Hij benoemt ook een volgend probleem: hoewel er elk jaar weer meer spullen bij zijn kringloopwinkels worden binnengebracht, geldt voor sommige dat de kwaliteit ervan door de crisis is afgenomen. Zo blijven mensen bijvoorbeeld net even wat langer op hun bank zitten voordat ze hem vervangen. Er zitten bovendien minder ‘juweeltjes’ tussen dan vroeger. Hoekstra herinnert zich nog de eerste keer dat hij bij iemand thuis spullen ging ophalen voor in de kringloopwinkel, in 1996. “Het ging om de inboedel van een oude vrouw. Ze had een complete set en kast in de stijl van de Amsterdamse School. Ze gaf het bewust weg. Maar dat soort dingen krijgen we niet meer binnen.”
En juist vintage, de one of a kind-hebbedingetjes, is de afgelopen crisisjaren mateloos populair geworden. Het thema van de Nationale Kringloopdag was zelfs ‘I <3 Vintage’, het stond met koeienletters op de posters in De Lokatie. In eerste instantie een slimme marketingtruc, maar Juttersdok speelt ook al een tijdje concreet in op de trend. In de Kerkstraat in het centrum van Amsterdam zit een kleine locatie die als vintagewinkel dient. En dan is er nog het vintagewinkeltje onder het huis van Antonisse. Hij zegt zelfs iemand in dienst te hebben die speciaal op zoek gaat naar de unieke spullen.
Innerlijk gevecht
Maar er is nog iets dat een fikse omzetstijging wellicht in de weg kan staan. In tegenstelling tot eerdergenoemde problemen heeft het niets te maken met de spullen of de bezoekers, maar met de werknemers. De sociale doelstelling van de kringlooporganisaties, de keuze voor mensen die moeite hebben met het normaal functioneren op de arbeidsmarkt, drukt ook op de omzet. “We werken met mensen die fouten maken. Fouten die in, zeg, de Hema en V&D niet worden gewaardeerd”, zegt Hoekstra. “Ze zijn soms onhandig in het contact met klanten en die raken vervolgens soms geïrriteerd. We zetten daardoor ook minder om.” Antonisse, die vanuit zijn opleiding ook ervaring in de detailhandel heeft, gaat nog een stapje verder: “Als ik mijn opleiding echt haar werk zou laten doen, dan stuur ik meer dan de helft van de mensen naar huis, omdat er te veel zijn. Dan neem ik bijvoorbeeld een paar jonge studenten aan om de spullen te verkopen.”
Het zorgt voor een innerlijk conflict: de organisaties willen hun sociale doelstelling niet opgeven, zelfs al betalen daarvoor een prijs. Maar ook kringloopbranchevereniging BKN ziet dat er belangrijke dingen veranderen en dat het inspelen tot succes kan leiden. “Van winkels wordt verwacht dat ze meer aandacht gaan geven aan de onderscheidende kwaliteiten. Het opknappen van de winkels bijvoorbeeld en een betere opleiding van de medewerkers”, zegt woordvoerder Leonie Reinders. “Zij worden eigenlijk productspecialisten, meer zoals in gewone winkels.”