Het gaat goed met de Nederlandse bioscopen. In 2011 werden ruim 2 miljoen kaartjes meer verkocht dan in 2010. De oorzaken? Meer stoelen en de toenemende populariteit van de Nederlandse film.
AMSTERDAM, 11 januari. Voor Wilco Wolfers kan de economische crisis niet lang genoeg duren. De directeur van de Nederlandse Federatie voor de Cinematografie (NFC) ziet dat mensen in economisch moeilijke tijden vaker de bioscoop opzoeken. Dat was volgens Wolfers bij de vorige grote crisis in de jaren tachtig al zo en nu ook weer. “De bioscoop blijft toch een van de goedkoopste vormen van vermaak”, vertelt Wolfers. “Het klinkt wat cru, maar die crisis is voor de Nederlandse filmindustrie absoluut niet erg”.
Wilco Wolfers heeft alle reden om tevreden te zijn. Het gaat goed met de Nederlandse bioscopen. Meer dan 30 miljoen mensen kochten vorig jaar een bioscoopkaartje en dat zijn er ruim 2 miljoen meer dan in 2010. Het bezoekersaantal is het hoogste in meer dan 30 jaar. Dit bleek tijdens de Nieuwjaarsreceptie van de Nederlandse filmproducenten, distributeurs en exploitanten in bioscoop Tuschinski, waar dinsdag de cijfers over 2011 bekend werden gemaakt.
Iedereen in het Amsterdamse filmtheater was dinsdag dan ook in opperbeste stemming. “Het is hier in jaren niet zo druk geweest”, zegt Ron Sterk, directeur van de Nederlandse Vereniging van Bioscoopexploitanten (NVB), lachend. “Als het goed gaat, wil iedereen daar bij zijn om het te vieren”.
Goed gaat het vooral met de Nederlandse film, een van de belangrijkste oorzaken van het recordjaar dat de bioscopen achter de rug hebben. Het marktaandeel van het Nederlandse product steeg van 14 procent in 2010 naar bijna 22 procent vorig jaar. Uithangbord van dat succes is de film Gooische Vrouwen, in 2011 goed voor bijna 2 miljoen verkochte kaartjes. Sinds 1986 (Flodder) is het niet meer voorgekomen dat een Nederlandse film zoveel bezoekers trok.
Dave Schram, eigenaar van het Amsterdamse productiebedrijf Shooting Star en producent van de Nederlandse Oscarinzending Sonny Boy, is niet verbaasd over het hoge marktaandeel van het eigen product. Volgens hem is het een logisch gevolg van de professionalisering van de Nederlandse filmindustrie. “De Nederlandse film is op alle fronten vooruitgegaan de afgelopen tien jaar. Film wordt nu echt als een vak gezien en op onze filmacademies worden jonge filmmakers veel beter opgeleid dan 10, 20 jaar geleden.”
Ook technisch heeft Nederland de achterstand op Europa en de Verenigde Staten volgens Schram inmiddels meer dan goedgemaakt. “De schermen zijn enorm verbeterd, het geluid is veel beter: we kunnen mee met de landen om ons heen en dat erkent de bezoeker nu ook.”
Ondanks de goede cijfers ziet voorzitter van de NFC Wilco Wolfers nog veel ruimte voor verdere groei. Vooral omdat Nederlanders in vergelijking met de landen om ons heen relatief weinig naar de bioscoop gaan. “In Frankrijk gaan mensen gemiddeld meer dan 3 keer per jaar naar de film”, vertelt Wolfers. “In Nederland is dat minder dan 2 keer. Daar is nog veel winst te boeken.”
Maar de echte groei moet volgens Wolfers komen door nieuwe bioscopen, die vooral in gebieden buiten de Randstad in rap tempo worden gebouwd. “De afgelopen vijf jaar zijn er in totaal 13.000 stoelen bijgekomen en dat is naast het succes van de Nederlandse film de belangrijkste oorzaak voor de hoge bezoekcijfers”, verklaart Wolfers. Uit onderzoek van de NFC blijkt dat meer zalen automatisch leiden tot meer bezoekers. “Ook dit jaar krijgen we er weer 39 bioscoopzalen bij, dus dat stemt hoopvol.”
Toch viel er te midden van alle feestvreugde in Tuschinski ook bezorgdheid te bespeuren over de toekomst van de Nederlandse bioscopen. Dat komt niet alleen door de voorgenomen bezuinigingen van het kabinet die in de toekomst tot minder Nederlandse producties zullen leiden, maar vooral door de volgens de filmindustrie gebrekkig aanpak van piraterij.
“Internetvrijheid is niet absoluut”, vertelde Winnie Sorgdrager, voorzitter van de NVB, in haar nieuwjaarstoespraak. “Piraterij van films is grootschalige diefstal en moet dan ook hard worden aangepakt”, aldus de voormalige minister van Justitie (D66). Het was een uitspraak die op veel instemming vanuit de zaal kon rekenen en waar ook Wilco Wolfers het mee eens is. Volgens hem wordt niet alleen de dvd-verkoop hard getroffen door illegaal downloaden, maar ook de bioscopen. “We zien nu al dat jongeren tussen de 16 en 18 jaar minder vaak naar de bioscoop gaan. Dat komt door het illegaal downloaden. We hebben nu dan wel een goed jaar achter de rug, maar de cijfers zouden nog veel hoger hebben gelegen als piraterij harder was aangepakt.”