De lucht in Amsterdam voldeed in 2012 niet overal aan de Europese norm. Dat blijkt uit gegevens van de Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD). Het gemiddelde stikstofdioxidegehalte in de Amsterdamse lucht oversteeg op vijf van de elf meetpunten de Europese norm van 40 microgram per kubieke meter lucht.
De GGD Amsterdam beheert elf meetstations. Deze staan verspreid over de stad en houden continu de luchtkwaliteit in de gaten. Bij zes meetpunten voldeed het gemiddelde stikstofdioxidegehalte in de lucht aan de Europese norm. Bij vijf meetstations was dit gehalte afgelopen jaar te hoog. Vier van deze meetpunten staan in stadsdeel West en één meetpunt staat in het centrum.
Meetstations luchtkwaliteit in Amsterdam. De rode punten overschrijden de Europese Norm.
Luchtkwaliteit West niet slechter
Dat de meetpunten in West zo slecht scoren betekent niet dat de luchtkwaliteit daar slechter is dan in andere stadsdelen. Dat meent Saskia van der Zee, milieu- en gezondheidsspecialist bij de GGD. “Daar waar veel verkeer is, zien we op alle meetstations overschrijdingen.” In West staan meer meetpunten dan in andere stadsdelen. Daarbij staan ze in tegenstelling tot de andere meetpunten allemaal aan drukke verkeerswegen, zoals de Haarlemmerweg en de A10-West. Hoe deze ongelijke verdeling heeft kunnen ontstaan weet Van der Zee ook niet precies, maar het was volgens haar niet de bedoeling om alleen West te meten. “Veel stations staan er al lang, soms tientallen jaren.” In Oost wordt de luchtkwaliteit ook gemeten, maar met andere meetmethoden. Daarvan zijn geen gegevens over 2012 beschikbaar.
Vooral de Haarlemmerweg is vervuild, blijkt uit de metingen. Aan de verkeersweg was de gemiddelde hoeveelheid stikstofdioxide in de lucht bijna 60 microgram per kubieke meter lucht. Het meetpunt in Nieuw-West scoort het best, met een gemiddelde hoeveelheid stikstofdioxide van 24 microgram per kubieke meter lucht.
Europese Norm
Van der Zee zegt “niet verrast” te zijn door de slechte meetresultaten. De Amsterdamse lucht is al jaren vervuild volgens de deskundige. De luchtkwaliteit gaat wel vooruit dankzij maatregelen als milieuzones waardoor het vuilste vrachtverkeer de stad niet meer in komt. “We gaan de goede kant op, maar niet snel genoeg”, meent Van der Zee.
Nederland voldeed in 2011 al niet aan de Europese norm en heeft toen uitstel gekregen. Per 1 januari 2015 moet echt aan de norm worden voldaan, anders kan de Europese Commissie Nederland een boete opleggen. Van der Zee denkt dat Amsterdam die norm niet gaat halen.
De snelheidsverhoging op de A10-West van 80 naar 100 kilometer per uur, verslechtert de luchtkwaliteit nog verder. Van der Zee: “We zijn niet blij met deze maatregel van het rijk. Het gaat in tegen alle maatregelen die Amsterdam neemt om de lucht schoner te maken.”
Volgens Ivo Stumpe van Milieudefensie is de Europese norm een compromis tussen de belangen van de industrie, de politiek en gezondheidsorganisaties. Milieudefensie zou het liefst een strengere norm hanteren. Volgens de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) biedt een grenswaarde van 20 microgram stikstofdioxide per kubieke meter lucht voldoende bescherming tegen luchtwegklachten. Geen van de meetpunten in Amsterdam haalde deze waarde in 2012.
Stikstofdioxide is schadelijk voor de longen en kan luchtwegaandoeningen veroorzaken. De belangrijkste bron voor stikstofdioxide in de lucht is scheepvaart- en autoverkeer. Ook de industrie, landbouw en huishoudens stoten de schadelijke stof uit, maar in mindere mate.