In een klein Amsterdams café luisteren belangstellenden naar verhalen over de huidige levenssituatie in Marokko. Vakbondsactivisten uit de stad Agadir vertellen wat de Arabische lente het land heeft opgeleverd.
Een koude donderdagavond. Het WG-terrein in Amsterdam Oud-West ligt er verlaten bij, maar vanuit het kleine café Budapest klinken vrolijke kroeggeluiden. Zo’n twintig Nederlandse activisten van verschillende organisaties zijn in huiskamersfeer bijeengekomen. Ze eten wortelsoep op de bank of drinken een biertje aan de met krantenknipsels volgeplakte bar. <img src="http://napnieuws.nl/wp-content/uploads/2013/02/Cafebudapest3KLEIN-225×300.jpg" alt="Cafe Budapest
Cafe Budapest
(Foto: Nina Schuyffel)
Elke activistische organisatie kan café Budapest gebruiken voor een debat of andere activiteit. Vanavond is het de beurt aan TIE, een instantie die vakbondsactivisten in binnen- en buitenland helpt zich beter te organiseren en op te komen voor hun rechten. Projectleider Jan Cartier (65) heeft vier leden van de Marokkaanse landarbeidersvakbond FNSA uitgenodigd te komen vertellen over hun leven en werk in Marokko sinds de Arabische lente.
De Nederlands-Marokkaanse Hakima Ouragh (34) vindt dat een goed idee. “Er is in Nederland maar weinig bekend over Marokko, zeker vergeleken met andere Noord-Afrikaanse landen.” Ouragh is aangesloten bij de Internationale Socialisten en komt vaker in Café Budapest. De sociologe volgt de situatie in Marokko op de voet. “Ik ben benieuwd wat de vakbondsactivisten te vertellen hebben.”
De 20-februaribeweging heeft veel bereikt
De ruim zesduizend leden tellende vakbond FNSA is gevestigd in de stad Agadir. Zij ondersteunen de voornamelijk uit studenten bestaande 20-februaribeweging, die meer sociale rechtvaardigheid en democratie in Marokko eist. Vakbondslid Lahouccine Boulberj (40) neemt het woord. Een tolk vertaalt zijn verhaal in het Nederlands:
Sinds de 20-februaribeweging twee jaar geleden voor het eerst in opstand kwam, is er veel veranderd in Marokko. De nieuwe grondwet heeft ervoor gezorgd dat koning Mohammed VI minder regeringsbevoegdheden heeft. Hij kiest de premier niet meer, nu komt die na de verkiezingen uit de grootste partij.
Er klinkt goedkeurend gemompel vanuit de zaal. Boulberj legt uit waarom de Arabische lente in Marokko vreedzamer verloopt dan elders in Noord-Afrika. “Marokkanen waren nooit gericht op het wegjagen van de koning of het regime, zoals in Egypte en Tunesië. Wij streden voor politieke hervormingen. De koning heeft adequaat gereageerd door naar het volk te luisteren en snel na de protesten op 20 februari 2011 met een referendum te komen.”
Marokko een democratie?
Tijdens de korte pauze overdenkt gender blender Vreer Verkerke (‘Zowel mevrouw als meneer, dus ‘mevreer’’) wat er is gezegd. De 63-jarige activist – paars overhemd, kort rood haar, bergschoenen en een oorbelletje – vindt het interessant dat de protesten in Marokko relatief vreedzaam verlopen. “De regering kiest een reformistische strategie en heeft besloten in kleine stapjes te hervormen, in plaats van zich met hand en tand tegen het volk te verzetten. Toch ben ik benieuwd wat hierna gebeurt. De koning is bereid water bij de wijn te doen, maar hoe lang nog?”
Boulberj geeft schoorvoetend toe dat er nog heel wat moet gebeuren, voordat Marokko een volledige democratie is. “Het gaat langzaam en we zijn er nog niet, maar er is zeker wat veranderd.” Als voorbeeld noemt hij de positie van vrouwen die dankzij de nieuwe grondwet is versterkt.
Sociale situatie
Hakima Ouragh is geïrriteerd. “Het is allemaal theorie en niks praktijk”, zegt ze als de Marokkaanse activisten hun strijdlied hebben gezongen en Cartier ze heeft bedankt voor hun komst. In sociaal opzicht is Marokko er volgens haar weinig op vooruit gegaan. “Er heerst nog steeds armoede, analfabetisme is een groot probleem. Leuk hoor, die grondwet waardoor vrouwen zich hoger kunnen positioneren in het bedrijfsleven. Maar als die vrouwen niet eens naar school zijn geweest, waar hebben we het dan over, weet je?”
Ook Cartier had niet verwacht dat de vakbondsactivisten vooral positieve ontwikkelingen naar voren zouden brengen, al begrijpt hij het wel. “Naar Europese maatstaven is Marokko geen democratie, maar zij beoordelen het naar de situatie zoals die was. Het glas is voor hen halfvol.”
Volgende week bestaat de 20-februaribeweging twee jaar en gaan de mensen weer de straat op in Marokko. Cartier: “Het is belangrijk dat de Marokkanen blijven demonstreren, want met een democratisch gekozen regering ben je er nog niet. Een land kan niet alleen van bovenaf worden veranderd.”
<img src="http://napnieuws.nl/wp-content/uploads/2013/02/Paleis-MarokkoKLEIN-300×199.jpg" alt="Het paleis van koning Mohammed VI, in de Marokkaanse hoofdstad RabatHet paleis van koning Mohammed VI, in de Marokkaanse hoofdstad Rabat
(Foto: Nina Schuyffel)