NAP maakt een rondgang langs de Amsterdamse fractievoorzitters. Vandaag: Laurens Ivens, fractieleider van de Socialistische Partij (SP).
AMSTERDAM, 6 januari – Barre tijden in de Stopera. Amsterdam moest al ruim tweehonderd miljoen besparen, maar het was niet genoeg. In maart stemt de gemeenteraad over een extra bezuinigingspakket van honderdvijftig miljoen. Waar valt nog wat te halen? Wat kiest het college? Waarvoor strijdt de oppositie?
De SP van fractieleider Laurens Ivens is een opvallende speler in de oppositie, ondanks dat de fractie halveerde van zes naar drie zetels in 2010. Als het aan Ivens ligt, hoeft er helemaal niet zoveel bezuinigd worden als het college voorstelt. “Denk niet dat de stad zomaar failliet is.”
Hoe zal het bezuinigingspakket van honderdvijftig miljoen dat het college de raad gaat voorleggen eruit zien?
Laurens Ivens: “Asscher brengt honderdvijftig miljoen aan bezuinigingen in kaart, maar daarvan moet honderd miljoen daadwerkelijk uitgevoerd worden. Ik vrees dat ze met de kaasschaaf overal stukjes vanaf gaan halen. Dat is het grote probleem: we zitten met een college van GroenLinks tot en met de VVD, waardoor echte politieke keuzes tot nu toe uitgebleven zijn. Dat betekent dat elk stokpaardje blijft staan. Ze kunnen niet op milieubeleid bezuinigen, want dat kan GroenLinks niet accepteren. Ze kunnen de parkeertarieven niet verhogen, want dat zal de VVD niet accepteren. Ik verwacht dat ze verder zullen bezuinigen op de gemeentelijke organisatie. Ik ben daar niet op tegen, maar helaas is tot nu toe vooral bezuinigd op uitvoerend personeel, de loketmedewerkers, de portiers en de reinigingsdienst.”
Waar kan niets meer af, volgens de SP-fractie?
“Sectoren waarop al stevig is bezuinigd. Begeleiding bij re-integratie op de arbeidsmarkt, uitkeringen en de zorg. Bijvoorbeeld de thuiszorg. Die is dermate slecht, daar kan je niet in snoeien.”
Waarop zou de SP wel willen bezuinigen?
“Een aantal prestigieuze projecten kunnen wat ons betreft wel de ijskast in, zoals de ontwikkeling van de Zuidas en IJburg II. Bouw IJburg I eerst af.”
Maar voor IJburg II is in de begroting van 2012 geen geld gereserveerd.
“Er is nog steeds een projectbureau mee bezig dat kosten maakt. De gemeente zou ook moeten stoppen met stadspromotie. We geven geld uit aan de Olympische Spelen, we geven geld uit aan citymarketing in de vorm van een enorme I Amsterdam-campagne. Terwijl we onze eigen citymarketing, de kunstsector, doodbezuinigen. En in de gemeentelijke organisatie valt zeker verder te snijden, maar dan in de managementslagen. Op de hoger betaalde functies binnen de gemeente kan best wat bezuinigd worden. Vraag me niet om een bedrag, want ik ben geen wethouder.”
Gaan deze maatregelen honderd miljoen opleveren?
“Nou, ik denk dat we een heel eind zouden komen. Maar ik kan dit niet berekenen. Om te berekenen wat er bij de gemeentelijke organisatie wel of niet weg kan, moet je de hele organisatie kennen.
“We moeten Amsterdam niet armer maken dan ze is. De stad kent buitengewoon grote reserves, zoals het Amsterdams Investeringsfonds. Ik denk dat deze crisis van tijdelijke aard is. Dan kan je de kosten ook met tijdelijke gelden dekken. We kunnen de stad kapotbezuinigen, maar ik denk dat we dat moeten voorkomen. Voor mij is die honderd miljoen bezuinigen ook niet heilig.”
Wat de SP betreft zou er dus geen honderd miljoen bezuinigd te hoeven worden. Tegelijk heeft Amsterdam een gemeenteschuld van 2,5 miljard.
“Een schuld van 2,5 miljard voor de hele stad Amsterdam vind ik een schijntje. Kijk vooral naar wat we allemaal hebben. Iemand die een hypotheek aangaat heeft ook een schuld, maar heeft wel een huis. De stad kan gewoon uitgeven, want we hebben een forse reserve.”
Loopt Amsterdam het risico een artikel-12 gemeente te worden, een gemeente onder curatele van het rijk?
“Ik zie Amsterdam dat risico op dit moment niet lopen. En bovendien zou ik het niet heel erg vinden als Amsterdam wel een artikel-12 gemeente zou worden. We staan immers al onder curatele! Het rijk bepaalt toch al wat er gebeurt in de stad, door bezuinigingen op bijvoorbeeld uitkeringen en zorg.
Maar het zou niet goed zijn voor het gemeentelijk imago.
“Imago, daar heb ik niets mee. Denk je dat ze er in het buitenland van zullen horen? Denk je dat we minder toeristen zullen trekken? Politiek moet niet door angst worden ingegeven. Kijk naar de kracht van Amsterdam. Denk niet dat de stad zomaar failliet is.
“Het rijk zou ook haar verantwoordelijkheid moeten erkennen. Het klusje waar Asscher en de zijnen voor staan, is geen leuk klusje. Asscher zou best tegen Rutte mogen zeggen: dit gaan we niet doen. We moeten er een keer mee ophouden dat we constant het rijk verder willen helpen. Dit is het meest asociale kabinet ooit. Dat betekent niet dat wij de meest asociale gemeente ooit moeten zijn.”
Deze gemeenteraad wordt door critici afgeschilderd als tam en volgzaam.
“Terecht. Tweederde van de raadsleden zijn min of meer jaknikkers, lid van de coalitiepartijen PvdA, VVD en GroenLinks, en controleurs op detailniveau. Op maandagavond als de collegefracties vergaderen wordt alles afgetikt. Bijna elk voorstel dat een wethouder indient, haalt het. De oppositie bestaat uit maar vijftien zetels, een derde van de raad. Maar de SP blijft dingen aankaarten. Wij doen in elk debat mee, in elk debat is een SP-standpunt te horen. We krijgen alleen iets minder spreektijd, nu de SP drie zetels heeft.”