste.”
Hebben jullie al contacten met universiteiten en bedrijven?
“De link is gelegd, maar we houden de gesprekken achter gesloten deuren. Ik kan me voorstellen dat economie- of bètafaculteiten interesse hebben. We willen geen experimenten doen met onze leerlingen, vandaar dat we nu voorzichtig in jaar één zijn begonnen.”
Hoe bereidt het Econasium leerlingen voor op een vervolgstudie?
“Universiteiten en hogescholen hebben een enorme behoefte aan loopbaanoriëntatie. Leerlingen moeten bewuster kiezen voor hun studie. Bij de VU en de UvA merk ik een nadrukkelijke vraag naar een doorlopende lijn van middelbare school naar vervolgopleiding.”
Dwingt u de leerling door het Econasium zo niet nog eerder tot een studiekeuze?
“Aan die vroege studiekeuze kunnen wij niets doen. Dat is een systeem waar we nu in zitten. We kunnen wel nieuwe opties laten zien. Je biedt juist nieuwe mogelijkheden aan met een Econasium, waardoor de vervolgstap beter is doordacht.”
Tilburg University heeft ook een ander Econasium-programma voor middelbare scholen in Brabant ontwikkeld. Is dat niet verwarrend?
“Wij waren eerder met de naam, Tilburg University is via onze website op het idee gekomen. Je kunt een discussie gaan voeren over intellectueel eigendom, maar zo lang het goed gaat is er geen probleem. Als andere scholen bij ons aankloppen met vragen over het Econasium, dan zullen we al ons materiaal geven. We worden immers betaald door de belastingbetaler. Maar ze kunnen dan niet zomaar het sticker Econasium op hun school plakken.”