"Mensenrechten belangrijker dan gouden medailles"

Tijdens de openingsceremonie van de Olympische Spelen in Sotsji gaan mensen in Nederland de straat op om een vuist te maken tegen de antihomowet. Want hier mag de straat zonder problemen roze kleuren.

“Mag ik een foto maken van je rug?”, vraagt een man met donker krullend haar en een zwarte regenjas. Hij wijst naar de hesjes die twee agenten vrijdagavond dragen op de Westermarkt in Amsterdam. ‘Roze in blauw’ staat er. “Niet dat de rest niet mooi is, hoor”, grapt hij daarna. “Kijk, dit is nou vrijheid”, zegt de man, terwijl hij de foto maakt.

De Nederlandse Vereniging tot Integratie van Homoseksualiteit COC organiseerde tijdens de opening van de Olympische Spelen in Sotsji een alternatieve ceremonie bij het homomonument aan de Westermarkt. De ceremonie is bedoeld als protest tegen de Russische antihomowet en als een teken van solidariteit voor de lesbiennes, homo’s, bi’s en transgenders in Rusland.

Op de treden van het homomonument liggen rijen bloemen. Verschillende demonstranten steken er een kaarsje aan. “We support your fight for human rights in Russia” staat er met grote letters op de ramen van het gebouw van Amnesty International aan de overkant van de Keizersgracht. De bovenste ramen van het gebouw kleuren als een regenboog. Dezelfde kleuren als die van de verschillende vlaggen die boven de menigte voor het podium uit steken.

Anneke is bij de ceremonie aanwezig omdat ze het belangrijk vindt dat er aandacht wordt besteed aan de mensenrechten. “Ik snap wel dat de sporters erheen gaan, maar de Spelen hadden nooit gehouden mogen worden in een land waar de mensenrechten zo slecht zijn.” Ze houdt een roze bord vast met de tekst ‘Mensenrechten zijn belangrijker dan gouden medailles’. Ondertussen begint het wat te regenen en verschillende regenboogparaplu’s worden open geklapt.

Alice heeft geen bord of vlag meegenomen. “Dat was zo lastig geweest vanmiddag in het Rijksmuseum”, zegt ze lachend. Ze is een weekend in Amsterdam. “Ik kom uit Groningen, maar ik ben niet speciaal hiervoor naar Amsterdam gekomen, hoor. Ik vind de bijeenkomst wel belangrijk. Alle kleine beetjes helpen. Poetin zal hier niet wakker van liggen, maar je geeft zo wel een signaal af.”

Ook Petra, vrijwilliger tijdens de ceremonie, denkt dat het belangrijk is om een signaal af te geven dat de situatie in Rusland niet geaccepteerd wordt. “Veel van mijn vrienden zijn homo. Zij konden er vanavond niet bij zijn en daarom ben ik er”, vertelt ze, terwijl ze afgeleid wordt door wat geluiden via het oortje dat ze in heeft. “Ik kan me gewoon niet voorstellen dat mijn kinderen, als ik ze krijg, opgroeien in een wereld waar zulke haat bestaat zoals in Rusland.”

De stem van Tanja Ineke, voorzitter van het COC, klinkt door de microfoon. “De Spelen moesten een prestigeproject van Poetin worden, maar het werd een discussie over mensenrechten. Geniet van de Winterspelen. En laat je door de sporters inspireren. Zij hebben keihard gewerkt om hun droom te bereiken. Als zij hun droom kunnen verwezenlijken dan kunnen wij dat ook.”

Aan het eind van de ceremonie steekt Tanja Ineke samen met haar vrouw en kinderen de ‘eigen Olympische vlam’ aan voor het homomonument. Er klinkt luid gejuich als de vlammen omhoog kruipen langs een stalen gebogen buis, in de vorm van een hart. Een kille windvlaag dooft het vuur al na enkele seconden.