De gemeente Amsterdam start binnenkort met een pilot voor de tijdelijke huisdierenopvang van slachtoffers van huiselijk geweld. Dit werd vorige week bekend gemaakt. Maar hebben de asiels daar wel ruimte voor? En om hoeveel gevallen gaat het?
Bij huiselijk geweld denken mensen niet meteen aan huisdieren; toch kunnen deze hier wel de dupe van worden. Ze worden bijvoorbeeld ook mishandeld of aan hun lot overgelaten als het slachtoffer naar een opvanghuis gaat. Daar wil de gemeente Amsterdam nu wat aan doen. Middels een pilot gaat de gemeente bekijken of er animo is huisdieren van slachtoffers van huiselijk geweld tijdelijk op te vangen.
De dieren kunnen twee weken terecht bij het Dierenopvangcentrum Amsterdam. Gedurende die tijd kunnen de eigenaren een ander onderkomen vinden voor hun kleine huisdieren – zoals honden, katten of knaagdieren – die het vaakst slachtoffer zijn van huiselijk geweld. De pilot kost twintigduizend euro en loopt twee jaar. In juni gaat de gemeente evalueren hoe alles verloopt.
“Cruelty link”
Het initiatief voor deze pilot komt van de Partij voor de Dieren. Uit een onderzoek van de Universiteit Utrecht, stichting Kadera (voor de aanpak van huiselijk geweld) en de Hondenbescherming blijkt dat er een relatie bestaat tussen huiselijk geweld en dierenmishandeling. Dit komt ook naar voren in een onderzoek uit 2013, gedaan in opdracht van de politie. Hierin wordt die relatie de “cruelty link” genoemd en blijkt dierenmishandeling “een voorspeller van gewelddadig gedrag”.
Uit het eerstgenoemde onderzoek blijkt daarnaast dat in meer dan de helft van de gevallen van huiselijk geweld dierenmishandeling plaatsvindt. Een derde van de slachtoffers zegt dat de (ex-)partner heeft gedreigd een van de huisdieren pijn te doen. Bij bijna driekwart van de ondervraagde slachtoffers begon het geweld in het gezin tegen hem of haar, bij een kwart begon het tegen de huisdieren. Ook stellen slachtoffers van huiselijk geweld hun gang naar een opvanghuis uit, omdat ze zich zorgen maken om het achterblijvende huisdier. De pilot die slachtoffers de tijd geeft een ander onderkomen voor hun dieren te regelen, moet hier een einde aan maken.
Geen belemmering meer
Blijf Groep Amsterdam, die de pilot samen met de gemeente uitvoert, is blij dat een huisdier de – vaak vrouwelijke – slachtoffers hierdoor niet meer belemmert naar een opvanghuis te gaan. De stichting vangt per jaar meer dan driehonderd slachtoffers van huiselijk geweld op in Amsterdam. Daarnaast komen volgens een woordvoerder “jaarlijks naar schatting driehonderd kinderen in de crisisopvang en zitten er nog 280 in doorstroomlocaties, waar mensen na de crisisopvang zes maanden kunnen verblijven”.
Huisdieren kunnen niet mee naar de opvanghuizen van Blijf Groep, omdat de slachtoffers alleen een eigen slaapkamer hebben. De overige ruimtes delen ze met de andere cliënten en eventueel met hun kinderen. Om hygiënische redenen en omdat sommige mensen allergisch zijn, is het niet mogelijk huisdieren toe te staan. De woordvoerder denkt dus dat er animo is voor de tijdelijke opvang van huisdieren, “maar dat zal de pilot uitwijzen”.
Dierenopvangcentrum Amsterdam, die het tijdelijke onderdak voor de dieren zal verzorgen, juicht het initiatief toe. “Wij hebben hier ruimte voor de dieren en houden een aantal hokken vrij voor deze pilot”, vertelt een woordvoerder. En als het vinden van onderdak binnen de termijn van twee weken niet lukt? “Dan moeten we per geval naar een andere oplossing zoeken, bijvoorbeeld door de opvang tijdelijk te verlengen. Het is in het belang van het dier dat het niet teruggaat naar de oorspronkelijke situatie.”
Tientallen gevallen
Het dierenopvangcentrum schat dat het gaat om de opvang van tien tot enkele tientallen gevallen per jaar. Een woordvoerder van de gemeente Amsterdam noemt het “een niet veelvoorkomend probleem”. “Maar elk geval is er één te veel.”
In 2015 wordt het probleem opgelost, want dan gaat in Amsterdam het Oranjehuis open waar huisdieren wel toegestaan zijn. Dat is een nieuwe stijl blijf-van-mijn-lijfhuis dat niet langer geheim, maar wel veilig is. Er kunnen vijftig gezinnen terecht in een eigen unit. De woordvoerder van Blijf Groep legt uit: “Het opvangen van huisdieren is naast een pilot ook een overbruggingsperiode tot de opening van het Oranjehuis. En natuurlijk hopen we dat andere gemeentes er ook iets mee doen als ze zien dat deze pilot in Amsterdam goed werkt.”