De fooienpot van restaurant Van de Buurt in Bos en Lommer werd maandagavond 21 januari gestolen. De vermeende dief is te zien op camerabeelden. De restauranteigenaar deed aangifte bij de politie en zette de volgende middag een foto van de verdachte op Twitter. Zo hoopt hij dat de dader sneller gevonden wordt. Hij roept mensen op zich te melden bij hem of de politie als ze de man herkennen.
Europese wetgeving
Volgens Rob van den Hoven van Genderen mag je niet zomaar iemands foto op Twitter zetten. Van den Hoven van Genderen is privacyadviseur voor de Verenigde Naties en docent ICT-, Auteurs- en Mediarecht aan de faculteit Rechtsgeleerdheid van de VU. “In artikel acht van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) staat dat iedereen recht heeft op respect voor zijn privéleven en correspondentie. Dat betekent onder andere dat je niet zomaar iemands foto op sociale media mag publiceren. Er zijn uitzonderingen. De politie mag iemands portret publiceren als er zwaarwegende redenen zijn, bijvoorbeeld als de nationale veiligheid in gevaar is of als ze op een dood spoor zitten in hun onderzoek.”
De docent legt uit dat politie en justitie dit afwegen volgens het beginsel van proportionaliteit: ze mogen geen zwaardere middelen inzetten, als het met minder kan. “Een foto van een verdachte openbaar maken is een zwaar middel. Verdachten zijn in ons rechtssysteem onschuldig tot ze veroordeeld zijn. Als je hun portret openbaar maakt in combinatie met een ‘opsporing verzocht’-verhaal, veroordeel je ze publiekelijk, terwijl hun schuld nog niet bewezen is.” De privacyadviseur benadrukt dat alleen politie en justitie portretten openbaar mogen maken, nadat ze alle belangen afgewogen hebben. “Volgens de privacywet mogen burgers niet op eigen houtje publiceren.”
Gevolgen restauranthouder
Ondanks dat de restauranthouder de Tweet volgens de privacywet niet mocht plaatsen, denkt Van den Hoven van Gelderen niet dat dit juridische gevolgen heeft. “Het enige wat kan gebeuren, is dat de ondernemer aangeklaagd wordt voor reputatieschade. De dader zal dat niet zo snel doen, maar wat wel kan, is dat mensen die op de dader lijken last krijgen van de Tweet. Kijk maar wat er gebeurt in Eindhoven, mensen met dezelfde naam als de verdachten in het filmpje van Opsporing Verzocht worden bedreigd.” De privacyadviseur vindt dat de eigenaar van Van de Buurt beter met de politie had moeten overleggen.
Reactie Van de Buurt
Arnoud van Rooij, eigenaar van het restaurant, vertelt dat de politie inderdaad geen voorstander was van de Tweet. “We hebben meteen aangifte gedaan en we hebben goed contact met de politie. De politie staat er niet achter dat wij de foto op Twitter hebben gezet, maar we hebben het toch gedaan. Hoe meer personen het zien, hoe sneller de dader gepakt wordt. Volgens mij helpen we de politie alleen maar.” De restauranthouder weet dat het volgens privacywetten niet mag. “Maar diefstal mag ook niet. Die fooi was voor mijn medewerkers. Ik bedoel niet dat je kwaad met kwaad moet bestrijden, maar dit is gewoon een manier om de dader op te sporen. Mocht de dief mij willen aanklagen, dan weet ik zeker dat de maatschappij achter me staat.” Van Rooij krijgt geen last met de politie, tenzij iemand hem aanklaagt voor persoonlijke reputatieschade.
De ondernemer zegt dat hij al veel reacties op zijn Twitterbericht heeft gehad. Volgens hem blijkt daaruit dat de verdachte ook bij andere restaurants diefstal heeft gepleegd. “Via de website heb ik berichten gehad van mensen die precies weten waar hij woont. Dit geven we door aan de politie, opsporen is niet onze taak.”