AMSTERDAM, 8 februari – Het Rijksmuseum profiteert dit jaar het meest van de giften van de BankGiro Loterij aan culturele instellingen. Maandag werd bekendgemaakt hoe gul de loterij was voor 58 culturele organisaties, waarvan zestien Amsterdamse. De verschillen tussen de bedragen zijn groot.
In totaal werd er maandag 64 miljoen euro verdeeld onder 58 culturele instellingen in Nederland. Dit bedrag wordt gevormd door de helft van de opbrengst van de lotenverkoop. De meerderheid van de zestien Amsterdamse beneficianten zijn musea. Het Rijksmuseum krijgt het grootste bedrag uitgekeerd: ruim 4,3 miljoen euro. Hiervan komt 1,5 miljoen uit een eenmalige projectaanvraag voor de herinrichting van de tuinen rondom het museum. De overige 2,8 miljoen euro is een meerjarige bijdrage voor de aankoop van kunstwerken. Met dit bedrag moet het grootste deel van de kunstaankoop van het museum gefinancierd worden, zegt een woordvoerder van het Rijksmuseum. Het eigen budget dat het museum hiervoor heeft “staat in geen verhouding tot de 2,8 miljoen euro”.
Niet alle musea kunnen rekenen op een dergelijk bedrag van de loterij. Vier van de zestien Amsterdamse musea kregen maandag het minimumbedrag toegekend dat de loterij doneert, 200.000 euro. Het noodlijdende Tropenmuseum bijvoorbeeld, ontvangt jaarlijks dit bedrag. Het museum dreigt haar deuren te moeten sluiten door het wegvallen van de overheidssubsidie à 20 miljoen euro. Maar buiten de bijdrage voor de kunstvoorwerpen zou de BankGiro Loterij niets kunnen betekenen voor de financiële situatie van het museum, laat de loterijwoordvoerder weten, omdat de loterij voor meerjarige giften enkel bijdragen levert aan aankopen en restauraties.
Alle Amsterdamse musea die vorig jaar gesteund werden door de loterij kunnen hier ook dit jaar weer op rekenen. Maar van de tientallen musea die de hoofdstad kent, vallen de meeste buiten deze donatieronde. Museum Het Schip bijvoorbeeld. Dit jaar zag het museum over de Amsterdamse School af van een aanvraag, toen bleek dat het gewenste bedrag lager was dan de 200.000 euro die de loterij hanteert als minimumbedrag. Het Schip heeft een jaaromzet van 450.000 euro. Vorig jaar diende Museum Het Schip een verzoek in voor eenmalige financiering van 1 miljoen euro, bedoeld voor de uitbreiding van het museum. Het verzoek werd afgewezen. “We voldeden wel aan de voorwaarden van de loterij. De precieze reden voor de afwijzing werd mij niet duidelijk,” zegt Alice Roegholt, een van de oprichters van het museum.
Het kabinet wil dat musea een groter deel van hun financiering gaan halen uit giften van bedrijven en particulieren, zoals onder meer gebeurt via de BankGiro Loterij. Maar die vindt op zijn beurt dat “overheden, fondsen en de instellingen zelf” de verantwoordelijkheid hebben voor hun financiële exploitatie, zegt een woordvoerder van de BankGiro Loterij. Om in aanmerking te komen voor een bijdrage voor aankopen en restauraties moet tegenover een eventuele toekenning van 200.000 euro minstens eenzelfde bedrag aan eigen inkomsten van het museum staan. “Musea moeten niet financieel afhankelijk worden van ons,” verklaart de woordvoerder.
Toegekende giften BankGiro Loterij aan Amsterdamse culturele instellingen (Data voor Van Gogh Museum ontbreken). Bron: BankGiro Loterij, bewerking: NAP Nieuws 2012.