Dineren tussen het design is niet nieuw. Maar dankzij branchevervaging in de horeca kan die hippe stoel of leuke lamp uit het café nu ook mee naar huis.
Bezoekers van Studio/K zitten tegenwoordig niet meer op gewone stoelen, maar op echt designmeubilair. In het eetgedeelte van de bioscoop annex café annex club in Amsterdam-Oost exposeren jonge meubelontwerpers sinds afgelopen zomer hun werk. In het ‘Meubel/Kafé’ hangt overal een prijskaartje aan. Letterlijk. Want alles is te koop. In een speciale meubelmenukaart kan iedereen die interesse heeft de gegevens van de makers vinden.
“We hebben het idee afgekeken van Dasmöbel, een café in Wenen”, vertelt initiatiefneemster Myriam Gouwens van Studio/K. “We vonden het een heel leuk idee dus we hebben het hier opgezet.” Ook in Amsterdam werkt het concept. De initiefnemers moesten aanvankelijk actief op zoek naar ontwerpers, maar inmiddels weten meubelmakers Studio/K zelf te vinden.Ook bij Flinders Café aan het Frederik Hendrikplantsoen eten en drinken de gasten tussen de designkoopwaar. Flinders Design begon als webwinkel, maar breidde al gauw uit met een fysieke winkel en een café. Eigenaar Matthijs Kanis: “We geloven sterk dat je design, en dan met name meubels, moet zien, voelen en ruiken.” Het café biedt mensen de mogelijkheid het design te beleven en is bovendien een stuk laagdrempeliger dan een winkel, aldus Kanis. “Mensen nemen een kop koffie en gaan even ergens zitten en iets bekijken.” In het Flinders Café is een beperkte voorraad uit de winkel te vinden. “Objecten als stoelen, verlichting en kussens. Food gerelateerde dingen verkopen het best.”
Volgens Hugo Maat, Manager Kennis & Innovatie van Koninklijke Horeca Nederland, is het fenomeen een vorm van branchevervaging. Restaurants en cafés spelen volgens Maat steeds meer in op de behoefte van consumenten. “Horecaondernemers moeten van vissen naar jagen. Het aanbod is groot, het aanbod is divers en ondertussen hebben consumenten minder te besteden en zijn ze steeds kritischer. Mensen willen verleid worden door nieuwe spraakmakende concepten. Amsterdam is daar wel een koploper in.”
Dat restaurants en cafés hun interieur te koop aanbieden, zullen we vanaf nu vaker zien, verwacht Maat. Maar dan zal vanuit de overheid wel het een en ander moeten veranderen. De strenge regelgeving op dit gebied is de horecabranche vaak een punt van frustratie. “Als de IKEA en de HEMA ontbijtjes mogen aanbieden, waarom zouden horecabedrijven dan geen retail mogen doen? Dat klinkt toch een beetje als oneerlijke concurrentie.”
Drankwet
Tot in de jaren zestig van de twintigste eeuw werden er strikte regels opgelegd aan middenstanders, maar in de daaropvolgende decennia is de regelgeving voor ondernemers in Nederland geleidelijk steeds verder geliberaliseerd. Of er alcohol wordt geschonken blijkt cruciaal. De drank- en horecawet schrijft voor dat in een bedrijf waar alcohol wordt vekocht geen andere zaken mogen worden aangeboden. Een paar heel specifieke uitzonderingen daargelaten, zoals voorbehoedsmiddelen en rookwaar. “Buiten de drankwet is er eigenlijk geen regelgeving”, verklaart Bouwe Bouwe Prieckaerts van het Kenniscentrum Horeca. “De eigenaar van een koffietentje zou in principe de hele zaak vol mogen zetten met meubels om te verkopen.”
Of de horecawet op dit punt streng gehandhaafd wordt, durft Prieckaerts niet te zeggen. “Dat zal per gemeente verschillen. Maar het is een lastige zaak, want je hebt te maken met gecombineerde bedrijven. La Place is een warenhuis met een groot restaurant erin. Dat kan wel. De combinatie is mogelijk als er een goede afbakening is.”
Zowel bij Studio/K als Flinders Café maken ze zich niet al te veel zorgen over het overtreden van de wet. Kanis: “Ik kan me voorstellen dat wanneer we naast een desginwinkel zouden gaan zitten of een café op het Leidseplein zouden openen, dat het dan te gek wordt. Maar bij Flinders is dat niet im frage. Bij ons speelt de verkoop van design echt een ondergeschikte rol. De mensen komen gewoon om iets te drinken en af en toe neemt iemand iets mee.” Studio/K houdt zelf niets over aan het meubelproject, zo laat Gouwens weten. “Het Meubel/Kafé is een soort expositieruimte. Als mensen geïnteresseerd zijn brengen wij ze in contact met de ontwerper. Voor ons is het vooral een manier om zonder geld aan een mooi designinterieur te komen.”