Na 27 jaar trouwe dienst was het tapijt in de entreehal van filmtheater Tuschinski in Amsterdam aan vervanging toe. Vorige week werd het voor elfduizend euro op internet geveild en in stukken gesneden. Vandaag maakte het definitief plaats voor een nieuw staaltje art-decostof.
AMSTERDAM, 13 januari- “We hebben er tien jaar op moeten wachten”, zegt directeur Lauge Nielsen van bioscoopketen Pathé. Met veel flitsende camera’s en media-aandacht vindt in de Amsterdamse bioscoop Pathé Tuschinski vandaag een bijzondere première plaats. Voordat de eerste tram door de Reguliersbreestraat reed, werd vanmorgen in alle vroegte het duizend kilo wegende nieuwe Tuschinski-tapijt de ontvangsthal van de bioscoop binnen getakeld.
Dwars over de grote hal van het bekende filmtheater ligt de grote tapijtrol, zorgvuldig ingepakt in plastic. Vijf mannen zijn druk bezig de rol in de juiste richting te leggen, zodat hij kan worden uitgerold.
Links in de hoek staat Lauge Nielsen. In een lange zwarte jas legt hij het tafereel vast met zijn iPhone. De directeur van Pathé heeft lang naar dit moment uitgekeken. “We wilden na de renovatie in 2002 al een nieuw tapijt. Toen ging dat om allerlei redenen niet door. Het oude tapijt is toen schoongemaakt en geëgaliseerd, omdat het niet meer overal even dik was. Nu hebben we dan eindelijk een nieuw tapijt.”
Het art-decomotief van de stof komt ook terug in de muurschilderingen in de entreehal. Naast paars is de stof vooral groen, rood en geel. Enkele maanden werd er gediscussieerd over het patroon en de kleuren die de entree van Tuschinski voortaan moeten opfleuren. Het patroon werd zoveel mogelijk gebaseerd op oude foto’s en stalen van oude tapijten die in de kelder van het gebouw werden gevonden. Daarna werd het in India besteld. “Het tapijt moest gemaakt worden op een plek waar mensen dat goed kunnen, en waar het betaalbaal is. In Nederland hebben we geen verstand van tapijten maken. Het vorige werd in Marokko gemaakt. Nu zei iedereen: voor een goed tapijt moet je naar India. Dus gaan wij naar India.”
Nu het tapijt op de vloer ligt, begint de moeilijkste klus. Het moet precies op de juiste plaats worden geschoven en op maat worden gesneden. Een karwei waarbij zorgvuldigheid is geboden in plaats van sterke roeiersarmen. Vijf tapijtsnijders wagen zich aan deze klus. “Koffie”, roept één van de roeiers lachend.
Door alle drukte lijkt iedereen te zijn vergeten dat helemaal achter in de zaal, achter een fluwelen lint, enkele in plastic verpakte tapijtrolletjes liggen opgestapeld. Op de rollen staan de namen van de nieuwe eigenaars die door middel van een internetveiling een stukje van het oude Tuschinski-tapijt konden bemachtigen. In totaal werd er elfduizend euro opgehaald, dat wordt geschonken aan de Anne Frank Stichting.
Iets voor half tien komt een vrouw in een rode jas de bioscoop binnen. Het is Sylvia Fennis, de nieuwe eigenaresse van tapijtstukje nummer vijf. Ze komt het persoonlijk ophalen. Stukje vijf lag oorspronkelijk rechts van de trap, net voor de pilaar. Fennis hoopt dat er daardoor weinig mensen op hebben gestaan, en de stof nog bruikbaar is voor in haar woonkamer. “Ik vind het prachtig”, zegt ze. Ze vertelt dat ze het tapijt kocht om zijn historische waarde, niet omdat George Clooney er mogelijk zijn voeten opzette. “Het is een ontzettend mooi tapijt. Het is echt vakwerk. Handgeknoopt en volgens de originele tekening uit 1921.” Ze betaalde 250 euro voor het historische stukje stof van twee vierkante meter. Trots poseert Fennis met haar tapijtrol op de plek waar het stuk ooit gelegen moet hebben.
De mannen van Skøll hebben hun koffie ondertussen gekregen. Het zal nog enkele uren duren voordat het nieuwe tapijt helemaal strak in de ontvangsthal ligt. Bezoekers mogen tot die tijd door een zijingang het filmtheater binnen. Maar wie even door het glas van de grote klapdeuren kijkt, kan alvast een glimp opvangen van de nieuwe trots van Tuschinski.